Page 55 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 55
tarih çevresi
80 Ancak Moğolların da Çinliler gibi süte alerjileri “lactase deficient” olduğunu belirtmeliyim.
81 şölen Kelime Kökeni ~ Moğ şilü(n)/şölü(n) çorba Tarihte En Eski Kaynak şilen/şölen "hükümdarlara
özgü törensel yemek, ziyafet" [Dede Korkut Kitabı (1400 yılından önce) : Sorar olsam şölen kimüñ]
şilan "aynı anlamda" [Pavet de Courteille, Dictionnaire Turc Oriental (1500 yılından önce)] Önemli Not:
Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde
sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir. Kelime Kökeni Moğolca şilü(n) veya şölü(n) "çorba"
sözcüğündenalıntıdır.EkAçıklamalar:Farsçaşilan(aynıanlamda)Moğolcadanalınmıştır.TTüunutulmuş
bir sözcük iken Dil Devrimi döneminde canlandırıldı. (https://www.etimolojiturkce.com/kelime/şölen).
82 Yin-shan cheng-yuv “Good and Essential Things fort he Emperor’s Food and Drink), 1330 yılında
büyük olasılıkla Uygur Hu Szu-hui tarafından saraya sunuldu. Ayrıca Chu-chia pi-yung shih lei 14.
Yüzyıl sıradan Çinliler için ev ansiklopedisi taranmış (Buell 205-206).
83 Çeviri benim.
84 (Cahen 14), II. Kılıç Arslan’a yardım edilen çatışmanın Anadolu yaylasında Dorleion (Eskişehir)
olduğunu yazar.
85 (Yücel 35): Yazıcı-zade Ali’ye dayanarak. Bunu kanıtlayacak bir belge olmamasına karşın, Anka-
ra-Kastamonu arasında büyük bir Kayı zümresinin varlığı bu savı güçlendirmektedir, demektedir.
86 (R. Turan 4-5): Rükneddin Süleymanşah döneminde Kastamonu bir uç haline gelmiş ve Moğol
istilasından sonra da bölgeye sığınan Türkmenler nedeniyle sonra Kastamonu’nun önemi daha da art-
mıştır.
87 (Yücel 54), Amasya Tarihi’ne dayanarak. Kastamonu bölgesinde bu boya bağlı bir oymak vardır,
demektedir.
88 Bu durumu bir tür “Pax Mongolica” olarak tanımlama olanağı yoktur. Beyliklerin gelişmesinde mu-
hakkak ki zayıflayan bir Selçuklu merkezi otoritesi vardır ama bu olumlu sentezi yaratan dinamikleri
yine de Türkmenlerin özünde aramak gerekir.
89 Battuta Malikidir. Malikiler de Şiiler gibi namazda iki ellerini yana sarkıtmaktadırlar. Şiiler tavşan
yemezler. Bu nokta yemeğin kültürel ayraçlardan belki de en önemlisini işaret etmektedir. Anado-
lu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasını tartışan tarihçiler açısından Türkmenlerin bir kısmı Şiidir
(Köprülü) (Ocak) (Kafesoğlu, Selçuklular ve Selçuklu Tarihi Üzerine Araştırmalar 100-109) (Gord-
levski 335-338). Sinop’un geri alınmasında büyük yararlık gösteren Çepnilerin de Şii oldukları ileri
sürülmektedir.
90 Bugün Araç Çayı ve Yenice Çayı olarak isimlendirilmektedir.
91 Bartın Çayı
55
