Page 200 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

organlarının kurulması üzerine anlaşmaya İkinci Dünya Savaşı'nın totaliter
varılmıştı.239 diktatörlüklerin saldırgan dış siyasetlerinin
sonucunda çıkmış olması, bu devletlerden
3-11 Şubat 1945 tarihleri arasında
Almanya'nın Birinci Dünya Savaşı'nın
gerçekleştirilen Yalta Konferansı'nda
paylaşım düzenini alt üst eden tutumu ve
Roosevelt, Churchill ve Stalin, 25 Nisan 1945
gelişen olaylar, Müttefiklerde böyle bir
tarihinde San Fransisco'da Birleşmiş Milletler
tutumun ortaya çıkmasında temel neden
Konferansı'nın toplanmasını da
olmuştur. Faşizm ve Nasyonal Sosyalizme
kararlaştırmışlar, ayrıca; "kurtarılan Avrupa
karşı dünya kamuoyunda beliren tepkiler,
devletlerinin sorunlarının demokrasi
Avrupalı yöneticiler ve özellikle ABD Başkanı
ilkelerinin ışığı altında çözümlemeleri ve her
Roosevelt üzerinde büyük bir duyarlılık
ulusun kendi hükümet biçimini kendi istediği
oluşturmuş bulunmaktadır. Bu öylesine güçlü
gibi seçme hakkı"240 üzerinde durdukları bir
bir duyarlılıktır ki; savaş terminolojisinde
demeç yayınlama gereğini duymuşlardır. Öte
"demokratikleştirme" diye bir sözcük dahi
yandan, San Fransisco Konferansı'na
ortaya atılmıştır.243 Bu bağlamda Müttefik
katılabilmenin ön koşulu olarak 1 Mart 1945
devlet adamları tüm söylev ve demeçlerinde
gününe değin, Almanya ve Japonya'ya savaş
"demokratik yapıda" olmayan devletlere karşı
ilan etmek ve Birleşmiş Milletler
olduklarını ve bu gibi ülkelerde demokrasinin
Beyannamesi'ni imzalamış olmak
gerçekleşmesi için gereken önlemlerin
gerekmektedir.241 Bu arada 17 Temmuz-2
alınmasının gerekliliğini sık sık tekrar
Ağustos 1945 tarihleri arasında, Truman,
etmişlerdir. Örneğin Churchill 13 Mayıs 1945
Churchill ve Stalin tarafından gerçekleştirilen
günlü radyo konuşmasında; ".Dünyada kanun
Potsdam Konferansı sonunda yayınlanan üçlü
ve adalet hakim olmadıkça, totaliterlik ve
bildirinin 10. bölümünde ise "...Üç hükümet,
zabıta rejimleri Nazi mütecavizlerinin yerine
Mihver devletlerinin desteği ile kurulan,
kaim oldukça, Hitlercileri cezalandırmak pek
kökenleri, bünyesi ve saldırgan devletlerle
hafif mana ifade edecektir." demiş ve ".uğruna
olan sıkı bağları önüne." aldıkları Franco
savaşılan şerefli prensiplerin
İspanyası'nın Birleşmiş Milletlerce kabul
unutulamayacağını",244 belirtmiştir.
edilmeyeceğini belirtmişlerdir. 242 Bu üçlü
bildiriden de açıkça anlaşılacağı gibi, müttefik Churchill'in partisi İngiltere'de
devletler bu savaşın son amacı olarak seçimlerde başarı gösteremeyip, İşçi Partisi
yeryüzünde, daha önce ortaya koydukları iktidara geldiğinde ise bu partinin İcra
prensipler doğrultusunda, kendi çıkarlarına Komitesi Başkanı Prof. Laski'nin bir ajans
uygun bir "demokratik devletler muhabirine verdiği demeçte, partisinin
topluluğunun" gerçekleşmesini belirgin bir ".ulusların isteğine uygun olmayan rejimleri
siyaset olarak benimsediklerini ortaya desteklemeyeceğini."245 söylediğini
çıkarmış bulunmaktadırlar. görmekteyiz. Şu halde, İkinci Dünya

198