Page 37 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 37
tarih çevresi
yetersizligi kisa zamanda anlasildi. Sah`in amaclarini suslemek icin guya bunun imam
ajanlari araciligi ile yuruttugu propaganda Cagfer Sadik Hazretleri tarafindan tesis
faaliyetleri yanki buldu. Osmanlilar Sahkulu edildigini halka ilan etmislerdir. Iran Ulemasi
isyanini guclukle bastirdilar9. da sahsi menfaatleri ugruna dinlerini ve
imanlarini feda ederek, halkin daimi surette
Iran`daki bu gelismeler uzerine Siilik kendilerine muhtac gormek icin , islami kural
yavas yavas Osmanli memleketinin Bagdat ve ve adetlere ser`en ve aklen uygun olmayan
havalisini de etkilemisti. Bundan dolayi kurallari Iran halkina kabu ettirmislerdir.
Osmanli Devleti yoneticileri mutessir Ayrica butun Islam alemine ve sunnilere de
olmuslardir. Siilik buyuk bir hizla Irak ve iftiralarda bulunmuslardir12.
civarlarini da etkisi altina almaktaktadir. Irak
bolgesinde yasayan musluman halkin Iran`da bir Sunni ile putperest veya
cogunlugunu gocebe Araplar ve bedeviler Hristiyan arasindaki fark cok az gorulur.
olusturmaktadir. Cogu gocebe olan Irak halki Ornegin; Hristiyanlarin kesdikleri et
cehaletleri yuzunden kendilerine dogru yol yenilmez. Oysa sunnilerin kesdikleri yenilir.
imis gibi sunulan Siilige sempati duymaktadir. Sii olan birisi sunni olan birisine kiz vermez.
Bu sebepten Iranlilar tarafindan kendilerine Hatta nikahinda bile bulunmaz. Cenazesine
empoze edilen Siiligin, zararlarini anlamaya gitmez. Sunnilerin malini korumak onlar icin
cehaletleri engel oldugundan Siiligi kabul soz konusu degildir. Ama Sii olan birinin mali
ediyorlardi10. diger Sii`ler tarafindan daima korunur. Yani
Iran` da Sunni birinin bir Hristiyan ya da
Siilikten Islamiyete buyuk zararlar Putperestden cok da bir farki yoktur. Bu
gelmistir. Osmanli`nin saltanat ve siyaseti`nin nedenle de Irak bolgesinde yayilmaya
temelini islamiyete baglidir. Osmanli Devleti baslayan Siiligin onune bir set cekme
daima Hindistan, Cin gibi dogu`da yasayan zamaninin geldigi gorulmektedir13.
muslumanlarin da koruyucusu ve kollayicisi
olmustur. Osmanlilar dogu`daki muslumanlar Siiligin onlenmesi icin bir takim
icin buyuk bir azim ve caba ile calistiklari onlemler alinmalidir. Siililik hemen hemen
halde, Safaviler ve Siilik onlerine gecilmez bir butun Iran cografyasinda, Hindistan`in cok
derya haline gelmektedir. Safeviler Osmanli buyuk bir kısmında ve Irak bolgesinde
hilafetine karsi Siiligi icat ederek bu yasayan halkin da % 40`i tarafindan kabul
muslumanlarla baglantisinin kesilmesini edilmistir. Su siralarda da hala hizla
saglamislardir. Sonucta Hive ve Buhara`nin yayilmaktadir. Durum boyle olunca bunun
Rusya , Kasgar muslumanlarinin Cin, onune gecmek icin, cebri tedbirler almak soz
Hindistan ve cevresindeki muslumanlarin konusu degildir. Cunku bunu zor kullanarak
Ingiltere`nin eline gecmesine sebep olmus ve onlemeye calismak , hem Islam alemine karsi
milyonlarca musluman kuffarin elinde kotu tesir birakacaktir, hem de Islamiyetin
kalmistir. Bu zararlar dunya baki kaldikca aleyhine calisan Hristiyanlarin isteklerine
devam edecek, buralardaki muslumanlar hizmet edilmis olacaktir. Bu yuzdendir ki, hic
buyuk acilar cekecek tamiri imkansiz yaralar bir surette zor kullanilmamalidir. Siiligin
acacaktir11. onune gecebilmek icin daha dogrusu
“Memalik-i Mahruse-i Sahane” `den cikarmak
Siiligi icad edenler, goz boyamak ve
35