Page 37 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 37

tarih çevresi

yetersizligi kisa zamanda anlasildi. Sah`in           amaclarini suslemek icin guya bunun imam
ajanlari araciligi ile yuruttugu propaganda           Cagfer Sadik Hazretleri tarafindan tesis
faaliyetleri yanki buldu. Osmanlilar Sahkulu          edildigini halka ilan etmislerdir. Iran Ulemasi
isyanini guclukle bastirdilar9.                       da sahsi menfaatleri ugruna dinlerini ve
                                                      imanlarini feda ederek, halkin daimi surette
         Iran`daki bu gelismeler uzerine Siilik       kendilerine muhtac gormek icin , islami kural
yavas yavas Osmanli memleketinin Bagdat ve            ve adetlere ser`en ve aklen uygun olmayan
havalisini de etkilemisti. Bundan dolayi              kurallari Iran halkina kabu ettirmislerdir.
Osmanli Devleti yoneticileri mutessir                 Ayrica butun Islam alemine ve sunnilere de
olmuslardir. Siilik buyuk bir hizla Irak ve           iftiralarda bulunmuslardir12.
civarlarini da etkisi altina almaktaktadir. Irak
bolgesinde yasayan musluman halkin                             Iran`da bir Sunni ile putperest veya
cogunlugunu gocebe Araplar ve bedeviler               Hristiyan arasindaki fark cok az gorulur.
olusturmaktadir. Cogu gocebe olan Irak halki          Ornegin; Hristiyanlarin kesdikleri et
cehaletleri yuzunden kendilerine dogru yol            yenilmez. Oysa sunnilerin kesdikleri yenilir.
imis gibi sunulan Siilige sempati duymaktadir.        Sii olan birisi sunni olan birisine kiz vermez.
Bu sebepten Iranlilar tarafindan kendilerine          Hatta nikahinda bile bulunmaz. Cenazesine
empoze edilen Siiligin, zararlarini anlamaya          gitmez. Sunnilerin malini korumak onlar icin
cehaletleri engel oldugundan Siiligi kabul            soz konusu degildir. Ama Sii olan birinin mali
ediyorlardi10.                                        diger Sii`ler tarafindan daima korunur. Yani
                                                      Iran` da Sunni birinin bir Hristiyan ya da
          Siilikten Islamiyete buyuk zararlar         Putperestden cok da bir farki yoktur. Bu
gelmistir. Osmanli`nin saltanat ve siyaseti`nin       nedenle de Irak bolgesinde yayilmaya
temelini islamiyete baglidir. Osmanli Devleti         baslayan Siiligin onune bir set cekme
daima Hindistan, Cin gibi dogu`da yasayan             zamaninin geldigi gorulmektedir13.
muslumanlarin da koruyucusu ve kollayicisi
olmustur. Osmanlilar dogu`daki muslumanlar                     Siiligin onlenmesi icin bir takim
icin buyuk bir azim ve caba ile calistiklari          onlemler alinmalidir. Siililik hemen hemen
halde, Safaviler ve Siilik onlerine gecilmez bir      butun Iran cografyasinda, Hindistan`in cok
derya haline gelmektedir. Safeviler Osmanli           buyuk bir kısmında ve Irak bolgesinde
hilafetine karsi Siiligi icat ederek bu               yasayan halkin da % 40`i tarafindan kabul
muslumanlarla baglantisinin kesilmesini               edilmistir. Su siralarda da hala hizla
saglamislardir. Sonucta Hive ve Buhara`nin            yayilmaktadir. Durum boyle olunca bunun
Rusya , Kasgar muslumanlarinin Cin,                   onune gecmek icin, cebri tedbirler almak soz
Hindistan ve cevresindeki muslumanlarin               konusu degildir. Cunku bunu zor kullanarak
Ingiltere`nin eline gecmesine sebep olmus ve          onlemeye calismak , hem Islam alemine karsi
milyonlarca musluman kuffarin elinde                  kotu tesir birakacaktir, hem de Islamiyetin
kalmistir. Bu zararlar dunya baki kaldikca            aleyhine calisan Hristiyanlarin isteklerine
devam edecek, buralardaki muslumanlar                 hizmet edilmis olacaktir. Bu yuzdendir ki, hic
buyuk acilar cekecek tamiri imkansiz yaralar          bir surette zor kullanilmamalidir. Siiligin
acacaktir11.                                          onune gecebilmek icin daha dogrusu
                                                      “Memalik-i Mahruse-i Sahane” `den cikarmak
         Siiligi icad edenler, goz boyamak ve

                                                  35
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42