Page 212 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Toprak Reformu Yasa Tasarısı İnönü'nün 19 Mayıs söylevi, muhalif
görüşmeleri Adnan Menderes adında bir milletvekillerini daha da cesaretlendirdi ve
siyasetçiyi adeta sahne ışıkları önüne eleştirilerinin dozunu artırmada önemli bir
çıkarmaktaydı.318 Menderes, gerçekten Yasa etken oldu.322 İnönü'nün de istediği buydu.
Tasarısı üzerinde en uzun konuşma yapan Toprak reformu ile ilgili görüşmeler
milletvekili unvanını kazanırken, özellikle daha bitmeden, hükümet, 1945 yılı Bütçe Yasa
hükümetin son anda tasarıda değişiklik Tasarısı'nı da TBMM'ye sunmuş
yapmasını çok sert biçimde eleştirmekte, bulunuyordu.323 Toprak Reformu Yasası'na
dünyadaki demokratik gelişmelere dikkat karşı olan CHP'li muhalif milletvekilleri, bu
çekerek, son zamanlarda göz yumulan siyasi kez Bütçe Yasası'nı sert bir biçimde
tartışmaların, tasarının Meclis'e gelmesiyle eleştirmeye başladılar. Eleştiriler her şeyden

durduğunu, "Tek Parti Yönetimi" nin önce şu noktalarda toplanıyordu; Bütçe açığı
kınanacak bir durum aldığını söylüyordu. dolayısıyla artan devlet borçları, ölçüsüz
emisyon, hayat pahalılığı, dar gelirlilerin ve
Adnan Menderes konuşmasının bir
başka bölümünde yer alan "Çiftçi Ocakları" özellikle memurların acı durumu,
için de; "Bu tasarı ile kurulmak istenen ocaklar vurgunculuk, karaborsa, vergi sisteminin
verimsizliği ve adaletsizliği. 324 Eleştiriler,
geri bir zihniyete dayanmaktadır.Bunlar
özellikle Başbakan Şükrü Saraçoğlu tarafından
Nasyonal Sosyalist Sistemin Erihhof
sert bir biçimde yanıtlandı. 77 milletvekilinin
Kanunu'ndan hemen hemen aynen alınmış
katılmadığı toplantıda Bütçe Yasası için
düşünce ve hükümlerdir."319 diyerek,
yapılan oylamada 368 kabul oyuna karşılık 5
Tasarıyı tüm dünyanın nefretle andığı, "Tek
red oyu çıkmıştı. Red oyu verenler; Adnan
Parti Yönetimi"nin Batılı demokrat ülkelerin
Menderes, Refik Koraltan, Fuat Köprülü,
tepki ve eleştilerinden dolayı, kendisini özenle
Celal Bayar ve Emin Sazak'tı. Bütçe
soyutlamaya çalıştığı Alman Nasyonal
oylamasından sonra, Başbakan Şükrü
Sosyalizmi'nden alınmakla suçluyordu.
Saraçoğlu Bütçeye ret oyu verenlere karşı son
Tasarıya karşı muhalif milletvekillerinden
derece sert bir konuşma daha yapmış ve
Refik Koraltan: "Kim ne derse desin bu
ardından Hükümet için güven oylamasına
tasarının ruhu, Ali'nin malını Veli'ye
geçilmişti. Bu kez de 84 milletvekilinin
vermektir."320 derken, Eskişehir milletvekili
bulunmadığı toplantıda, 359 güvenoyuna karşı
Emin Sazak da: "Bu tasarı ile Türk ruhuna
yedi güvensizlik oyu verilmişti. Bütçe
uymayan ocaklar kuruluyor."321 diyerek,
yasasına red oyu verenlere Hikmet Bayur, en
hükümete karşı tavrını açıkça ortaya koymuş
ilginci Recep Peker de eklenmişti.325 Böylece
bulunuyorlardı.
1945 yılı Mayıs ayında San Fransisco
Tasarı ile ilgili Meclis görüşmelerinin Birleşmiş Milletler Konferansı sürerken,
başlamasından beş gün sonra "Milli Şef" İsmet "Milli Şef"in 19 Mayıs söylevinin ışığı altında,

210