Page 99 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 99

tarih çevresi                                   tarih çevresi



 müslüman nüfusun yoğun olduğu mahallelerde  zamanda  Osmanlı  hanedanın  da  mensubu  verilen  ulusun  bir  oymağı  olan  Dodurga  teşekküllerinden  birisi  olan  Eymir/Eymür

 iskân halindeydiler. Bu konar-göçer zümrenin  olduğu Kayı boyundan bir cemaat de Kasaba  teşekkülü ,  incelediğimiz  defterlerde  iki  küçük  cemaatinin bu teşekkül içerisinde kaydedildiği
                  95
                                                                   99
 şehre   yerleşmelerinin   sebebi   hakkında  Yörükleri  içerisinde  bulunmaktaydı .  Bu  şubeye ayrılmış bir şekilde, kendi adlarını taşıyan  görülmektedir .  Üçoklar’dan   Dulkadırlü
 86
                                                                      100
 defterlerde herhangi bir veri olmasa da konar-  cemaat, 1523 tahririnde Yalıncak köyünde sakin  bir köyde oturmaktaydılar .  ulusuna tabi olan Eymirler, çoğunlukla Maraş,
                                96
 göçerlerin  şehre  yerleşmelerinin  olağan  bir  idi .   Kars  (Kadirli)  ve  Bozok  mıntıkalarında
 87
 durum olduğunu ve şehir hayatının canlılığının  Ulu Yörük taifeleri içerisinde 24 Oğuz
 Kasaba Yörükleri içerisinde olduğu gibi  boyundan sadece Kınık boyu bulunmaktaydı.  yaşamaktaydılar . Tespit ettiğimiz bu Eymür
                                                                        101
 konar-göçer halkı şehre çektiğini biliyoruz .
 80
 Haymana taifesi içerisinde de 24 Oğuz boyuna  Kınık  cemaati,    Seferihisar  toprağında  cemaatinin bu mıntıkalardan göç ederek Aydın
 Ankara şehrinde ikâmet eden yörükler  mensup cemaatlere tesadüf edilmektedir. Daha  yaşamakta  ve  1523/30  tahririnde  123  vergi  Beylü cemaatinin bulunduğu sahaya yerleşmiş
 arasında zanaat sahibi kişiler de bulunmaktaydı.  önce  de  ifade  ettiğimiz  gibi  Üçoklu  boyuna  nüfusuna sahip bulunmakta idi . Oymağın vergi  olması kuvvetle muhtemeldir .
                                                                                   102
                                     97
 1573 tarihli bir hükme göre, şehirde ikâmet eden  mensup   olan   Salur   boyunun   önemli  nüfusu  1571  tahririnde  97  nefere  düşmüştür.
 yörük tâifesinden Piri’nin, “kasablığa yarar”  teşekküllerinden birisi olan Ramazanlı ulusunun  Demografik Yapıları
 olmasından  dolayı  ailesi  ile  birlikte  kasablık  kabileleri arasında yer alan Hacılu, Haymana  Bugün  Sivrihisar’da  bulunan  Kınık  köyü,  Ankara Yörükleri’nin demografik yapılarına
                                          98
 hizmetinde  istihdâm  edilmek  üzere  Dergâh-ı  taifesi içerisinde yer almakta idi. Bu cemaat,  şüphesiz bu oymağa ait bir hatıradır .  gelince; bu husustaki veriler aşağıdaki tabloda özet
 Mu’allâ’ya  gönderilmesi  Ankara  kadısı’na  hem  1523 hem  de  1571  tahririnde Yakub  Aydın  Beylü  teşekkülünü  oluşturan  halinde sunulmuştur. (Bkz. Tablo.1).
 88
 89
 emredilmişti .  Viranı ve Yenice Köy’de sâkin idi. Kezâ Orta ve  cemaatlere göz attığımızda, en tanınmış Oğuz
 81
 Ankara  Yörükleri’nde  “Oğuz  Boy  Batı Anadolu’da yaşayan bir diğer mühim yörük  Tablo 1.Ankara Yörükleri’nin Tahrirlere Göre Nüfus Durumu 103
 Adları”  topluluğu olan Alayundlu oymağı da Haymana
 taifeleri içerisindeydi. Bunlar Konya’nın kuzeyi
 Ankara  Yörükleri  arasında  24  Oğuz
 ile doğu taraflarındaki bir kısım araziyi ihtiva
 boyuna   mensup   olan   cemaatler   de
 eden  Turgud  kazâsında  oturmakta  idiler .
 90
 bulunmaktaydı.  Kasaba  Yörükleri,  24  Oğuz
 Alayundlu  adındaki  iki  cemaatden  biri  1571
 boyunun iki kolundan biri olan Üçoklu Oğuz
 tahririnde Kureyş özünü , bir diğeri ise Musa
 91
 boyuna  mensup  teşekkülleri  bünyesinde
 Çalı   mezraasını 92  ekinlik   olarak
 barındırmaktaydı.  Bu  teşekküllerden  biri,
 kullanmaktaydılar.
 Bozulus’un  büyük  cemaatlerinden  biri  olan
 Oğulbeylü  cemaati  idi .  Oğulbeylü  cemaati,  Haymana  taifeleri  içerisinde  bulunan  bir
 82
 83
 hem 1523 hem de 1571 tahririnde Beş Ağaç  diğer  Oğuz  boyu  İğdir’di.  Bu  cemaat,  1571
 84
 mezraasında  sâkin  idi.  Yine  Üçoklu  koluna  tahririnde Emzük, ya da İğdir adıyla kayıtlı olup,
 93
 mensup   olup,   Salur   boyunun   önemli  Koçhisar toprağında oturmaktaydı . Bozok koluna
 teşekküllerinden birisi olan Ramazanlı ulusunun  mensup teşekküllerden biri olan Avşar boyu da
 kabileleri arasında yer alan Kara İsalu ve Hacılu  1571  tahririnde  Sivrihisar’da  bulunmaktaydı .
 94
 cemaatleri 85  de  bu  teşekkül  içerisinde  Defterlerde Dodurga veya Todurga gibi muhtelif
 bulunmaktaydı.  Bunun  yanı  sıra  Osmanlı  imlâlarda yazılan Oğuz boyu ise Haymana taifeleri

 vakanüvisleri tarafından Bozoklu Oğuz boyunun  içerisinde  tesadüf  edilmektedir.  Esasen  Sivas
 en  şerefli  boyu  olarak  nitelendirilen  ve  aynı  bölgesinde yaşayan ve defterlerde Ulu Yörük adı



 96                                                  97
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104