Page 62 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

ANTİK IONIA (İYONYA) UYGARLIĞI
İONIALI İLK FİLOZOFLAR VE BİLİM İNSANLARI

PROF. DR. FİKRİ AKDENİZ
Antik IONIA (İyonya) BÖLGESİ

Önce Dorlar hakkında bilgi vereceğiz: Dorlarkimdir?:MÖ. 12. yüzyılda kuzeyden gelerek Yunanistan'a
giren ve hemen tüm Yunanistan'ı ele geçiren kavimdir. Dorlar, antik Makedonya (bugünkü Yunanistan
yarımadasının kuzey yarısı) orijinli, Hint–Avrupa kökenli göçebe kabilelerdir.(Hint-Avrupa halkları,
Avrasya kırları boyunca yaşayan ve çeşitli tarihlerde Avrupa’ya akınlar yaparak yerleşen göçebe halk-
lardır). Yaklaşık olarak MÖ.12.yüz yılın ortalarından itibaren MORA yarımadasına dalgalar halinde
akınlar düzenleyerek bu bölgedeki tunç çağı Miken uygarlığını (MÖ 1700-1100) yıkmışlardır. Miken
uygarlığı Mora yarımadasını işgal eden Akhalar tarafından şehir devletleri olarak kurulmuştur. Demir
çağı silahlarıyla kısa sürede askeri – feodal Miken krallıklarının siyasi gücünü etkisiz hale getiren
Dorlar, Minos uygarlığı (MÖ2400-1400) nın bulunduğu Girit adası ve diğer adalara yayılmışlardır.
Yayılma bölgelerinde bir siyasi birlik oluşturmayan Dor istilasının sonucunda söz konusu bölgelerdeki
yerleşimler arası kültürel ve ticari sıcak ilişkiler de son bulmuştur. Böylece Dor istilasının ardından 4
asır süren bir “karanlık devir” yaşanmıştır. Birçok kaynakta, Ege Göçleri olarak anılan olaylar dizisi,
hakkında yeteri kadar arkeolojik ve yazılı kaynak bulunmadığından dolayı karanlık çağ diye anılan
bir dönemde gerçekleşmiştir. Bu dönem ile birlikte Anadolu’nun siyasi ve demografik yapısında bazı
değişiklikler meydana gelmiştir. Bu değişimin etkileri M.Ö. 1. bin boyunca Anadolu’da kendini hisset-
tirmiştir. Kendilerinden önce Yunanistan'a yerleşmiş olan Akhalar, Dor göçlerini durduramadılar; bir
kısım Akhalar, Dorların önünden kaçarak batı Anadolu'ya sığındılar.

62