Page 80 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 80
tarih çevresi
Abstract I. Meşrutiyetin ilan tarihi olan 1876 yı-
lına kadar sürdüğü kabul edilen Tanzimat Dö-
The preparation of Constitutional Law nemi, devlet anlayışı ve idaresinde gerçek
(Kanun-i Esasi) and decleration of I. Consti- anlamda Osmanlı-Türk modernleşmesinin
tutional Monarchy whıch constitutes an im- başlangıcı sayılır1. Bu modernleşme, Batı Av-
portant phase of 19th century Ottoman Empire rupa’daki gibi sanayi devrimi ile bir arada,
was a success of a handful of Ottaman Bure- onunla sıkı sıkıya bağlı bir süreç olarak ortaya
aucrats despıte constitutional dabates and the çıkmamıştır. Askeri yenilgi, toprak kaybı, mali
Sultan. As a result, the contemporary move- istikrarsızlık yüzünden oluşan tehdidi ortadan
ment, starting with. Selim III and Mahmut II. kaldırmanın çaresini arayan siyasi otoritelerin
and ongoing with the constitution of 1876 giriştikleri yenilik çabaları ile Batı Avrupa’ya
(Tanzimat) was ended with transition from ab- özgü düşünce ve fikirlerin Osmanlı toplu-
solute monarchy to parlementer monarchy munda, yavaş yavaş da olsa yayılması, özel-
system. II. Abdulhamit who closely deals with likle Bab-ı âli’de görev yapan bürokratların
the constitutional preparations from the begin- önemli bir kısmı tarafından benimsenmesiyle
ning and promised the decleration of Consti- ortaya çıkmıştır 2. Esasında Tanzimat hüküme-
tutional law to accede to the throne closed the tin yalnızca bir reform paketidir aynı zamnada
parliamentary pretending 1877–1878 Otto- da anayasal sisteme geçişte önemli kilometre
man-Russia war just after the declaration of taşlarından birisidir. Osmanlı Devleti’nde
Constitutional Law (Kanun-i Esasi) and ope- 1839 `da ilan edilen Tanzimat’ın anayasal bir
ning of Parliamentary. After this, ın 1908, the karekter taşıdığı zaman zaman ileri sürülme-
movement of pro-constitutionals started till the sine rağmen, esasen 1876`da ilan edilen
decleration of Constitutional Monarchy II. Kanun-ı Esasi ile Osmanlı Devleti anayasal bir
During this period, Ottoman State faced with sisteme geçmiştir.
a lot of problems, the Sultan consulted with
and asked for advice from the trustworthy bu- Osmanlı modernleşmesi başlangıçta
reaucrats and intellectuals. In this study, We planlanmış, bütünlüklü bir modernleşme pro-
realize that II. Abdülhamit asks Tunuslu Hay- jesinin gerektirdiği içeriğin peyderpey uygu-
reddin Pasha questions about Constitutional lamaya konulmasından daha ziyade zamanla
Law and Pasha proposes the answers as me- ve süreç içinde, olayların şekillendirmesi ile
morandum (layiha). One of the most important düşünce ve önerilerin biribiri üzerine eklem-
issue whether prevention of European Coun- lenmesi üzerine oluşturularak, sonuçta bir ka-
tries ıntervention to the Ottoman Empire in- rışım halinde ve kolayca yeniden
ternal affairs is possible. II. Abdulhamit who tanımlanabilir özelliğini hiç yitirmeden ortaya
is basıcally against the preparation of consti- çıkmıştır. Bu onu kendi içinde bir bütünlükten
tution from the beginning seeks for a solution alıkoyduğu gibi, içinin her seferinde yeniden
even so in the constitutional framework. doldurulabilmesi anlamına da gelmiştir3. Os-
manlı Devleti’nde meşrutiyetçi düşüncenin
Key Words: Tunuslu Hayreddin Pasha, oluşumu Parlementer sistemi doğurmuştur. Bu
II. Abdulhamit, Parliamentary System, the Ot- gelişme elbette birdenbire olmamış birçok aşa-
toman Parliament
78
