Page 96 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 96
tarih çevresi
mevzilerinde bulunan İngiliz ordularını büyük güçleri, müttefik ordularının bölgeye
ölçüde güçlendirmeye başlayacaktı. Aslında, ulaşmasından önce sadece Batı Trakya'daki Türk
Mütareke Konferansı bir başlangıç olmasına sakinlerini başarılı bir şekilde korumakla
rağmen, Zaharof ve Venizelos'un, şayet kalmayıp, aynı zamanda da Yunan köyleri kadar,
Mudanya müzakereleri başarısızlıkla Meriç nehri ve Batı Trakya'nın ötesine doğru
sonuçlanacak olursa, İngilizlerin Yunanlılara kaçmakta olan Yunan mültecilerin oluşturduğu
askeri ve mali yardım başlatmasını sağlamak konvoylara da saldırmak suretiyle Yunan
için Lloyd George ve Curzon ile Londra'da nüfusunun bölgeden ayrılmasını hızlandırmıştır.
görüştükleri kaydedilmektedir.
Ancak, Doğu Trakya'da Yunan
Neticede, Yunanlıların kendi yönetiminin Türk yönetimi ile değiştirilmesi ve
yönetimlerini yeniden kurmak üzere müttefikleri çok daha çatışmacı müzakerelerin konusu olan
ikna etmede kullanabileceği, ya da en azından sınırların tespiti açısından yapılacak düzenleme
bölgede bir uluslararası kontrol kurulması, hatta çok zordu. Yunan heyeti, Batı ve Doğu Trakya
Yunanlıların kendilerinin bir saldırı başlatmasına arasındaki sınırın Meriç nehrinin doğu yakası
imkan verecek herhangi bir çatışma
üzerinden geçmesinde ısrar etmekteydi. Böylece
olasılığından kaçınmak için, İsmet Bey, Batı
bir taraftan ırmağın kendisi ve Rumeli demiryolu
Trakya'daki Yunan ordusunun müttefik sisteminin ana kavşağı durumunda olan
kuvvetlere teslim olmasına müsaade etme
Karaağaç da Yunan mülkiyetinde bırakılmış
mantığını kabul etti. Ancak, bölgenin önce
olurken, demiryolunun tamamı da Yunan
müttefiklere, daha sonra da Türk güçlerine devri
kontrolüne geçmiş olacaktı. İsmet (İnönü) ise
Yunanlıların istedikleri kadar
sınırın Meriç nehrinin batı kıyısından
geciktirilmeyecekti. Sadece birkaç gün içinde bu
geçmesinde ısrar etmekteydi. Böylece nehir
el değiştirme gerçekleştirildi. Böylece Yunan
tamamen Türk kontrolüne geçmiş olacak ve
gururu incitilmeksizin Batı Trakya'daki Türk
Karaağaç da Türk topraklarına dahil edilmiş
nüfusu da korunmuş olacaktı. Bu noktada şu da
olacaktı. Bu, sadece demiryolları üzerinde
eklenmelidir ki, sadece müzakerelerin bir kısmı
kontrol sağlamak amacı gütmemekteydi. Çünkü
değil, Batı Bulgaristan'daki Trakya Paşaeli
burası büyük bir şehir olan Edirne'nin sınırları
Cemiyeti tarafından kurulmuş olan Türk gerilla
içindeydi ve eğer Karaağaç'ın kontrolü
güçlerinin, Ege'ye ve Akdeniz'e doğrudan bir
Yunanlılara verilecek olursa bölge sürekli bir
ulaşım sağlamak için hâlâ Dedeağaç'ın
Yunan tacizinin hedefi haline gelecekti.
kontrolünü ele geçirmeyi umut eden Bulgar
hükümeti ile tam bir işbirliği içinde eş zamanlı Mazarakis, nihayet konferansa
olarak bölgeye ulaşması kendini koruma ulaştığında, yokluğunda ulaşılmış olan bütün
yönündeki Türk kararlılığının esas parçasını uzlaşmaları iptal etti. Müzakereleri 7 Ekim'e
teşkil etmektedir. Bir önceki yıl boyunca kadar erteledi. Mustafa Kemal ise,
Yunanlılara karşı gerilla saldırıları yapmış olan Çanakkale'deki "tarafsız bölge"ye karşı bir Türk
Fuad (Balkan) Bey tarafından yönetilen bu Türk saldırısını durdurmak üzere yürürlüğe koyduğu
94