Page 48 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi
30 I.Meşrutiyet ve II. Meşrutiyet dönemlerine dair araştırmalara başlıca örnekleri şöyle sıralayabiliriz: Sü-
leyman Oğuz, Osmanlı Vilâyet İdaresi ve Doğu Rumeli Vilâyeti (1878-1885), Ankara, 1986. Bayram Koda-
man, Sultan II. Abdülhamid Devri Doğu Anadolu Politikası, Ankara, 1987. İhsan Güneş, "İl. Meşrutiyet Dönemi
Hükümet Programlan (1908-1918)", OTAM, yıl 1, sayı 1, (Ankara, 1990), ss. 171-269. Ali Karaca, Anadolu
Islahatı ve Alımed Şaldr Paşa (1838-1899), İstanbul, 1993.
31 Bu bilgi dallarına olan ilgi Tarih i Osmani Encümeni Mecmuası’nda yapılan yayınlarla başlamıştır. Ayrıntılı
bilgi için bkz. Tarih Boyunca Paleografya ve Diplomatik Semineri (30 Nisan-2 Mayıs 1986), Bildiriler, İstanbul,
1988’de seminere sunulan Osmanlı paleografyası ve diplomatikası hakkındaki bildiriler.
32 Bu konuda ayrıntılı bilgi için bkz. İlber Ortaylı, "Osmanlı Kançılaryasında Reform: Tanzimat Devri Osmanlı
Diplomatikasının Bazısı Yönleri", Tarih Boyunca Paleografya ve Diplomatik Semineri (30 Nisan-2 Mayıs 1986)
Bildiriler, İstanbul, 1988.
33 İbnülemin Mahmud Kemal İnal, Son Sadrazamlar, IV cilt, İstanbul, 1982. Ayrıca bkz. Mehmet Zeki Pakalın,
Hüseyin Avni Paşa, İstanbul, Ahmet Sait Matbaası, 1941, Pakalın’ın Mithad Paşa ve Mahmud Nedim paşa hak-
kında kaleme aldığı iki biyografik eseri daha vardır.
34 Bertold Spuler, Rulers and Governments of the World, 2, (1492 to 1929), London, 1980.
35 Bu toplu biyografik eserlerden bazılan şunlardır: Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri, 3 cilt, İstanbul,
1333-1334. Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmani, İstanbul, 1290. Mehmet Zeki Pakalın, Tanzimat Maliye Nazırlan,
İstanbul, 1939. İsmail Hami Danişmend, Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul, 1971. Toplu biyografiler dışındaki tek
kişi üzerine yapılmış biyografiler arasında şunları sayabiliriz: Reşat Kaynar, Mustafa Reşid Paşa ve Tanzimat, An-
kara, 1985. Yılmaz Öztuna, Keçecizâde Fuad Paşa, İstanbul, 1988. Aynı yazar, II.Mahmud, Ankara, 1989. İsmail
Doğan, Tanzimat’ın iki Ucu, Münif Paşa ve Ali Suavi, İstanbul. 1991. Ayrıca bkz. dipnot 37’deki eser.

48