Page 84 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 84
tarih çevresi
ilgili olarak kanunda maddesi olmalıdır. Seçi- mahkeme usulu bakımından çok da yararlı gö-
min iki dereceli olarak yapılması, öncelikle de rülmemektedir. O nedenle, Anadolu tarafında
vekiller dini ve dünyevi işlere vakıf kimseler yaşayan memleket halkı için farklı bir kanu-
olmalıdır. Bunlar vekil olduklarında ne yapa- nun düzenlenmesi gerekmektedir. Çünkü Ana-
caklarını bilen yani seçilme sebeplerini kavra- dolu halkının adet ve tavırları, yaşam
mış ve işleri düzenlemeye vakıf olan, biçimleri, özetle kültürü, Rumeli halkından
memleketin ıslahını gerçekten isteyen, na- farklılık göstermektedir. Bu bakımdan, Rumeli
muslu kişiler olmalıdır. Bulundukları vilayet için hazırlanan kanunun burada uygulanma-
tarafından bir seçim yapılıp, seçilmiş bir heyeti ması, Anadolu tarafı için ayrı bir kanunun ha-
belirlemek ve ikinci olarak bu seçilmiş heyet zırlanması gerekmektedir13.
vilayet merkezinde bir araya gelerek, Vekiller
Meclisi için gerekirse onlar tarafından, gerek Jandarma Teşkilat Kanununun, Avrupa
kendi içlerinden gerekse vilayetteki çeşitli böl- devletlerinden hangisinin kanununun gözö-
gelerden lazım gelenler seçilmelidir. Bu mut- nüne alınarak “devlet jandarma kanunu” şek-
laka gereklidir. Konu ile ilgili olarak, bu esasa linde düzenlenmesinin memleketin durumuna
göre mevcut olan kanunun bazı yerlerinin de- uygun olacağı sorulmaktadır. Cevap olarak şu
ğiştirilmesi gerekir11. ifade edilmektedir: Jandarma usulünün ka-
bulü, memleketin polisinin devletin sorumlu-
Diğer bir soru, vükelanın sorumluluğu luğuna alınmasıyla iç güvenliğin güzelce
için düzenlenen kanunun ilanının yeterli olup oluşması istendiğinden burada öneminin anla-
olmadığıdır. Hayreddin Paşa`nın cevabı fazla tılmasına gerek yoktur. İç güvenlik meselesi
uzun değildir. Bu kanunun istenilen amaca son derece önemlidir. Burada önemli olan iki
uygun olduğu ve yeterli bulduğunu ifade edi- husus vardır. Birincisi, jandarmanın, polisin ve
yor12. fertlerin kanunları, adap ve askeri kuralları
iyice bilmesidir. İkincisi, istenilen uygunlukta
Padişahın dördüncü sorusu, Rumeli vi- iç asayişin muhafaza edilmesi dolayısıyla em-
layeti icin Avrupa komisyonu ile hazırlanan niyetle yapılan işlerde doğru, düzgün toplu-
kanunun, Anadolu`nun mevcut konumu, mun ahlakına ve yapısına uygun kanunlar
memleketin imkânları gözönüne alındığında hazırlanmalıdır. Bunları yapacak ve uygulaya-
Anadolu vilayetlerinde de uygulanmasının cakların da güvenilir kişilerden seçilmesi el-
mümkün olup olmadığıdır. Komisyon tarafin- zemdir. O nedenle, bu sınıf asker için
dan Rumeli Vilayeti için hazırlanan kanun ve düzenlenecek kanun, çok mükemmel olmalı-
kapsadığı hükümler, Rumeli Vilayetinde ya- dır. Şu halde Avrupa devletlerinin konu ile il-
şayan halkın huyuna, yapısına, bölgenin duru- gili olan kanunlarının çok iyi incelenmesi
muna göre ayrıca da bu civardaki bazı vilayet gerekmektedir. Bunlardan memleket ve halkın
ileri gelenlerininin fikirlerine istinaden kaleme yapısına ve de halka daha faydalı olan kanun-
alınmıştır. Yani Rumeli Vilayeti icin hazırlan- lar seçilmelidir. Bütün bunlar göz önünde bu-
mış kanun bu bölgenin yapısına, halkına lundurularak ülkenin hizmetine sunulacak
uygun olarak tasarlanmıştır. Bu açıdan Ana- jandarma askeri için bir kanun düzenlenmesi,
dolu tarafında bulunan memleket halkı hak- siyaseti bilen, konuya hâkim askeri ve sivil bil-
kında yürütülmesi gereken politika ya da
82
