Page 114 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

varis olarak bu miri arazi parçasının tasarruf hakkı için Sened-i Hakanî22
almıştır. Bu belgeye göre tarlanın kıymeti iki yüz kuruştur. Buna göre vergileri
ve aşarı memuruna ödenecektir (YA-MAY-K6-072).

5.Değirmenbükü’nde Tarla: Değirmenbükü denilen yer,
Gaşak/Aralıcak deresi ile İçmeş deresi arasındaki Göğüş mevkiinin batıda
ırmağa birleştiği noktada ırmak ile orman arasında kalan düzlük alandır.
Kayıtlarda bir dönüm tarla olarak geçiyor. Ölçü burada da gerçeği yansıtmıyor,
çünkü burası bir dönümden büyüktür. Nitekim Aybastı Emlak Komisyonu’nun
listesinde Gölbükü diye adlandırılan bu arazi dört dönüm olarak
belirtilmektedir (Tablo2). 1873 yılı Mart ayı yoklamasında Molla Ömer adına
kaydedilmiştir. 1874 Aralık ayında Molla Ömer, yarısına tasarruf ettiği bu miri
arazi parçasını oğlu Mehmed’e elli kuruş bedel ile ferağ etmiştir. Ve kendisine
Arz-ı Miri Tapu Senedi verilmiştir. Her sene aşarını ödeyerek tasarruf edecektir
(YA-MAY-K6-069)23. Ağustos 1919’da yine 1873 Yoklamasına atıf yapılarak
Yediyıldız ailesine ait dokuz tarladan biri olarak buranın tasarruf hakkını da
Mustafa Asım kendi üzerinde toplamıştır (YA-MAY-K6-054) ve tasarruf
hakkı için kendi adına tuğralı Sened-i Hakanî almıştır. Tarlaya biçilen kıymet
üç bin yüz kuruştur, yıllık aşarı ödenecektir (YA-MAY-K6-073).

6.Göğecek/Göğüc/Göğüç/Göğüş: Belgelerden takip edebildiğimiz
kadarıyla Göğecek adı (Tablo:1) zamanla sırasıyla Göğüc, Göğüç ve Göğüş
biçimine dönüşmüştür. Bu arazi ve bitişiğindeki Sülükgölü, Gâşak/Aralıcak ve
İçmeş dereleri arasındaki ormanlık alanın içinde yer alıyor. Yediyıldız ailesinin
1289/1873’te hem Göğecek hem de Sülükgölü’nde birer dönüm arazileri vardır
(Tablo 1). 1937 tarihli listede Sülükgölü adı geçmemekte, ancak Göğüş, tarla
ve çalılık olarak dört dönüm gözükmektedir (Tablo 2). Aşağıda görüleceği
üzere aile, buradaki tarlalarının çevresinde yeni yerler satın almış, bunları
bütünleştirmiş ve büyütmüştür.

Dervişoğlu Mehmed 1885 yılında Göğüc’de tasarrufundaki bir
dönümlük tarlayı aralarında imzaladıkları bir senetle Yediyıldız ailesinden
Molla Ömer oğlu Mehmed’e dört yüz elli kuruşa satmış, parasını da peşin
olarak almıştır. Köyün imamı ve muhtarı, satıcının 1289/1873-1301/1885
tarihleri arasında Emval-i Miriye’ye borcu olmadığını belirterek belgeyi
imzalayıp mühürlemişlerdir (YA-MAY-K2-018). 1893 tarihli tuğralı bir
Sened-i Hakani’de ise tarlanın mevki Sülükgölü olarak kayıtlıdır. Nevi miri
arazi olan bu tarlanın önceki sahipleri Memiş ve Mehmed’dir. Tarlanın
Yediyıldız ailesine ferağ yoluyla geçtiği belirtilmektedir. Demek ki,
Dervişoğullarından Mehmed’in yerini satın alan aile daha sonra Derviş’in
yerini de satın almıştır. Bu işlemler Defter-i Hakaniye’ye kaydedilmiş ve

22 Söz konusu Sened-i Hakanî, 26x40 cm ebadındadır. Pullu ve mühürlüdür.
Tapu memuru tarafından imzalanmıştır. Rengi pembedir. Zemininde ay yıldız vardır.

23 Bu tarlanın diğer yarı hissesi 308/1892 Yoklamasına istinaden sahibi Salih
vefat ettiğinden annesi Emine’ye intikal etmiş, o da öldüğünden oğlu Mustafa’ya 1893
yılında verilmiştir. Sened-i Hakanî mevcuttur (YA-MAY-K4-179).

113