Page 26 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Kargu köyünün ikinci hissesi ise, 1485’te, önceki tımar sahibi Ali’nin oğlu Ha-
san’a, diğer bir ifadeyle, Hoşkadem’in torununa tımar olarak verilmişti. Ali vaktiyle
Kargu’da müsellem olduğu halde, oğlu Hasan, babasının dirliğiyle Gölköy Kalesine
mülazım olarak tayin edilmişti95. Ayrıca bu hisseye dört köy daha eklenmek suretiyle
Hasan’ın geliri artırılmıştı96. Ayrıca Karahasan köyünde tımar olarak mevkûfâtı97 vardı.
Kargu’dan aldığı hisse kapsamında vergi mükellefi tek reaya mevcuttu: Mihmad oğlu
Halil. O, 1455’te Defter’e babası Yenice ile birlikte yeni kayda geçirilmişti; babasının
öldüğü anlaşılıyor. Kargu köyünün bu bölümünde, diğer bir ifadeyle, ilerde Hoşkadem
köyünün kurulacağı alanda, 1485’te, kadimlik yurtlarıyla dört müsellem yaşıyordu.
1455’teki Celayir oğlu Ali halen hayattaydı. Taşoğlu Mezid’in ortağı olan, Hoşka-
dem’in oğlu Yusuf ölmüş, yerine oğlu Hüseyin müsellem yazılmıştı. Çelebi oğlu
Hacı’nın yerini Bahşayiş oğlu Hacı almıştı ki, bunun da aynı kişi veya en azından onun
akrabası olması ihtimali vardır. Dördüncü kişi “Mustafa’nın ortağı Hasan” olarak kay-
dedilmişti. İki Defterde birden, Kargu’nun bu ikinci hissesi dâhilinde bulunanları ve
Taşoğlu köyündeki şahısları karşılaştırdığımız ve aralarındaki ilişkileri değerlendirdi-
ğimiz zaman söz konusu Hasan’ın ortağı olan Mustafa’nın kim olduğunu anlıyoruz. Bu
Mustafa, Taşoğlu köyündeki Taşoğlu’nun torunu Mustafa’dan başkası değildi. Onun
oğlu Hasan, 1485’te, Kargu’nun ikinci hissesindeki müsellemlere dâhil olmuştu. Bu iki
yerde yaşayanların hepsi kadimlik yurtlarıyla müsellem olduklarına göre, aynı oymağa
mensup akraba çocukları olmalıdırlar. Taşoğlu ile Hoşkadem muhtemelen amca ço-
cuklarıdır. Taşoğlu’nun oğlu Mezid Taşoğlu köyünde halen hayattadır. Diğer torunları
Mustafa ve Hamza da burada yaşamaktadır. Hoşkadem’in önceki Defterdeki beş oğ-
lundan ikisi Yusuf ve Hacı ile torunu Hüseyin de buradaki müsellemler arasındadır.
“Taşoğlu veled-i Hoşkadem beca-yı Zeyneddin” /Zeyneddin yerine Hoşkadem oğlu
Taşoğlu” kaydındaki Hoşkadem’in, aynı Hoşkadem olup olmadığını kestiremiyoruz98.

İlerde Hoşkadem’in Mahallesi olacak olan Depeköy, 1485’te de Kargu’ya bağ-
lıydı ve Hafsamana Kalesi mülazımı Hamza oğlu Budak’a tımar olarak verilmişti.

95Yediyıldız-Üstün 2002: 60.
96 Bu köyler şunlardır: Tamlalu, Kuştoğan, Depecük, Gebecük ve Demircilü (Yediyıldız-Üstün 2002:
47, 56-57, 70).
97 Herhangi bir masraf veya tahsisten artarak Devlet Hazinesine intikal eden para (Kepecioğlu 254).
Buradaki örnekte, Karahasan köyünün otuz bir reayası bir başkasının tımarına kayıtlı iken (gelir tutarı
yedi yüz kırk üç akçedir), doksan sekiz akçe ödeyen dört reayası Hoşkadem’in torunu Hasan’a aitti (Ye-
diyıldız-Üstün 2002: 73).
98 Taşoğlu köyünün 1485 yılındaki kaydı aynen şöyledir: Karye-i Taşoğlu. El-Müsellemiye: Kadimlik
yurtlarıyla. Mezid v. Taşoğlu. Yusuf v. Hoşkadem. Hacı v. Hoşkadem. Pir Ali v. Halil. İbrahim v. Ebi
Yusuf. Pir Mahmud v. Ebi Yusuf. Mustafa birader-i Mehmed v. Pedereş. Taşoğlu v. Hoşkadem beca-yı
Zeyneddin. Hüseyin v. Yusuf. Hamza v. Mehmed (Yediyıldız-Üstün 2002: 60).

2523