Page 99 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 99
tarih çevresi tarih çevresi
müslüman nüfusun yoğun olduğu mahallelerde zamanda Osmanlı hanedanın da mensubu verilen ulusun bir oymağı olan Dodurga teşekküllerinden birisi olan Eymir/Eymür
iskân halindeydiler. Bu konar-göçer zümrenin olduğu Kayı boyundan bir cemaat de Kasaba teşekkülü , incelediğimiz defterlerde iki küçük cemaatinin bu teşekkül içerisinde kaydedildiği
95
99
şehre yerleşmelerinin sebebi hakkında Yörükleri içerisinde bulunmaktaydı . Bu şubeye ayrılmış bir şekilde, kendi adlarını taşıyan görülmektedir . Üçoklar’dan Dulkadırlü
86
100
defterlerde herhangi bir veri olmasa da konar- cemaat, 1523 tahririnde Yalıncak köyünde sakin bir köyde oturmaktaydılar . ulusuna tabi olan Eymirler, çoğunlukla Maraş,
96
göçerlerin şehre yerleşmelerinin olağan bir idi . Kars (Kadirli) ve Bozok mıntıkalarında
87
durum olduğunu ve şehir hayatının canlılığının Ulu Yörük taifeleri içerisinde 24 Oğuz
Kasaba Yörükleri içerisinde olduğu gibi boyundan sadece Kınık boyu bulunmaktaydı. yaşamaktaydılar . Tespit ettiğimiz bu Eymür
101
konar-göçer halkı şehre çektiğini biliyoruz .
80
Haymana taifesi içerisinde de 24 Oğuz boyuna Kınık cemaati, Seferihisar toprağında cemaatinin bu mıntıkalardan göç ederek Aydın
Ankara şehrinde ikâmet eden yörükler mensup cemaatlere tesadüf edilmektedir. Daha yaşamakta ve 1523/30 tahririnde 123 vergi Beylü cemaatinin bulunduğu sahaya yerleşmiş
arasında zanaat sahibi kişiler de bulunmaktaydı. önce de ifade ettiğimiz gibi Üçoklu boyuna nüfusuna sahip bulunmakta idi . Oymağın vergi olması kuvvetle muhtemeldir .
102
97
1573 tarihli bir hükme göre, şehirde ikâmet eden mensup olan Salur boyunun önemli nüfusu 1571 tahririnde 97 nefere düşmüştür.
yörük tâifesinden Piri’nin, “kasablığa yarar” teşekküllerinden birisi olan Ramazanlı ulusunun Demografik Yapıları
olmasından dolayı ailesi ile birlikte kasablık kabileleri arasında yer alan Hacılu, Haymana Bugün Sivrihisar’da bulunan Kınık köyü, Ankara Yörükleri’nin demografik yapılarına
98
hizmetinde istihdâm edilmek üzere Dergâh-ı taifesi içerisinde yer almakta idi. Bu cemaat, şüphesiz bu oymağa ait bir hatıradır . gelince; bu husustaki veriler aşağıdaki tabloda özet
Mu’allâ’ya gönderilmesi Ankara kadısı’na hem 1523 hem de 1571 tahririnde Yakub Aydın Beylü teşekkülünü oluşturan halinde sunulmuştur. (Bkz. Tablo.1).
88
89
emredilmişti . Viranı ve Yenice Köy’de sâkin idi. Kezâ Orta ve cemaatlere göz attığımızda, en tanınmış Oğuz
81
Ankara Yörükleri’nde “Oğuz Boy Batı Anadolu’da yaşayan bir diğer mühim yörük Tablo 1.Ankara Yörükleri’nin Tahrirlere Göre Nüfus Durumu 103
Adları” topluluğu olan Alayundlu oymağı da Haymana
taifeleri içerisindeydi. Bunlar Konya’nın kuzeyi
Ankara Yörükleri arasında 24 Oğuz
ile doğu taraflarındaki bir kısım araziyi ihtiva
boyuna mensup olan cemaatler de
eden Turgud kazâsında oturmakta idiler .
90
bulunmaktaydı. Kasaba Yörükleri, 24 Oğuz
Alayundlu adındaki iki cemaatden biri 1571
boyunun iki kolundan biri olan Üçoklu Oğuz
tahririnde Kureyş özünü , bir diğeri ise Musa
91
boyuna mensup teşekkülleri bünyesinde
Çalı mezraasını 92 ekinlik olarak
barındırmaktaydı. Bu teşekküllerden biri,
kullanmaktaydılar.
Bozulus’un büyük cemaatlerinden biri olan
Oğulbeylü cemaati idi . Oğulbeylü cemaati, Haymana taifeleri içerisinde bulunan bir
82
83
hem 1523 hem de 1571 tahririnde Beş Ağaç diğer Oğuz boyu İğdir’di. Bu cemaat, 1571
84
mezraasında sâkin idi. Yine Üçoklu koluna tahririnde Emzük, ya da İğdir adıyla kayıtlı olup,
93
mensup olup, Salur boyunun önemli Koçhisar toprağında oturmaktaydı . Bozok koluna
teşekküllerinden birisi olan Ramazanlı ulusunun mensup teşekküllerden biri olan Avşar boyu da
kabileleri arasında yer alan Kara İsalu ve Hacılu 1571 tahririnde Sivrihisar’da bulunmaktaydı .
94
cemaatleri 85 de bu teşekkül içerisinde Defterlerde Dodurga veya Todurga gibi muhtelif
bulunmaktaydı. Bunun yanı sıra Osmanlı imlâlarda yazılan Oğuz boyu ise Haymana taifeleri
vakanüvisleri tarafından Bozoklu Oğuz boyunun içerisinde tesadüf edilmektedir. Esasen Sivas
en şerefli boyu olarak nitelendirilen ve aynı bölgesinde yaşayan ve defterlerde Ulu Yörük adı
96 97