Page 35 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi tarih çevresi

O halde, bundan böyle yüzyıllar boyu bu kentlerinin özelliğini korumuş gibi görünüyor. yargı olmak üzere üç temel gücü vardı. bir türlü aşamayan daha önceki İttihat ve Terakki
dağlar bu göçmenlerin sefaletine tanık olacaklar, Fakat beni Ankara Palas’a doğru götüren araba Hakimiyetin kayıtsız şartsız millete ait Cemiyeti’nin aksine Cumhuriyet Halk Partisi,
Ankara’ya birkaç kilometre kala Büyük Türk ilerledikçe Ankara - Palas bir Fransız şirketi olduğu ilkesinin sonucu olarak Cumhurbaşkanı, kelimenin Avrupa’da kabul edilmiş tam
Reformisti Gazi’nin çiftliği görülüyor. tarafından işletilen kentin en güzel oteli - bir Büyük Millet Meclisi tarafından, üye tam sayısı anlamıyla çok kesin bir programa dayalı büyük
Binlerce hektardan oluşan çiftlik ve yenilik havası duyuluyor. ile yaptığı toplantıda, Meclisin kendi üyeleri bir demokratik, siyasi partiye dönüştü. Gazi
çevresindeki birkaç modern yapı ile Yeni Önce, uygarlığın üstünde ölü toprağı arasından, bir meclis dönemi olmak üzere 4 yıl Mustafa Kemal, koşullardan ve adının
Türkiye’ningeleceği ve talihi simgelenmiş. vardı, Türk Halkının inatçı çalışkanlığı yaşamı için seçiliyordu. Cumhurbaşkanı 4 yıl sonunda; dayanılmaz prestijinden yararlanarak bir şahıs
diktatoryası kurmaya kalkışmadı; barış yolunda,
Büyük çoğunluğu Makedonyalılar. yeniden canlandırdı. yeniden seçilebilirdi. Yeni Türkiye’nin ileriki ekonomik
Türkler ve Bulgarlardan oluşan ve Gazi’nin Cumhurbaşkanı da, Büyük Millet gelişmelerinin ve geleceğinin metotlu şekilde
özellikle sempati beslediği köylüler, daha düne İKİNCİ BÖLÜM Meclisine karşı sorumlu olan bakanlarını nasıl olacağını belirledi.
kadar çorak ve çıplak olan çiftliğin topraklarında seçiyordu. Burada şunu belirtmek ilginç olacak;
çalışıyorlar. HALK PARTİSİ’NİN RUHU GAZİ oldu. Büyük Millet Meclisi İç Tüzüğüne göre Meclisin SAVFET (ARIKAN) BEYLE SÖYLEŞİ
Fransız Devrimi bütün dünyaya özgürlük yılda dört ay mecburi tatili vardı. Bunun Halk Partisi Genel Sekreteri
Gazi bu çiftliği yurttaşlarına örnek olsun
diye kurdu. Nazari bilgi ile yetinmeyerek düşüncesini aşıladı. Devrim; dünyayı aydınlatan gerekçesi de şuydu: “Milletvekillerine, Halkevi’nin çok sade bir odasında,
Anadolu yaylasının ve ovalarının özelliklerini güneş seçmenleri ile ilişki kurma imkanı sağlamak.” Erzincan Milletvekili, Halk Partisi Genel
deneysel olarak belirlemek ve bu topraklara en İnsanlık onunla yüceldi, gücünün Kahramanlıklarla dolu ve tarihte eşi asla Sekreteri Savfet Bey tarafından dünyanın en
uygun ve verimli tarım türünü araştırmak istedi. bilincine vardı ve bunu kanıtladı. kaydedilmemiş müthiş Devrim’den sonra Türk yürekten kabulü ile karşılandım.
Danışmanım olmaya başlayan aynı yol Gazi-Mustafa Kemal Ulusu, karanlıkları dağıtmayı ve örtüleri Orta boyu, zayıf, hoş çehresi ile Savfet
arkadaşım: yırtmayı çok iyi becerdi. Bey henüz kırkında gözüküyor. Fransa
“Yurt dediğimiz kutsal şeye şöyle bir göz konusunda ilk cümlelerinde Bayan Albert
- Bu örnek kuruluşlar şimdilik Gazi’nin atarsak onun mutluluk ve yaşamın nimetlerini Modern demokrasiye tutkun Ulus, yani Sarraut, Claude Farrere, Franklin - Bouillon ve
şahsi mülkiyetindedir, dedi. Fakat Büyük içeren büyük bir toprak parçasından ibaret özgürlüğe ve uyarlığa açık Türkler, ideallerini Fransa’nın değerli büyükelçisi M. de
Önderimiz kendine ait olan her şeyi gerçekte olduğunu göreceğiz. Oysa, bu kara toprağın gerçekleştirmek için şahlandılar. Chambrun’dan bahsetti. Bu sonuncusu için Halk
Türk Halkına ait saymaktadır. üzerinde paha biçilmez hazineler gizlidir ve Batı ve Doğu’nun kendisi bile, bu Partisi Genel Sekreteri’nin çok özel bir sempatisi
Ankara Garında, sabahın erken saatine kahraman bir halk yaşamaktadır. Özgür ve Devrimin farkındaymış gibi görünmek var.
rağmen zarif giyinmiş kadınlar gri kızıl bağımsız ülkeler gibi yaşamaya layık istemiyorlar, fakat Bu eski subay çok kültürlü, Fransız dilini
üniformalı subayları gülümseyerek yanıtlıyorlar. olduğumuzu dünyaya kanıtlamak için Küçük Asya’da yanan ateşin alevleri rahat konuşuyor ve inceliklerini biliyor.
İnce uzun, diri bacakları ile, esnek bir ritimle atalarınızdan kalan kutsal mirası dosdoğru ve yalın, göklere doğru yükseliyor. Hoşgörülü
yere basıyorlar. Yakın bir hangardan çıkan uçak değerlendirmemiz gerekmektedir.”
başımızın üstünden geçiyor; modern sevimli 1923 yılının sonlarında, Cumhurbaşkanı Türklerin yanında geniş ve yine hoşgörülü
villalar, çiçekli bahçeleri aşarak Çankaya’nın seçilmesinden birkaç saat önce Gazi Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’in düşüncelerini açıkça, rahatlıkla söylemekten
umudu olan rengi ile gökte kayboluyor. tarafından söylenen bu sözler gerçekleşme onuruna Türk’ün Marseillaise3 ini yazan yaşlı, kaçınmıyor.
Bu “batılı” ilerleme karşısında muhatabım yoluna konmakta gecikmediler. Halife-Sultan 6. büyük Şair Akif boşuna demiyor: - Siyaset ordusunu kesinlikle bir yana
sevinçten ışıl ışıl olan yüzünü bana doğru Mehmet’in iktidardan düşürülme tarihine “Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al korsak ve bağımsızlık savaşı için geçici bir süre
döndürüp şöyle diyor: rastlayan 1 Kasım 1921 tarihinde Türkiye, sancak için çevresinde toplanabilen, toplumsal yönden
Cumhuriyet oldu.2 Ocak 1921, Kasım 1922, tutucu unsurları hemen atmakta tereddüt
- Başkentimize vardığımız için bu Ekim 1923 ve Nisan 1924 tarihlerinde kabul Sönmeden yurdumun üstünde parlayacak etmezsek, Gazi Mustafa Kemal politik dehasının
Allah’ın hoş geldiniz demesidir. Ve kayboluyor. edilen temel kanunlar Devlet’in yetkilerini ve en son ocak!” Halkının yöneltici aksiyon adamı ölçüsünü tamamıyla gösterdi bizlere. Şimdiki
Küçük fakat temiz garın çevresinde statüsünü saptadılar. Hükümet 283 üyeli Büyük Gazi, Halk Partisi’ni kurdu. “kurtarıcı” sıfatıyla kalmayıp geleceğin
Ankara, uzaktan, bir katı yıkık viraneleri, seyrek Millet Meclisi tarafından seçiliyor ve Sultanlığın bir tür yeniden uyarlaması kurucusu da oldu. onu. Savfet Bey,
evleri, çok kötü kaldırımları ile küçük doğu denetleniyordu. Devletin, yasama, yürütme ve olan ve dar anlamda yurtseverliğe değin idealini Cumhurbaşkanı ve Halk Partisi Başkanı

32 33