Page 217 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

yasayla Türkiye'de ilk kez 21 Temmuz da ortaya koymaktaydı. İsmet İnönü,
1946'da yapılan tek dereceli ve çok partili muhalefetin seçime katılmamasının ülkeyi
milletvekili seçimleri, taşıdığı olumsuz yabancı devletler karşısında güç durumda
özelliklerinden ötürü "Türk demokrasi bırakacağını açıkça belirtme gereğini
tarihine" "Kırk altı Seçimleri" olarak duymaktaydı.367 Ne var ki, İsmet İnönü'nün
geçmiştir. Çünkü, çok partili düzene geçerken, ne bu konuşması ne de, CHP'nin 10 Mayıs
1946 yılının özel bir yeri vardır. Bu dönemde, 1946 Olağanüstü Kurultayı'nda bir ölçüde
her türlü özveriyi göze alarak ve her türlü muhalefeti tehdide varan konuşması,368
baskıya göğüs gererek demokrasiyi getirmek DP'nin Belediye Seçimleri'ne katılmasını
için CHP'ye karşı mücadele veren DP'lilere sağlayamadı. Seçimler muhalefet olmaksızın
"Kırk altı Demokratları" bu savaşım ve yapıldı. Seçim Kanunu'nun kabul

enerjiye de "Kırk altı Ruhu" adı edilmesinden sonra TBMM'nin 10 Haziran
verilmiştir.362 Kuruluşundan hemen sonra ilk 1946 günlü oturumunda Genel Seçimlerin 21
üç ayda halkın sevgisini kazanan ve Temmuz 1946 günü yapılması kabul
edildi.369 Şimdi asıl sorun DP'nin Belediye
kuruluşunu hızlandıran DP, CHP iktidarını
Seçimlerinde olduğu gibi erkene alınan Genel
korkutmuş, seçimlerin öne alma isteğini
Seçimleri de boykot edip etmeyeceği idi.370
kamçılamıştı.
Bu konuda, CHP'nin baskı ve saldırıları
CHP iktidarına bu fırsatı, DP Genel
öylesine çok yönlü bir yoğunluk kazanmıştı ki,
Başkanı Celal Bayar'ın çarpıtılarak
Adnan Menderes, bu saldırılara karşı CHP'nin
yayınlanmış bir demeci vermişti.363 Bu
başında bulunanların iktidarı elinde tutabilmek
demecin hemen ardından 25 Nisan 1946 günü, için muhalefeti; "Moskova radyosu ile parola
CHP Grubu'nda alınan bir kararla Belediye birliği yapmak, memleketi ecnebi devletlere
Seçimlerinin 1946 Eylül ayından aynı yılın karşı kötülemek" le suçladığını açıklamak

Mayıs ayına alınması kararlaştırıldı.364 Aynı zorunda kalmıştı.371
amaçla hazırlanan bir yasa tasarısı dört gün
21 Temmuz 1946 günü çok partili
sonra da TBMM'de kabul edildi.365 Belediye
yaşamın ilk genel seçimleri, seçim öncesinin
seçimlerinin öne alınması genel seçimlerin de
atmosferi aksine genelde olaysız geçti.372
öne alınacağının bir göstergesiydi.366
Ama çok geçmeden sonuçların alınmaya
Seçimlerin önceden belirlenen süreleri başlaması, bazı yerlerde seçim sonuçlarının bir
içinde yapılmayacağının ortaya çıkmasından türlü açıklanmaması bu sessizliğin
sonra, DP'nin seçimlere katılmayacağının bozulmasına yol açtı. Seçimlerin özellikle
kuşkularının artması üzerine, CHP ve illerde, CHP'li devlet görevlilerinin büyük
iktidarının göstermiş olduğu tepki ve takınmış baskısı altında yapıldığı ortaya çıktı.373 Daha
olduğu tutum, Türkiye'de çok partili düzene sonra DP seçimin iptal edilmesini isteyecek,
geçişin ne denli dış etkenlere bağlı olduğunu partinin milletvekili seçilen üyelerinin toptan

215