Page 11 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

üretim, hizmet ve mali şirketler, hayır ve sağlık hizmetler için destek verilmesi, Makedonya’dan
örgütleri ve profesyonel derneklerdir (m.24). hacca giden soydaş ve dindaşlarımızın
desteklenmesi, Türkiye’de okuyan öğrencilere
13 Müftülüğün, 590 cami, 10 tekkenin
burs verilmesi gibi bazı faaliyetlerden bahsetmek
bağlı olduğu MİB’de 800’e yakını din görevlisi
yerinde olacaktır.
(imam, hatip, vaiz ve müezzin) olmak suretiyle
1500’e yakın personel bulunmaktadır. Söz Üsküplü Salih Asım Bey “ Üsküp Tarihi
konusu görevlilerin maaşları Meşihatta (M.C. ve civarı” adlı eserinde Üsküp’te tasavvuf
İslam Dini Birliğinde) bulunan yardım sandığına kültürüne hizmet veren Bektaşi, Mevlevi, Rıfai,
toplanan yardımlardan karşılanmaktadır. Türkçe Kadiri, Sinani, Celveti ve Halveti tarikatlarına
vaaz ve hutbe, sadece Üsküp Murat Paşa mensup 15 tekkenin varlığından bahseder. Bu
Camiinde ve Doğu Makedonya camilerinde bağlamda, genel olarak bakıldığında tarihi ve
verilmekte olup diğerlerindeki vaaz ve hutbe kültürel bağlarımızın ortak miraslarından olan
Arnavutçadır. Bu noktada Arnavutların, İslam tasavvuf anlayışının ve beraberinde ön planda
ortak paydasında Türklere vd. Müslüman bulunan; Rufailik, Kadirilik, Halvetilik,
milletlere resmi ve sivil yapılanmalarda gerekli Bektaşilik gibi oluşumlara rastlanmaktadır.
ilgiyi ve desteği göstermediklerini de üzülerek Diğer Balkan ülkelerinde olduğu gibi
belirtmek isterim. Makedonya’da da tarih boyunca dini hayatın
devamlılığı açısından bu durum önemlidir.
MİB bünyesindeki bir diğer yapılanma ise
1991 yılında kurulmuş olan El-Hilal yardım Günümüz Makedonya’sında halen bazı
teşkilatıdır. Teşkilat, 1996’dan itibaren bağımsız tekkeler ve tarikatlar varlıklarını sürdürmekte
bir STK olarak faaliyetlerine devam etmektedir. olup faaliyetlerine devam etmektedirler.
El-Hilal Derneği; Yiyecek-giyecek yardımında Üsküp’te Rıfai, Kırçova, Ohrid ve Struga’da
bulunulması, yetimlerin sünnet ettirilmesi, fakir Halveti, Kalkandelen ve Kanatlar köyünde
çocuklara okul araç-gereç yardımında bulunan Bektaşi Tekkeleri bunlardan bazılarıdır.
bulunulması, Kosova ve Makedonya’daki MİB bazı tekkeleri birlik içinde tutabilmek için
olaylarda sivillere insani yardımın sağlanması, ‘Makedonya Tarikatlar Şeyhülislam Makamı’nı
talebelere burs sağlanması gibi etkinliklerde kurdu. MİB’in dışında kalan bazı tarikat ve tekke
bulunmaktadır. mensupları da Üsküp’te ‘Makedonya Tarikatlar
Birliği’ adı altında teşkilatlandılar. Bunlardan
İslamiyet açısından diğer ülkelerin yanı
başka Merkezi Tiran (Arnavutluk)’ta olan
sıra faaliyette bulunan Türkiye, 1998 yılında
‘Dünya Bektaşi İslam Birliği’ne bağlı olarak
kurulmuş olan Din Hizmetleri Müşavirliği
‘Makedonya Bektaşileri İslam Birliği’ kuruldu.
aracılığıyla Makedonya’da önemli katkılarda
bulunmaktadır. Bu kapsamda; Makedonya’ya Günümüzde de Vahhabilik, Selefilik,
din görevlisi gönderilmesi, yaz dönemlerinde bir İhvan ve Pakistan Tebliğ Cemaati, gibi bazı
grup öğrencinin Başkanlığa bağlı Kur’an farklı oluşumlara rağmen halkın tasavvufla olan
kurslarındaki eğitimlere katılımda bulunması, bağı devam etmektedir. Bu noktada Rufailik,
İmam –Hatip ve İlahiyat Fakültelerine öğrenci Kadirilik, Halvetilik, Bektaşilik, Melamilik gibi
gönderilmesi, Makedonya İslam Birliği yapılanmaların halen faal olduğunu tekrar
Başkanlığına çeşitli dinî, sosyal ve kültürel belirtmek gerekir. Zira mevcut yapılanmalar,

9