Page 48 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Mustafa Asım’ın 1901 Eylül’ünde hocası Arapkirli Hüseyin Avni
Efendiden21 icazetname aldığını, bundan dolayı Gümüş Liyakat Madalyası ile
ödüllendirildiğini daha önce belirtmiştik. Hocasının vermiş olduğu bu icazet-
namede22 belirtilmiş olduğu üzere böylece kendisine ulûm-i âliye/alet ilimle-
ri/yardımcı ilimler ve ‘ulûm-i ‘âliye/yüksek bilimler alanında diploma veril-
miş oluyordu (YA-MAY-K1-009). Bunun üzerine kendisine bir de berat veri-
liyor (8 Ekim 1901). 1902 yılı Mayıs ayında, ru’ûs imtihanına giriyor; imti-
hanı birincilikle kazanıyor ve Meşihat’ten tedrise mezuniyeti havi şahadet-
name alıyor (24 Mayıs 1902). Aynı yıl Bayezid Camii’nde dersiâm olarak
tedrise başlıyor. 3 Mayıs 1910’da, Hareket-i Haric payesi ile terfi ediyor,
kendisine İstanbul müderrisliği ruûs-i hümayunu23 tevcih ve ita buyuruluyor
(05.01.1908). Bir ara bir yıl kadar Medresetü’l-Kudât’a/Kadı Okuluna devam
ediyor. Kendi ifadesine göre, Arapça ve Farsçayı çok iyi biliyor, okuyor, ya-
zıyor ve konuşuyor (YA-MAY-K3-002; DSA, 544, 40).

Mustafa Asım’ın talebelerinin tamamı hakkında bilgimiz yoktur. An-
cak 1914 yılında ondan icazet alan sekiz talebesinin adlarını biliyoruz24. Bun-
lardan üçü Orduludur25: Ordulu Osman Nureddin Efendi bin Ali, Ordulu
Mehmed Arif Efendi bin Ahmed Efendi, Ordulu Ahmed Nureddin Efendi bin
Mustafa Efendi. Arif Efendi, Aybastı’nın Yakacık köyündendi, bugün burası
Kabataş’ın Alankent mahallesidir. Arif Efendi Cumhuriyet döneminde Ka-
ray/Kabataş’ta 1925-1928 yılları arasında mekteb-i iptidai muallimliği yap-
mıştır ve burada Mustafa Asım’ın oğlu Senai Yediyıldız’ın hocası olmuştur.
Sonraki hayatı ise fahri imamlık ve vaizlik ile geçmiştir. Osman Nureddin
Efendi ise, yaklaşık 1930-1950 yılları arasında Ordu ilinde merkez vaizi ola-
rak görev yapmıştır (YA-MAY-K2-012).

*
Mustafa Asım Efendi’nin oğlu Senai Yediyıldız, Hatırât’ında26 baba-
sının öğrenimi ile ilgili hikâyesini kendisinden naklen şöyle anlatıyor: “Ba-

21 Arapkirli Hüseyin Avni için bkz. Yurdagür 1966: 329-331; Mardin 1966:
127-132.

22Bu icazetnamenin aslı, Özel Arşivimizdedir (YA-MAY-K1-009). Bu ica-
zetnameden hareketle yapılan bir araştırma için bkz. B. Yediyıldız 2009: 480-487.
Bu metin için ayrıca bkz. B. Yediyıldız: 2018: 219-229.

23 Bir belgede bu “medrese-i dersiye-i Abdürrahim Efendi Müderrisliği” ola-
rak geçmektedir (YA-MAY-K6-034).Ruûs, bugünkü “doktora diploması” gibi ilmi-
ye sınıfındakilere mahsus bir ihtisas rütbesidir. Reis kelimesinin cemidir, başlar ma-
nasına gelir, aynı zamanda ihtisas unvanını ifade eden bir ıstılah olarak kullanılmış-
tır.

24 Bunlara verdiği icazetlerin müsvedde örneği için bkz. YA-MAY-K-015.
Başka bir belgede de “on yedi efendiye icazete muvaffak oldum” kaydı vardır (YA-
MAY-K6-034).

25Diğerleri ise şunlardır: Arapkirli Hafız Hüseyin Efendi bin Molla Mustafa,
Bayramiçli Mustafa Adil Efendi bin Abdülhalim Efendi, Geybüzeli/Gebzeli Hüseyin
Efendi bin Hacı Mehmed, Niksarlı Mehmed Şükrü Efendi bin İbrahim Efendi, Çar-
şambalı Osman Nuri Efendi bin Hasan (YA-MAY-K2-061).

26Senai Yediyıldız’ın yetmiş sayfa civarında bir Hatıratı bulunmaktadır. Eski
yazı ile yazılmıştır. Bunun dışında hemen hemen her sene almış olduğu cep takvim-
lerine ya da ajandalara notlar yazmıştır. Kendisinden yirmi klasör civarında evrak
kalmıştır. Bunlar, Bahaeddin Yediyıldız’ın özel arşivinde bulunmaktadır. Bunlar
üzerinde bir tahlil denemesi yapılacaktır. Bahaeddin Yediyıldız tarafından hem hatı-

52