Page 72 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

uçlar üç koldan daha ileri bölgelere Balkanlardaki bu ilerleyişi Avrupa’yı da
kaydırılacaktır. Bu üç istikamette yapılan fetihler korkutmuştu.
Rumeli’nin sağ kol, sol kol ve orta kol Bizans İmparatorunun kışkırtmasıyla,
sancaklarını teşkil etmiştir. 24 Macar kralı başta olmak üzere, Bulgaristan,
İşgal edilen yerlerdeki halka iyi Sırbistan, Eflak prensliği ve Bosnalılar
davranıldı ve bunlara Anadolu’dan göçmenler birleşerek bir haçlı ordusu kurdular. Ancak bu
getirildi. 25 Kısa zamanda büyük başarı haçlı birliği Sırp Sındığı mevkiinde Osmanlı
göstererek Rumeli Fatihi Süleyman Paşa Bizans- ordusuna yenildi. Bu zafer Türklerin
Edirne yolunu keserek, Bizans’ı hem karadan yayılmasına yardımcı oldu. 1365’te başkent
hem de denizden abluka altına aldı. Bu durum Edirne’ye nakledildi.
İstanbul’da büyük bir heyecan ve telaş 1367’de Balkan dağlarının bütün güneyi
uyandırmış, bundan sorumlu tutulan Osmanlıların eline geçti. Bulgar kralı Türklerle
Kantakuzen’de tahtından ayrılmak zorunda baş edemeyeceğini anlayınca sulh yaptı. Bu ise
kalmıştır. Sırbistan’ı rahatsız etti. Sırbistan kralının
Osmanlılar Rumeli’de, her yeni ucun öncülüğünde oluşturulan II Haçlı ordusu
teşekkülü ile beraber, Anadolu’dan o bölgeye Çirmen’de (1371’de) ağır bir yenilgiye uğradı.
muhacirler ve bilhassa savaşçı Yörük grupları Böylece güney Balkanlarda Türk ilerlemesini
sevk etmişlerdir. Bu uç bölgeleri ileriye intikal durdurabilecek hiç bir kuvvet kalmadı.
ettikçe, geride kalan eski uç merkezleri, Bu gelişmeler karşısında Osmanlı
kalabalık medeni Türk şehirleri olarak Devletine karşı direnç gösteren tek teşebbüs,
yükselmiştir. Bilhassa vakfa dayanan dini ve Bizans İmparatorunun oğlu ve Selanik Valisi
ticari müesseseler bu şehirlerin gelişmesinde olan Manuel’den geldi.
esas rolü oynamıştır. Manuel’in bölgedeki faaliyetleri üzerine
Edirne, Filibe, Serez, Üsküp, Sofya, harekete geçen Osmanlı birlikleri batı
Silistre, Tırhala, Yenişehir, Manastır ve suretle Makedonya’da başarılı hareketlerde bulundu.
başlangıçta uç merkezleri olarak gelişmiş, uç 1372 yılında Serez ele geçti. Ardından Kavala,
beylerinin vakıfları ile donatılmış ve sonra Drama ve Karaferye gibi şehirler de Osmanlı
Rumeli’nin bugüne kadar ehemmiyetini hâkimiyeti altına girdi. 1382’de Manastır,
muhafaza eden başlıca şehirleri haline 1385’te Pirlepe ve Ohri ve 1386’da Niş alındı.
gelmiştir. 26 1387’de ise Selanik haraca bağlandı.
1360’lı yıllarda Osmanlı Türk akıncı Osmanlıların bölgedeki faaliyetlerinden
beylerine kumanlar yardım etmişlerdir. Bu rahatsız olan Balkan devletleri, tekrar ittifak
yardımlarından dolayı bu Türk boyuna yardımcı yaptılar. Hazırlanan yeni Haçlı ordusuna
anlamına gelen Pomaga veya Pomak sıfatı Macaristan, Lehistan, Sırbistan, Bosna krallığı,
verilmiştir. 1363’te Edirne’nin fethedilmesi ve Eflak, Boğdan, Bohemya, Arnavutluk ve
Sultan I. Murad’ın Filibe ve Zağra üzerine yürü Bulgaristan katıldı. III.Haçlı ordusu 1389’daki
emrini vermesi Bizans’ın iyice paniğe Kosova Savaşı’nda ağır bir yenilgi aldı.
düşmesine neden olmuştur. Pomaklar burada da Osmanlı kuvvetlerine
1364’te Filibe’nin Türklerin eline yardımcı oldular. Kosova zaferinden sonra
geçmesi Osmanlıların Sırbistan ve Bulgaristan (Yıldırım Beyazıt dönemi) Selanik ve Yanya
krallıkları ile karşı karşıya getirdi. Türklerin (Güney Makedonya) da ele geçirildi. 27

70