Page 58 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Geçen yüzyılda, matematiğin sonsuzluk kavramını Alman matematikçi Georg Cantor (3 Mart 1845
- 6 Ocak 1918) biçimselleştirdi. Cantor’a göre sonsuz bir sıfattır. O gün bu gün, matematikçiler “son-
suz”u isim olarak değil, sıfat olarak kullanırlar.
Georg Cantor sayesinde, kümeler kuramının gelişmesiyle birlikte matematikte “sonsuz”un ne anlama
gelmesi gerektiği anlaşıldı.
Sonuz bir sayı değildir. Sayılarla ilgili bir matematiksel kavramdır. Sonsuz için “?” sembolu kul-
lanılır. Bu sembol 1657 yılında İngiliz matematikçi John Wallis tarafından keşfedildi.
Ama “sonsuz”, bir nesne olmadığından, matematikte ? – 1 diye bir nesne yoktur ve ? – 1’in yazıl-
maması gerekir. ? simgesi, bir nesnenin simgesi değildir. Ama kimi zaman, matematikçi,
a) ? + 1 = ?
b) ? – 1 = ?
c) ? + ? = ?
Gösterimleri ile
a)• Durmadan büyüyen bir değişkene 1 eklersek, elde ettiğimiz değişken de durmadan büyür,
b) • Durmadan büyüyen bir değişkenden 1 çıkarırsak, elde ettiğimiz değişken de durmadan büyür,
c)• iki değişken durmadan büyüyorsa, o değişkenlerin toplamı da durmadan büyür,

ifadesi x in herhangi bir sınırı olmadan büyüdüğünü, ifadesi İse x’ in herhangi bir sınırı olmadan
azaldığını gösterir.
Öncelikle 1/0 sonsuzdur. Çünkü 1, sıfır parçalara bölünmüştür, yani sonsuz sayıda parçaya bölmem-
iz gerekiyor. (-1/0) içinde aynı düşünce geçerlidir.
Şimdi sonsuz-sonsuz u düşünelim. Yani (1/0-1/0) )=Sonsuz-sonsuz=0/0 ı verecektir.

58