Page 16 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

sisteminde reformlar yaptığı görülür. Bu sağlık, ulaştırma vb. ihtiyaçları karşılamak için
reformlar kapsamında İslami Bilimler inşa edilmiş eserlerin büyük bir kısmı bugün
Fakültesinde okuyan öğrencilere pedagojik kullanılmaz haldedir. 1928’de yasal
formasyon alma hakkı verildi. Bu formasyonu düzenlemeyle vakıflar ve bunlara bağlı mülkler
alan öğrenciler mezun olduktan sonra ülkenin İslam Birliğine devredildiyse de 1948’de tekrar
resmi kurumları olan ilköğretim okullarında din devletleştirildi. 1991 sonrasında malların iadesi
dersleri verme imkânına sahip oldular. 2007- için başlatılan mücadele zaman içerisinde
2008 eğitim - öğretim yılında AB ülkelerinin malların ilgili kurum ve kişilere iadesiyle
eğitim sistemini uygulama kararı alan okul, sonuçlandı. 2001 yılının ilk aylarında
Bolonya Yüksek Öğrenim Modelini uygulamaya Arnavutların anayasal hakların verilmesi
koydu. Bu model doğrultusunda kredi transfer doğrultusunda başlattıkları silahlı eylemlerin
sistemi (AKTC) uygulamaya başlandı. Bu devam ettiği süre içerisinde Makedon güçleri
uygulamanın içeriği 4 + 1 + 3 veya taşkınlık gösteren vatandaşlar tarafından,
(Bachelor+Master+PhD) şeklindedir ve öğrenim İslam dinine ait 58 yapının yıkıldığı yada hasar
süresi dört yıldır. İslami Bilimler Fakültesi bu gördüğünü de belirtmek gerekir. Başta MİB
model ile AB ülkelerindeki üniversitelerin olmak üzere birçok kuruluş dini-kültürel eserlere
eğitim seviyesine ulaşmayı ve verdikleri yönelik olumsuz eylemleri protesto ettiler.
diplomaların AB ülkelerinde de geçerli olmasını MİB’in de eserlere sahip çıkması gerektiğine
hedeflemektedir. İslami Bilimler Fakültesinde dikkat çeken, Kültür Mirası Koruma ve
dersler Arnavutça olarak işlenmektedir. Konservasyon Merkezi Müdürü Behicuddin
Şehabi, 1000’in üzerindeki Osmanlı mirasının
4 – MAEKDONYA’DAKİ İSLAM
257’sinin devlet korumasında olduğunu
KÜLTÜRÜNE AİT ESERLERİN DURUMU
belirtmektedir.
Tarih boyunca değişik kavim ve uluslara
Burmalı camii, İsa Bey, Sulu Han, Davut
ev sahipliği yapan Makedonya’da değişik
Paşa Hamamı, Dükkâncık Camii, Mustafa Paşa
ulusların kültür izlerini görmek mümkündür. Bu
camii, Debre’deki hamam gibi. Osmanlı’dan
bağlamda 1912’de Osmanlı Devleti’nin
kalan birçok eserin korunmaya ve bakıma
Balkanlar ve dolayısıyla Makedonya
ihtiyacı bulunmaktadır. Bu bağlamda Türk
topraklarından çekilmesiyle, İslam kültürü
Diyanetinin öncülüğünde Köprülü (Veles)’deki
sistematik ve bilinçli bir şekilde tahribata
Fazıl Ahmet Paşa Camii ve Manastır
uğratıldı ve maalesef insanlığın ortak malı olan
(Bitola)’daki Hamza Bey camilerinin tamiratları,
tarihi eserler yakılıp yıkıldı. Bugün hâlâ ecdat
Üsküp’te inşa edilen İslami Bilimler Fakültesi
yadigârı olan bazı eserler korunmaya
Camii inşaatına maddi destek verilmesi, Bursa
muhtaçtırlar. Yüksek sanat ve mimari değer ve
Osmangazi Belediyesi tarafından ihya edilen
özelliğe sahiptir. Bu eserler, Osmanlı
Hatuncuk Camii, Rumeli vakfı ve Bursa İl
mimarisinin bütün özelliklerinin büyük
müftülüğünün girişimiyle de Dükkâncık
tahribatlara rağmen hâlâ canlı şahitleridir.
Camiinin onarımının gerçekleştirilmesi
Dini, sosyal, ekonomik, eğitim, bilim, sevindirici gelişmelerdendir.

14