Page 74 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

bulunduran Bizans, toprak sahibi zengin beylerle İslamiyet’i seçmişlerdir.
uzun bir mücadeleye girişmişti. Bu mücadele Balkanlar ve Orta Avrupa’nın askeri
Bizans’ın son yıllarda had safhaya çıkmış ve yapısı da Balkan ülkelerinin fetihlerini
Bizans yönetimi de toprak sahiplerine yenik kolaylaştıran sebeplerden birisi olmuştur. Sırp
düşmüştü. Avrupa’daki ortaçağ feodalitesine çok krallığı ile Bulgar krallığı birbirleriyle daima
benzeyen toprak dağılımı ve derebeylik, zengin mücadelede bulundukları gibi Bizans’la da
toprak sahiplerini adeta bağımsız birer prens mücadele veriyorlar, Katolik Latin devletlerinin
haline getirmişti. İşte Balkanlarda Türk fetihleri ve Macarların saldırılarına maruz kalıyorlardı.
başladığı zaman toprak düzeni bu haldeydi. Mezhep mücadeleleri ile sosyal, idari ve
Hıristiyan köylüler zengin toprak sahiplerinin ekonomik buhranlara bu çatışmalar da eklenince
zulmü altında kendilerini kurtaracak bir kurtarıcı Balkan devletleri iyice zayıflamışlardı.
bekliyorlardı. Sonuçta onlar için bu kurtarıcı 35 Oluşturdukları ittifaklar da Türk ilerleyişini
Türkler oldu. Türklerin disiplinli, adaletli durdurmaya yetmedi. Zira ordularında ruh ve
hareketleri, halkın ödeyebileceği vergiler ideal birliği, disiplin yoktu. Türk ordusunda ise
koyması bunda etkili olmuştur. ruh, ideal birliği, disiplin ve merhamet vardı.
Büyük toprak sahiplerini ortadan Türk soyundan gelen bir kısım yerli
kaldıran Türkler, Balkanlarda derebeyliğe son halkın Osmanlı ordularına sağladığı yardım da
verip küçük çiftçilere büyük imkânlar tanıdılar. fetihleri kolaylaştıran nedenlerden birisidir.
Toprağa kavuşan köylü, Türk idaresini Mesela Kuman Türklerinin Rumeli’deki
memnuniyetle kabul edip sadakatle bağlandı. muharebelerde kılavuzluk ve rehberlik yaparak
Cüzi bir kira karşılığı toprağa sahip olan köylüler Pomagya adını almaları ve İslamiyet’i seçmeleri
huzur içinde yaşadılar. Bu nedenledir ki Fetret bölgedeki fetihlerin başarıya ulaşmasını
devrinde, Balkanlardaki Hıristiyan halkı sağlayan çok önemli nedenlerden birisi
huzursuzluk çıkarmamıştır. olmuştur. Bunlara Peçenek, Gagavuz ve
Balkanlardaki, politik ve idari sebepler Vardar’ların yardımlarını da ekleyebiliriz. 37
de Türk fetihlerini kolaylaştırmıştır. Yerli halk, Osmanlı Devlet yönetimi altında
Katolik Latin devletlerinin zulmünden başka yaklaşık beş asır yaşamış olan Balkan halkı
Bizans idaresinin de zulmüne maruz kalmıştır. özellikle 19.yüzyılın başlarına kadar huzur ve
Kendi başlarına buyruk rahipler sınıfı, sükûn içerisinde bir dönem geçirdi. Ayrı ırk ve
hükümetin uyguladığı ağır vergiler, Katoliklerin din gruplarından meydana gelen bu halklar,
zulümleri, halkı arayışa sevk etmiştir. Halk ve çeşitli akımların ve ideolojilerin etkileri ile ayrı
bazı idareciler birçok kez Osmanlıdan yardım bir devlet kurma ve geçmişteki devletlerine
istediler. Mora ve Afrika bu çağrılar sonucu tekrar kavuşma idealleri ile Osmanlı Devletine
fethedilmiştir. Daha sonraları kitleler halinde karşı ayaklandılar. Osmanlı devletinin
Müslüman olan Arnavutlar da yerli beylerin ve zayıflamasından da istifade eden bu insanlar,
Venediklilerin baskısına maruz kaldıklarından Balkanlar’da günümüze kadar devam eden
Osmanlıdan yardım istediler ve 1383’te sorunların su yüzüne çıkmasına neden oldular.
Arnavutluk Osmanlı’ya yanaşmıştır.
O tarihlerde Bosna ve kuzey VI-OSMANLILARIN FETİH
Makedonya’da yaşayan Bogomiller’de 36 kısa POLİTİKASI
sürede Türk idaresine girmişler ve toptan Osmanlı istilası Balkanlarda Bizans

72