Page 83 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

1475 tarihli bir belgede Rumeli’de 17 Niğbolu, 6. Liva-i Mora, 7. Liva-i Hersek, 8.
sancak olduğu zikredilir. Buna göre; 1. İstanbul Liva-i Ohri, 9. Liva-i İskenderiye, 10. Liva-i
2.Gelibolu 3.Edirne 4.Niğbolu ve Zagora 5. Silistre, 11. Liva-i Avlonya, 12. Liva-i Valçitrin,
Vidin 6. SOfya 7. Sırbiya (laz ii) 8. Sırbiya 13. Liva-i Alaca-Hisar, 14. Liva-i Vidin, 15.
(Despot ii) 9. Vardar (Evrenesoğulları) 10. Liva-i Yanya, 16. Liva-i Tırhala, 17. Liva-i
Üsküp 11. Arnavutili (İskender beye ait) 12. Prizrin, 18. Liva-i Ağrıboz, 19. Liva-i Ilbasan,
Arnavut ili (Araniti’ye ait) 13. Bosna (Kırala ait) 20. Liva-i Vize, 21. Liva-i Köstendil, 22. Liva-i
14. Bosna (Stefan’a ait) 15. Arta, Zituni ve Atina Izvornik, 23. Liva-i Karlı-ili, 24. Liva-i Çirmen,
16. Mora ve 17. Manastır’dır. Rumeli Beylerbeyi 25. Liva-i Kızılca, 26. Liva-i Voynuk, 27. Liva-
bu 17 sancaktan takriben 22.000 asker getirirdi. i Çingane, 28. Liva-i Karadağ, 29. Liva-i Kefe,
Kanuni’nin ilk zamanlarına ait bir 30. Liva-i Selanik. 70
Osmanlı vesikasında ise Rumeli sancakları şöyle Avrupal coğrafyacılar Osmanlılardan
sıralanmaktadır: farklı bir taksimat yaparlar. Mesela: Avrupalı
1. Paşa, 2.Bosna (Sancak beyi hassı: coğrafyacılardan Bising Rumeli’yi Osmanlılara
739.000), 3. Mora (606.000), 4. Semendire tabi ve yalnız vergi ile mükellef yerler olarak iki
(622.000), 5. Vidin (580.000), 6. Hersek kısma ayırır:
(560.000), 7. Silistre (560.000), 8. Ohri Birinci kısmında şu memleketler yer
(535.000), 9. Avlonya (535.000), 10. alır.
İskenderiye (512.000), 11. Yanina (Yanya) 1. Hırvatistan’dan ve Dalmaçya’dan
(515.000), 12. Gelibolu (500.000, 13. Köstendil birer parça dahil olmak üzere Bosna ve
(500.000), 14. Niğbolu (457.000), 15. Sofya Sırbistan’ı içine alan Osmanlı Lürige’si (İllyrie),
(430.000), 16. İnebahtı (400.000), 17. Tırhala 2. Bulgarya 3. Romanya, 4. Makedonya dahil
(372.000), 18. Alaca-Hisar (360.000), 19. Arnavutluk, 5. Tesalya veya Yanya, 6. Livadya
Yulçetrin (350.000), 20. Kefe (300.000), 21. ve 7. Mora.
Prizren (263.000), 22. Karli (250.000), 23. Aynı müellif ikinci kısmı şöyle taksim
Agriboz (250.000), 24. Çirmen (250.000), 25. eder.
Vize (230.000), 26. İzvornik (264.000), 27. 1. Ulah memleketi olan Valakya, 2.
Floriva (200.000), 28. İl-Basan (200.000), 29. Moldovya yani Buğdan ve 3. Kısım’da dahil
Çingene (190.000), 30. Midilli (170.000), 31. olmak üzere çeşitli Tatarr ülkeleri.
Kara Dağ (100.000), 32. Müselleman-ı Kırkklise Buffier ise Rumeli’yi kuzey ve Güney
(81.000), 33. Voynuk (52.000). olmak üzere iki kısma ayırır.
Bunlardan Çingene, Müsellem ve Kuzey kısmı: 1. Romania, 2. Küçük
Voynuk Sancakları muayyen bir mahalle ait Tatarlar, 3. Moldovya, 4. Valakya, 5. Bulgarya,
sancaklar değildir. Dağınık olan bu zümrelerin 6. Sırbistan, 7. Bosna, 8. Hırvatistan ve 9.
her biri bir sancak beyi idaresi altına Dalmaçya’nın bir parçasını içine alır.
konmuştur . Güney kısmı ise; 1. Makedonya, 2.
69
Topkapı Sarayı arşivindeki D.10057 Albanya, 3. Epirus, 4. Tesalya, 5. Akaya, 6.
Nolu kayıta göre Rumeli’deki idari taksimat Eğriboz adası veya Nekrobonde ve 7. Mora’yı
şöyledir (Miladi 1526-28): içine alır.
1.Liva-i Paşa, 2.Liva-i Semendre, Yabancı coğrafyacıların gösterdikleri bu
3.Liva-i Bosna, 4. Liva-i Gelibolu, 5. Liva-i taksimat, onların daha çok hristiyan

81