Page 11 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 11
tarih çevresi tarih çevresi
dolayı kente de “Ankyra” adına vermişlerdir. Galatya adı verilen bölgeye yerleşmişlerdir. koşması Bergama Kralı III. Attalos’u fazlasıyla alanlarda sergilenebildiği kentlere verilen
Ünlü coğrafyacı Amasyalı Strabon (MÖ 64-İS Galatların Tektosag kabilesi Ankyra kentini mutlu etmiştir ki MÖ 133’te öldüğünde, “sebasteion” ve imparatorluk kültlerine izin
24) Geographika’sında Ankara kalesinin kendilerine merkez yaparak Nallıhan ve mirasçısı olmadığından ülkesini Roma’ya miras verilen kentlere ait “neokoros” sanları da
Tektosaglara ait olduğunu yazmıştır (Strabon, Gerede’ye kadar batısını yurt edinmişlerdir. bırakır (Güven, 2001). verilmiştir. Kentin adı, İmparator Nero (Neron)
2000, Kitap XII, Bölüm V/1-2, sf. 62-63). Romalı Tolistobaglar Pessinus (Sivrihisar-Ballıhisar) ve Pontos Kralı Mithridates Eupator’un MÖ (54-68) zamanında resmî belgelerde
yazar ve filozof Gaius Plinius Secundus (MS 23- Trokmeler ise Tavium (Yozgat-Büyük Nefes) 88’de Anadolu’ya girerek Anadolu’yu istila “Tektasagon Neocoros Lamportante Metropolis
79), 37 kitaptan oluşan büyük eseri Naturalis yöresine yerleşmişlerdir (Strabon, 2000, sf. 63). etmesi üzerine Romalılar, Pontos Kralını Sebaste Ancyra” olarak geçer. Caracalla (211-
Historia’nın (Doğa Tarihi) “Galatya Coğrafyası” Böylece Nikomedes, aralarındaki savaşta yenerek Anadolu’ya egemen olmuşlar ve MÖ 217) döneminde, imparatorun ön adına atfen
bölümünde Ankara’dan söz eder (Erzen, 2010, kardeşinin yanında yer alan ve Kızılırmak 59’da, bütün Asya topraklarının yönetimini ismine “Antoninania” eklenir ve “Tektasagon
4
sf. 11). doğusunda yerleşik Selefki (Seleukos) Kralı I. Galat Kralına bırakmışlardır. Böylece tarihte ilk Neocoros Lamportante Metropolis Sebaste
Anthiakos ile aralarında bir tampon bölge d’Antoninania Ancyra” olur. Ankara’ya, bir
Appollonius’dan yapılan bu alıntı doğru kez Anadolu’nun Ankara’dan yönetilmesi
oluşturmuştur. Yağmacı Galatlar, Anadolu’da
olmayabilir. Büyük İskender’in Doğu Seferi başlamıştır (Arslan, 2000, sf. 92-108). bağımsız kent olarak kendi sikkelerini bastırmak
yağmaya devam edince I. Anthiakos, MÖ 270
sırasında MÖ 323 yılında Babil’de aniden ölümü Roma İmparatorluğu’nun MÖ 27’de ve İmparatorluk ve Senato tarafından bastırılmış
yılında Toroslarda yaptığı savaşta Galatları
sonrasında Makedonya İmparatorluğu kurulmasının ardından Galatya, MÖ 25 yılında devlet paraları yanında bunları da kullanmak
bozguna uğratmıştır. Galatlar kendilerine ayrılan
parçalanarak Helenistik krallıklar oluşmuştur: bir Roma eyaleti olarak ilan edilerek bir süre hakkı verilmiştir. Bu çağda, İstanbul, henüz
sınırlara çekilince I. Anthiakos üzerlerine 5
Mısır’da Ptoleme Krallığı (MÖ 305-30); daha Galat prensleri tarafından yönetilmiştir. Boğaz bölgesinde bir kolonidir . Roma
gitmemiş ve hatta onlara savaş tazminatı bile
Anadolu’nun Toroslar bölgesi (Kapadokya- Galatya, MÖ 21’de Roma İmparatorluk Eyaleti döneminde, Ankara hem askeri hem de ticari
ödeyerek uzlaşma sağlamıştır.
Kilikya), Suriye, Mezopotamya, İran ve (Provincia Galatia) ilan edilmiş ve Ankara da bakımdan önemli bir kenttir. Roma’daki
Hindistan’da Selefki (Seleukos) Krallığı (MÖ Bütün antik tarihçilerin birleştiği nokta, eyalet merkezi olmuştur (Arslan, 2000, sf. 186). konsüllerden birisi görev süresini doldurunca
305-64); Bergama ve çevresinde Attalid Krallığı Ankara’nın simgesinin gemi çıpası olduğudur. Roma İmparatorluğu’nun doğu sınırı ile birinci sınıf valilik olan Ankara’ya atanır.
(MÖ 283-133); Adıyaman, Gaziantep ve Çıpa, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ndeki Avrupa’daki yolların birleşme noktasında Tarihte, Selçuklu ve Osmanlı dönemleri
Kahramanmaraş bölgesinde Kommagene Roma sikkelerinde de görülür. bulunan Ankara, stratejik konumu nedeniyle de dahil, Galatya eyaletinin başkenti olan
Krallığı (MÖ 162-MS 17). Görüldüğü gibi, Bir Roma Metropolisi Roma egemenliği altında hızlı bir gelişme Ankara hiçbir zaman Roma dönemindeki (MS
Ptoleme Krallığı’nın Anadolu’nun içlerine kadar göstermiş ve doğudaki savaşlar sırasında ilk iki yüz yıl) kadar görkemli bir kent
Romalı Konsül G. Manlius Vulso,
gelip Pontos Krallığı ile savaşması için iki devlet imparatorlar ile orduların dinlendikleri önemli
Roma’nın müttefiki Bergama Krallığını yenerek olmamıştır. Galatya eyaletinin Roma’ya
arasında bulunan Selefki Krallığı topraklarından bir askeri üs olmuştur.
Hellas’a (Yunan) giren Selefki Kralı III. katılması anısına, Galatya’nın son kralının oğlu
geçmesi gerekir ki tarihte böyle bir kayıt yoktur.
Antiokhus’u Sipylos Magnesiası’nda (Manisa) Kent, özellikle MS ilk iki yüzyılda en tarafından Roma İmparatorluğu kurucusu ve ilk
Yukarıda alıntılanan antik belgelere göre, MÖ 190’da yendikten sonra onların müttefiki parlak dönemini yaşamıştır. Roma İmparatoru imparator Augustus (Gaius Julius Caesar
Ankara, Frig Kralı Midas (MÖ 750-695) Galatları cezalandırmak üzere MÖ 189 yılında Hadrianus döneminde (MS 117-138) Metropolis Octavianus) (MÖ 64-MS 14, imparatorluk
tarafından kurulmuş olmalıdır. Galatlar, Ankyra savaşında (Mageba Dağı/Elmadağ) (Büyük Kent) ünvanı alan kent (Aydın ve diğ. dönemi MÖ 27-MS 14) adına MÖ 25-20
Nikomedes’e yardım ettikten sonra onun yol Galatları yenerek kendi bölgelerinde kalmak 2005, Sf. 88) ilk iki yüzyılda, Roma yıllarında Hacı Bayram Tepesinde, olasılıkla
göstermesiyle önlerine çıkan kentleri koşulu ile onları Bergama Krallığının İmparatorluğu’nun üçüncü en büyük görkemli MÖ 2. Yy’dan kalma Kibele ve Men (Attis)
yağmalayarak MÖ 278-277 yılında, Sangaris yönetimine bırakmıştır (Arslan, 2000, sf. 92- şehridir. İmparatorluk devrinde Ankara’ya, tapınağı temelleri üzerinde bir tapınak inşa
(Sakarya) ve Halys (Kızılırmak) arasındaki 108). Roma’nın Bergama’nın yardımına imparatorluk sarayına ait heykellerin açık edilmiştir. İlk Roma imparatoru Augustus’un
8 9