Page 79 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

almıştır.

Hak seni serwer aratdy, patyşahym, a resul,
Enbi a ser depteri, nury-Ylahym, a resul,
Zulmaty tutdy jahany, dü di-ahym, a resul,
Baş go up atsam gapynda, kyblegähym, a resul,
Sen eşitgil nala- u per ady-ahym, a resul29.

Bu menin janym senin olunda gurban, a resul,
Her ne kim kylsan jepa bu jana derman, a resul,
Sö übän, bar e lemişdir seni rahman, a resul,
Gullugynda intizardyr, uşbu jahan, a resul30.

Mahtumkulu insanlara nasihat ederken ya da toplumdaki herhangi olumlu veya olumsuz bir durumu ele
alırken zaman zaman geçmiş peygamberlerin hayatlarından Kur’an’da geçtiği şekliyle kesitler vermektedir.
Düşünürün yaşadığı zaman dikkate alındığında eğitim-öğretim imkanlarının olmaması veya kısıtlılığı, halkın
bir anlamda cahil kalmasına sebebiyet vermiştir. Mahtumkulu dahi eğitimini çok zor sürdürmüş hatta bir kaçını
yarım bırakmak zorunda kalmıştır. Böyle durumlarda insanları kıssa ve hikâye ile bilgilendirmek ve uyarmak
en etkili eğitim-öğretim metotlarından ve nasihat türlerinden biridir, ki o da bunu farkındadır. Şair, dünya
hayatının gelip geçiciliğini, fani olanın fayda vermeyeceğini ve insanın acizliğini vurgularken de sık sık
peygamber kıssalarına göndermelerde bulunmaktadır.

Tä İsa gelinçä da ym,
Eshaby-kahf atar ga ym,
Hakyn olunda Ybra ym
Janyn oda akyp geçdi.
............

Kuba s dagynyn burnunda,
Oglun tapmady ornunda,
Yunus balygyn garnynda

29 Magtymguly II, s. 151
Hakk seni server yarattı, padişahım, ya Resûl,
Enbiya baş defteri, nûr-ı İlâhim, ya Resûl,
Zulmeti tuttu, cihanı duydu ahım, ya Resûl,
Baş koyup yatsam kapında, kıblegâhım, ya Resûl,
Sen eşit ki nale-i feryad ahım, ya Resûl.(721)

30 Magtymguly II, s. 153
Bu benim canım senin yolunda kurban, ya Resûl,
Her ne ki kılsan cefa bu cana derman, ya Resûl,
Sevip de var eylemiştir seni Rahman, ya Resûl,
Kulluğunda intizardır işbu cihan, ya Resûl.(690)

78