Page 115 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

1893’te Molla Ömer oğlu Mehmed’e bu Sened-i Hakanî verilmiştir. Tasarruf
hakkı aşarını ödeme şartına bağlanmıştır (YA-MAY-K6-064). 1919’da
dedelerden gelen diğer tarlalarda olduğu gibi Göğüş ve Sülükgölü’nün tasarruf
hakkı da Mustafa Asım’da toplanmıştır. Bu tasarruf hakkına dayanarak 1951
yılında, Mustafa Asım’ın eşi Saibe’nin dörtte bir hissesini (919 m2) oğlu Senai
satın almıştır ki, bu sefer söz konusu olan tasarruf hakkı değil mülkiyet
hakkıdır. Diğer hisseler varisler arasında yapılan özel taksimata göre ekilip
biçilmiş; köyde 2011 yılı kadastro çalışmaları sonucunda herkese elindeki
yerin mülkiyet tapusu verilmiştir24.

7. Sülükgölü: 1873-1919 yıları arasında kayıtlarda adı geçen (Tablo 1)
Sülükgölü, 1937 listesinde gözükmüyor (Tablo 2). Bu listede, yukarıda
bahsedilen Göğüş, çalılık ve tarla diye ikiye ayrılıyor. Her bir bölüm ikişer bin
metre karedir.1873 Yoklama Defterinde hem Göğüş hem de Sülükgölü birer
dönümdür. Daha önce de değinildiği gibi bu ölçüler hep tahminidir. Bir önceki
maddede de belirtildiği üzere, Emlak Komisyonu tarafından bu iki tarla
birleştirilerek fakat orman ve tarla kısmı birbirinden ayrılarak yazılmıştır.
Sınırlar da hem Sülükgölü’nü hem de Göğüş’ü kapsayacak biçimde çizilmiştir
(YA-MAY-K6-164). Bu yazımın, bir kadastro çalışması veya tapulama amaçlı
olmadığı sadece ödenecek vergi miktarlarının tespiti niyetiyle yapıldığı
anlaşılıyor.

8.Hanealtı: Hanealtı adlı tarla 1873 Yoklama Defterinde mevcuttur.
Buradan hareketle 1919’da bu tarla ilgili işlem yapılmış, öbür sekiz tarlada
olduğu gibi, bütün hisseler Mustafa Asım’da toplanmıştır. Zaten bir dönümlük
yerdir (YA-MAY-K054). Mustafa Asım Efendi’nin evinin alt tarafında
bulunan, aile içinde bostan diye anılan arazidir. 1937 listesinde olmadığı gibi
(bkz. Tablo 2) başka kayıtlarda da rastlanmıyor. 1937’de çizilen Kayaboynu
sınırları içinde kalmış, burası ile bütünleşmiştir (YA-MAY-K6-027)

Buradaki evin ailenin en eski evi olduğunu düşünüyorum. 1893 tarihli
Tuğralı bir Senedi Hakani’de evin yarısını Molla Ömer’in oğlu Mehmed’in
mülk olarak tasarruf ettiği belirtiliyor. Bu belge kendisine, Ekim 1876 tarihli
eski senedin tebdilinden verilmiştir. Belgedeki ölçülere göre yüz m2’lik bir ev
olduğu anlaşılıyor (YA-MAY-K4-065 AB). Mehmed Dayı bu sıra yirmi dokuz
yaşındadır. Babası Molla Ömer bu tarihlerde sağdır. Hanenin yarısına sahiptir.
Acaba öbür yarısı kimin idi? Eğer bu yarım hisse babasından intikal etmiş ise,
diğer yarısı muhtemelen babasının amcası Mehmed’in kızı Arife veya onun
çocuklarına ait olabilir. Acaba onlar da bu evde mi oturuyorlardı? Yoksa
Arife’ye içgüveyi olarak dışarıdan damat gelince onlar kendi evlerini
yaptırmışlardı da öbürünün mülkiyet hakkı henüz kendisine devredilmemiş
miydi?

24 YA, Tapular Kitabı, s. 99.

114