Page 36 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Bazı keşişlerin başka bir amelde bulunmaksızın yalnızca dua etmeleri ise kimi kilise babaları tarafın-
dan hoş karşılanmamaktadır. Onlara göre, içinden İsa'ya dua etmeyi sürdüren bir keşiş, aynı zaman-
da elini de dolu tutmayı öğrenmeli, yoksulların yaşamlarını kolaylaştırmayı hedeflemeli, üretken ol-
malıdır. Ancak keşişlerin bir kısmı, kendilerini içsel ibadetten uzaklaştıran el işleriyle uğraşmayı doğru
bulmamış, hatta dua dışındaki her türden ibadeti / ritüeli (örneğin vaftiz olmayı) yararsız addetmişle-
rdir.19 III.VII.VI. Eğitim ve Öğretim Fonksiyonu:
Ortadoğu ve Avrupa'nın V ve X. yy.lar arasında en köklü eğitim öğretim ve kültür merkezleri şüphesiz
manastırlardır. Aslında manastırların bir ibadet yeri oluşlarından daha etkili fonksiyonları onların birer
okul oluşlarıdır. Bilhassa Orta Çağın ilk dönemlerinde eğitim alanında manastırlar birer öncü kurum
niteliğindedirler.

ııı.vıı.vı.ı. Manastırların Akademik Kadrosu:

Manastırlarda günlük faaliyetleri yürüten rahiplerden ayrı olarak didaktik hizmeti yürütmekle görevli
farlı eğitim ve statüye sahip rahiplerden söz edemiyoruz. Rahipler arasında iş bölümü veya uzman-
laşmaya dayalı bir farklılaşmanın olduğuna her rahibin uzmanlık dalına ait dersler verdiğine dair bir
bilgiye sahip değiliz.

Manastırlarda her bir rahibin bir diğerinin yaptığı işi yapabildiğini toplam kalite prensibini hatırlatır
biçimde her rahibin her şeyden sorumlu olduğu bir görev anlayışı içinde akademik hizmetinde bir
işbirliği içerisinde yürütüldüğü sanılmaktadır.
Fakat manastırda deri işlemeciliği, mürekkep imalatı, tezhip, ciltleme vb. spesifik maharetler gerek-
tiren hizmetleri uygun rahiplerin ya da personelin üstlendiğini tahmin edebiliriz.

ııı.vıı.vı.ıı. Manastırların Öğrenci Profili:

Manastırların öğrencileri, çocuklarının kilisenin hizmetinde olmasını isteyen ailelerin çocuklarından
oluşmaktaydı. Aileler çocuklarını manastıra göndermede gönüllüydü. Aynı gönüllülüğü çocuklarda
gören olmazdı.

Bazı kız manastır okullarının varlığına rağmen manastır okullarının öğrencileri erkekti. İlk zamanlarda
psikoposlar, çocukların evleriyle bağlantılı şekilde manastıra devam etmelerine sıcak bakmış olmaları-
na rağmen bunun amaca uygun olmayışı yüzünden terk edildiğini ve hepsinin yatılı öğrenci statüsüne
sokulduklarını görüyoruz.

Manastırlara öğrenciler 9-10 yaşlarında gelirlerdi. Bu okullarda iki tip öğrenci olurdu:
I. Oblati: Manastırlarda keşiş olmak üzere yemin ederek kalan öğrencilerdir. Bunlar "iç manastır”
denen bölümlerde kalır, daha yoğun bir ders ve disiplin altında tutulurlardı.
2. Externi: IX. yy.dan sonra yemin etmeksizin manastırda kalan, "dış manastır” denen bölüm veya
okullarda okuyan öğrencilerdir.

III.VII.VI.III. Öğrencilerin Yaşı ve Öğrenim Süresi:

38