Page 30 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

çalışmalar yaptığı sıralarda İstanbul’da büyük bir deprem olur. Bu büyük depremi fırsat bilen Şeyhü-
lislam Kadızade Ahmed Şemsettin (1512-1580) efendi ve bağlı tarikat çevreleri depremden Takiyud-
din efendi ve rasathanesini sorumlu tutarlar. Halk arasına yayılan söylentilerde Takiyuddinin rasatha-
nesinden Cennet Meleklerini dikizlediği ve bu uğursuzluk yüzünden depremler oluştuğu iddia edilir
ve halk isyanı çıkartılır. İsyandan çekinen padişah 3.Murad Takiyuddin Rasathanesinin denizden topa
tutularak yıkılmasını emreder. Bu emir sonrasında Osmanlıdaki önemli bir bilim girişimi de sonuçsuz
kalır. 21 Ocak 1580'de Kaptan-ı Derya Kılıç Ali Paşa tarafından denizden top ateşiyle yıkıldı. Ancak
Takiyüddin ölümüne kadar kendi olanaklarıyla astronomi çalışmalarını sürdürdü
16. Yüzyılda Osmanlı devletinde yaşanan olayı günümüze taşıdığımızda:
Sorun bir kurumda ya da ülkede bilimsel cahillerin çokluğu değil, sorun yeni bilimsel cahillerin
oluşmasına göz yumulmasıdır.
KAYNAKLAR

1.İhsanoğlu, Ekmeleddin et al. (1997). Osmanlı Astronomi Literatürü Tarihi (OALT) Cilt.1, say.
199–217 (no. 96). İstanbul.

2.Sayılı, Aydın (1960), The Observatory in Islam and its place in the General History of the Ob-
servatory s. 289 ff

3.Unat, Yavuz (2016). "Tâkiyüddîn ve İstanbul Gözlemevi (Rasathanesi)".Türker Ansiklopedisi
Cilt 11, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara.

4.Unat, Yavuz (1999)Osmanlı Astronomisine Gene lBir Bakış 1 Osmanlı, Cilt 8, Yeni Türkiye
Yayınları, Editör: Güler Eren, Ankara , s. 411–420. ( Yeni Türkiye, 701 Osmanlı Özel Sayısı III ,Yıl 6,
Sayı 33, Mayıs-Haziran 2000, s.674–683

5.Urang, Akgül (1997). "Osmanlının Uzaya Bakan Gözü Takiyüddin ve İstanbul Rasathanesi".
Bilim ve Teknik (351): 34-40.

6.Vikipedi, özgür ansiklopedi

30