Page 36 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi tarih çevresi

Gazi’den bahsederken böyle tanımlıyor otoritesi, yine bu hanedan içindekilere önemli bir zorunda kaldık. Şimdiye kadarki tüm bu Seni kalbimde biraz kederle terk

- Bildiğiniz gibi Halk Partisi bugün miras şeklinde intikal ediyordu. yaptıklarımızdan sonradır ki bu düzgün sağlandı. ediyorum, sevgilisinden ayrılan aşık gibi,
rejimin adamakıllı örgütlenmiş yapı biçimine Halife, Manevi bir güçle donatılmıştı. Biliyorsunuz ki Fransız Devrimi yüz yıla yakın muzaffer, göz kamaştırıcı parlaklıktaki
dönüştü, rejimin iskeletini oluşturdu. Diğer ülkelerde bu gücün sınırlanmış olmasına bir süre devam etmiştir. gençliğinin karşısında tüm benliğimle titredim.

Önceliği Erzurum, Sivas ve Ankara rağmen İslam da dinsel güç, dogmaların ve dini Esaslı bir devrimin üç yılda Sevgili ozanlarından birinin dörtlükleri
Kongrelerine dayanır. Bu kongrelerde Gazi, inançların sınırlarını aşıyordu. Toplumsal, tamamlanabileceğini sanmak bir hata yapmak yükseliyor dudaklarıma ve bu aşk ve hüzün
ateşkesin ardından, ülkenin kurtarılması için yargısal, yönetsel ve aynı zamanda hükümet olacaktır. Zaman zaman belki şu veya bu şeyler şarkısını mırıldanıyorum:
uyanık güçleri bir araya getirdi. gücüne değin tüm alanlara müdahale ediyordu. meydana gelecektir. Fakat her halükarda “Ey benim güzel sevgilim, dostum. Beni
başarı
sürekliliğini
inançlarımızın
ve
Bu Parti olmadan belki de Cumhuriyet O zaman, Halifeliğin manevi gücünün umudumuzu bozmadan koruyarak muzaffer neden böyle terk ediyorsun.
ilan edilemeyecekti. Her hâlükârda o olmadan devam etmesinin ülkenin yararlarına olacağız. Dost mehtabın altında ne kadar mutlu
Cumhuriyet; demokratik espri içinde, yani dokunabileceğinden korkan Mustafa Kemal, olacaktık burada.
gerçek Cumhuriyet biçiminde Halifeliği kaldırdı. Yalnızca Millet Meclisi kaldı. Bugün hocaları memnun edersek yarın Geri dön sonbahar çağırıyor seni, Çabuk
algılanamayacaktı. Etnik birlik ilkesi dinsel birlik ilkesine üstün Müslüman dünyasını, sonra tüm dünyayı
kılındı. memnun ederiz. Onların hepsini memnun etmek dön…”
- Millet Meclisi, yürütme yetkisini haiz kolaydır. Fakat o zaman amacına ulaşmayacak Bu da benim sana yanıtım: O şimdilik
delegeleri aracılığı ile Bakanlıklar teşkilatını Yurt ve ırk bilinci düşüncesi ötekilerin olan biz olacağız. Uzlaşmaya eğilimli kimseler dönmeyecek Menekşe gözlü kız...
yönetmektedir. Meclis, seçimine göre bu kişilere tümüne hâkim oldu. Kutsal şey, din; bundan bir devrimi tamamlayamazlar ve zaten
yasama olsun, yürütme olsun tüm yetkileri böyle kişivicdanına ait bir husustu. Öyleyse dini günümüzün sefalet hali ve karışıklığında hiç İri adımlarla uzaklaşıyor
vermektedir. Fakat sonuçta kesin hakimiyet inanç kişisel bir düzendi. kimseyi memnun etmek mümkün değildir. Ülke Ve beyaz ellerini yolluyor sana Daha çok
partidedir. Başbakan İsmet Paşa, nutuklarından dört başı mamur ve ulus mutlu olduğu zaman veda öpücüğü almak için Göklerindeki yıldızlar

Bize, ülkeyi diktatorya modeline göre birinde Halifeliğin kaldırılışını şöyle açıkladı: herkes memnun olacaktır.” kadar!..
yönettiğimiz söylenmektedir. Yine sık sık, - Halifeliği kaldırarak manevi tüm Halifelik öldü ve toprağa gömüldü. Tren, Anadolu’nun çorak tepelerini
mecburi bir durumu temsil eden politikamızın bu ayrıcalıkları kaldıran tam ve köklü bir iş yaptık. Kemiklerinden birlik düzen sağlandı. Türk ulusu tırmanıyor şimdi yaylalarda kendini yeniden
yönetim şeklini Faşist İtalya’nınki ile Çünkü Yeni Türkiye tüm ötekiler gibi modern modern bir uçak gibi, berrak göğe kanat açmayı duyuran temiz ve serin hava bizi yeni uzun
karşılaştırmak istenmektedir. bir ulus olmak istiyor. Yeni Türkiye teokratik deniyor: Yükseklere ve uzaklara uçacak, zira yolculuklara isteklendirmekte.. Çok sayıda köy
Fransız Devrimi bile, aynı düzenin devlet anlayışını reddediyor, çünkü geleceği ve yeniden dirilmiş ve gençleşmiş. Motor geçiyoruz. Fakirler; fakat duyarlı gönüller için
gerekliliklerine katlanmak zorunda kalmamış mutluluğu ile yalnız kendisi uğraşmak istiyor. teklemesiz işliyor; pilot hem gözü pek hem bu ne büyüdür?
mıydı? İzmit Nutku’nda Gazi, bu önemli olayı ihtiyatlı; nereye gideceğini biliyor.”4 Başları rüzgârda, sarı kırmızı ve mavi
O halde buna dayanarak Türkiye’de aşağıdaki şekilde yorumladı: “ALTINCI BÖLÜM ANKARA’DAN giysiler içindeki genç kadınlar altın ve gümüş
İtalya’dakinden çok farklı gerçek bir devrim - Halife kelimesi basit olarak hükümet AYRILIŞ gerdanlıkları göğüsleri üzerinde dans ederken
yaptığımızı belirtebilirim. anlamına geliyor. Bundan sonra Halife veya Kara gözlü, tatlı Ankara’yı terk ediyoruz. damlara serili altın rengi mısırları başaklarından
Türk Devrimi sosyal, yönetsel, ekonomik Sultan diye adlandırılan hiç kimsenin Ankara bu akşam, altın sarısı ve lâl rengi en ayırıyorlar:
ve askeri reformlar yaparak yeni bir Devlet geleceğimize, anlaşmalarımıza, ulus tarafından güzel giysisine bürünmüş; bize elveda demek Daha uzakta bir avluda yaşlılar, kurutmak
yarattı. yaratılmış yeni Devletimizin bağımsızlığına için. Batmakta olan bu sonbahar güneşi altında üzere iplere incir ve armut diziyorlar : “Bu
karışmasına izin vermeyeceğiz. Allah’ın da çok solgun. Güneş, Ankara’nın yaylaları kadar meyveler kuruyunca kışın o kadar lezzetli olurlar
Eski rejim yüzyıllar boyu bu tür böyle bir buyruğu yoktur. geniş olan keskin yamaçlarını sararıp ki!”
reformları yapmayı reddetmişti.
Bir devrim yaptık ve onu devam solduruyor, uzatıp götürüyor bizimle. Ağaç oymalı balkonu ile diğerlerinden
***
ettiriyoruz. Ülkenin bazı bölgelerinin bilinçli Tekrar görüşmek üzere, “güzel ve daha büyük ve gösterişli bir evin damında köyün
Gerçekten, ortadan kalkmış bir hanedanın veya bilinçsiz, bilerek veya bilmeyerek isyan kuvvetli” Ankara, sana böyle seslenmeyi çok en güzeli “Sultan”, bayramlıkları içinde ve başı
çok üstün kabul edilen varlığı ile Halife’nin ettiğini biliyorsunuz. İsyanı zorla bastırmak seven çocuklarının dediği gibi… açık, düş kuruyor... Diğerleri gibi çalışmayı

34 35