Page 73 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

1396 Niğbolu zaferi Türkler’in Balkan Gelibolu’yu aldıkları sırada Sırp çarı ölmüş
hâkimiyetini perçinlemiştir. 1402 yenilgisinden kurduğu imparatorluk parçalanmıştı. Keza bu
sonra bazı şehirler (Güney Makedonya) tekrar dönemlerde, Bulgar çarlığı üç parçaya bölünmüş
Bizans’ın eline geçti (Selanik gibi). 28 bulunuyordu. Bizans imparatorluğunda bir
I. Mehmed döneminde bazı başarılar isimden ibaretti. 32
kazanıldı. II. Murat döneminde Türk fetihleri Türk fetihlerini kolaylaştıran sebepler
yeniden hız kazandı. 1430 yılında Selanik şehri başlıca beş başlık altında toplanabilir. Bu
geri alındı. Balkanların İtalya ve Avrupa ile sebepler dini, ekonomik, politik, askeri sebepler
ticaretinde en işlek limanı haline gelen ile Türk soyundan gelen yerli bir kısım halkın
Dubrovnik 1433’de Osmanlıya tabi oldu. 29 Osmanlı kuvvetlerine sağladığı yardım ve
Osmanlının Balkanlardaki bu başarısı Bizans ve desteklerdir.
Avrupa’yı korkuttu. Bizans İmparatorunun Birinci sebep; Balkanlardaki dini
öncülüğünde yeni bir haçlı ittifakı oluştu. Niş istikrarsızlık, ahenksizlik ve 13.asırda Rum ve
yakınlarında Kasım Paşa’yı yenen haçlılar daha Latin Kiliseleri arasında başlayan mücadelenin
fazla ilerleyemediler. Anadolu’da Karamanoğlu yoğunlaşmasıdır. 33
Beyliği ile mücadele eden II. Murat, 1444’te Osmanlı Beyliği daha Anadolu’daki
Macaristan’la sulh yaptı. yayılması sırasında işgal ettiği yerlerdeki halkla
Karaman Beyilği ile de sulh yapan kaynaşarak onların dini ve içtimai işlerine
II.Murat tahtı genç oğlu II.Mehmet’e bıraktı. karışmayarak vicdan hürriyetine hürmet etmiş ve
Bundan yararlanmak isteyen haçlıların harekete ağır vergiler altında ezilmiş olan halktan uygun
geçmesi üzerine tekrar ordunun başına geçen bir vergi (cizye) alarak hiçbir keyfi davranışa
II.Murat Haçlıları 1444’te Varna’da bozguna müsaade etmemiştir. Bu yaklaşımını daha geniş
uğrattı. bir biçimde Rumeli’de de uygulamaya
Bu yenilginin üzerinden 4 yıl geçmişti çalışmıştır. 34
ki bir haçlı seferi daha düzenleyen Balkan Balkanlar’da Hristiyan mezhep
devletleri 1448’de Kosova’da ağır bir yenilgi gruplarını teşkil eden Katolik Latinler (Venedik,
aldılar. Bu zaferle Makedonya’da Osmanlı Ceneviz, Macar) ve Ortodoks Rum ve Slavlar
hakimiyetine girdi (1451). 30 (Rum, Sırp, Bulgar) arasındaki mezhep
1463’te Bosna’nın fethiyle Osmanlı mücadeleleri, Türk fetihlerini kolaylaştırmıştır.
idaresi Dalmaçya sahillerine kadar ulaşmıştı. Katoliklerin baskıları bölgedeki Ortodoksları
Fatih’in ölümüyle duraklayan Balkan fetihleri bezdirmişti. O dönemde sadece Türklerde var
Kanuni Sultan Süleyman’ın 1521’de Belgrad’ı olan vicdan hürriyeti anlayışı, pek çok farklı din
fethi ile yön değiştirmiştir. Osmanlı idaresi ve mezhep mensubunu Osmanlı egemenliği
bölgeye 200 yıllık barış getirmiştir. 31 altında huzur ve refah içerisinde yaşatmıştır.
Osmanlı, bölgede halkına dinini değiştirmesi
V-BALKANLARIN FETHİNİ için baskı yapmadığından bölge halkından
KOLAYLAŞTIRAN SEBEPLER birçoğu kendi isteğiyle İslam’ı seçmiştir (Bosna,
Osmanlıların fetihlerde başarılı bir Arnavutluk, Makedonya, Girit).
şekilde ilerlemesindeki temel faktör, bu tarihte Ekonomik sebeplere gelince; o dönemde
Balkanlarda Osmanlı ilerleyişini durduracak Balkanlar’daki ekonomik yapıda tam bir kriz
büyük bir devletin olmamasıdır. Zira Osmanlılar vardı. Balkanların büyük bir kısmını elinde

71