Page 76 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 76
tarih çevresi
Çinlileşmeleri ve Budist olmaları onların “Türk enerjisini eksiltmedi”; Tabğaçlar, 429’da Joun-Juan-
ları 20 yenerek, hakimiyetlerini İç Moğolistan ve Doğu Türkistan, (ki bu İpek Yolu’nun denetimi de-
mektir) Wu-sunlar21 ve diğer bölgelere doğru genişlettiler. İmparator Taiwu (Tabğaç Tao, 424-452)
zamanında Tabğaç gücü en yüksek düzeyine ulaştı.22 Ancak giderek Kuzey Çin’de sürdürülen fe-
tih savaşlarının ganimet getirisi azalıp, sürüler küçülünce Tabğaçlar yerleşikleşmek zorunda kaldılar.
“T’o-paların …tamamıyla Çinlileşmeleri bir an gelmekte idi. Bunlar o zaman, aynı zamanda hem
kuzey göçebeleri tarafından bozguna uğratılmakta hem Çinli kitlesi tarafından ya bertaraf edilmekte
veya yutulmakta idiler. Bu sanki Çin-Moğol tarihinin kendisine has ritmini teşkil etmektedir.”23
Yungang Grottosu
Resim 1 Yungang Grottosu (Marcin Bialek, GFDL
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=11144033)
76