Page 71 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi
yugüzel Kışla vd., 2022b). Tüm bunlarla birlikte fosil enerji kaynaklarına dayalı üretim yapılarının, söz konusu
kaynakların yenilenemez olması sebebiyle sürdürülebilir olmadığının da farkına varılmıştır. Kaynaklar tüken-
meye başladıkça fiyatları yükselmiş, 1970lerde yaşanan Petrol şokları üretim ve tüketim süreçlerinde tehlike
çanlarının çalmaya başladığını işaret etmiştir. Bu noktada hem çevre kirliliğine yol açan hem de yakın gelecekte
tükenme riski yüksek olan fosil kaynak temelli enerji üretiminin yerine sürdürülebilir ve daha az maliyetli bir
enerji türü olan yenilenebilir enerjiye geçiş yapılması gerekliliği uluslararası arenada kabul görmüştür. Doğrusal
üretim-tüketim süreçlerinden döngüsel süreçlere geçiş yapılmış, sürdürülebilirlik ekseninde en etkin politika
opsiyonu olarak tükenmeyen enerji kaynaklarına yöneliş hızlanmıştır.

Döngüsel Ekonomi ve Yenilenebilir Enerji
Döngüsel Ekonomi, doğrusal ekonomi anlayışından farklı olarak ekonomide çevre ve toplum unsurla-
rını dikkate alarak sürdürülebilir bir döngüyü sağlamaya çalışan ekonomi yaklaşımıdır (Eriş ve Türkcan, 2023:
100). Doğrusal süreçten kasıt, ekonomide kitle üretimi ve tüketimi ile yerleşmiş olan Al – Yap – Tüket – At
zinciridir. Ancak döngüsel ekonomi yaklaşımında bu doğrusal bakış açısı bir kenara bırakılmaktadır. Kircherr
vd. (2017) döngüsel ekonomiyi, üretim/dağıtım ve tüketim süreçlerinde kullanılan malzemelerin azaltılması,
geri dönüştürülerek yeniden kullanılması ve geri kazanılması şeklinde tanımlamaktadır. Avrupa Parlamentosu-
nun (2023) yaptığı tanımlamaya göre Döngüsel Ekonomi, sürdürülebilir, düşük karbon emisyonlu, etkin kaynak
kullanımına dayalı ve rekabetçi ekonomidir. Şekil 1’de Döngüsel Ekonomi, ana hatlarıyla şematize edilmektedir.

Şekil 1: Döngüsel Ekonomi

Kaynak: Şekil yazar tarafından oluşturulmuştur.

70