Page 153 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 153

tarih çevresi                                   tarih çevresi



 teklif ediyorum. Siz kabul edersiniz, etmezsiniz,  geri çekilmiştir.  Samsun-Sivas  demiryolunun  bilumum  bir vekil olarak karşımıza çıkmaktadır. Mahir

 72
 o sizin bileceğiniz şeydir.” Sözleriyle bedelin  masarifinin avans suretiyle Hazine-i Maliyeden  Said Bey’in Fikir beyan ettiği konuşmalarından
 Mahir Said Bey’de çok çeşitli konularda
 artırılmasını savunmaktadır.  tesviyesi   hakkında   kanun   Lâyihası  kimi örneklere baktığımızda onun da Mehmet
 söz almıştır. Görüş belirttiği ya da söz alıp kısa
 MAHİR SAİD BEY  olarak  konuştuğu  konularda  olmuştur.  Mahir  münasebetiyle  Talat Bey gibi söz aldığı konuları bilen ve yetkin

 Mahir  Said  Bey,  Ali  Mahir  bey’in  Said  Bey’inde  şu  konularda  söz  aldığını  Askerî  Harcırah  Kanunu  Lâyihası  bir  kişi  olduğu  kanaatini  uyandırmaktadır.
                                                          Özellikle mali konularda son derece bilgili bir
 oğludur. 1877’de Ankara’da dünyaya gelmiştir.  görüyoruz:  münasebetiyle.
                                                          kişi olduğu anlaşılmaktadır.
 Cenevre’de okumuştur. 16 Ekim 1908’de 109 oy  Hariciye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde   1327  senesi  bütçesinde  Zatı  Hazreti
 alarak  Ankara’dan  seçilmiştir.  Muvazene-i  Postane de açılan mektuplar Hakkında  Padişahî  ve  Hanedanı  Saltanat  muhassasatı  Mahir  Said  Bey  Posta  ve  Telgraf  ve
 Maliye  Encümeni  Zabıt  Kâtipliği,  aynı  kısmında  muharrer  Hatice  Sultan’ın  maaşı  Telefon Nezareti Bütçe Görüşmelerinde Posta
 encümenin  Mazbata  muharrirliğini  yapmıştır.  Maliye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde   hakkında  Meclisi  Ayan  Riyaseti  tezkiresi  işleri ile ilgili olarak, “Hepimizin malûmudur ki,

 1910  ve  1911  yılı  Bütçe  Kanunlarını  Posta  ve  Telgraf  ve  Telefon  Nezareti  münasebetiyle.  bu  Posta  işlerimiz  pek  yolunda  gitmiyor,
 hazırlamıştır. Mahir Said Bey, Mecliste 56 kez  Bütçe Görüşmelerinde   1327   senesi   varidat   bütçesi  hepimizin  az  çok  şikâyetimizi  mucip  oluyor.
 73
 söz almıştır. Mecliste Talat Bey’den sonra en            Fakat bu hal, Devri Meşrutiyette zuhur etmiş bir
 Nafıa Nezareti Bütçe Görüşmelerinde   münasebetiyle.
 fazla etkinliği olan ikinci mebustur. Mahir Said         şey değildir. Bilirsiniz ki Devri Sabıkada Posta
 Bey, Mecliste yaptığı konuşmalarda kayıtlara  Askeri   Harcırah   Kanunu   Bütçesi  Jandarma  Umum  Kumandanlığı  1327  daha fena sui istimalata uğramıştır. Hamdolsun,
 Mahir Said Efendi olarak da geçmiştir.  Münasebetiyle  senesi bütçesi hakkında Meclisi Ayan Riyaseti  iki seneden beri oldukça bir tariki salâha girdik.
          tezkiresi münasebetiyle.                        (Kafiyen  girmedi  sedaları)  Bu  hususta
 Ankara  Mebusu  Mahir  Sait  Efendi,  Bahriye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde
 Kânunu Esasi ve Hattı Hümayuna aykırı düşen  İhtiyat  sınıfı  Darülfünun  talebelerinin  mütehassıslar  celp  edildi.  Yolsuzluklar  ne
 Düyun-ı  Umumiye  Müdüriyet-i  Umum                      cihettedir tetkik edilir. Tabii yavaş yavaş yoluna
 Mürur  tezkiresinin  lağvı  hakkında  ne  arzuhalleri  ve  İstida  Encümeni  mazbatası
 iyesi Bütçesi Münasebetiyle
 düşünüldüğünün Dâhiliye Nezaretinden istizahı  münasebetiyle.  girecektir,  daha  iyi  olacaktır.  Bu,  şimdi  bu
 hakkında verdiği takriri. Bendeniz geçenlerde  Hanedan-ı   Saltanat   Bütçesi  Evkaf  Nezaretinin  1327  senesi  fazla  esnada müzakere olamaz. Bunu şimdiye kadar
 Dâhiliye Nazırı Paşa Hazretlerini görmüştüm.  Münasebetiyle  varidatından  60  000  liranın  inşaat  ve  tamirat  neden tamamen yoluna koymadınız diye bütçe
 Bundan da bahsetmiştim. Zaten Paşa Hazretleri,  Harbiye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde  tertibine  ilaveten  sarfına  mezuniyet  itası  esnasında  tetkik  edemeyiz.  Bütçeyi  tatil  mi
 bunu nazarı dikkate alıp o takriri verdikten iki,  hakkındaki kanun Lâyihası münasebetiyle.  edelim?  Malûmdur  ki  bu  işler  beş  günde,  üç
 Jandarma Umum Kumandanlığı Bütçesi
 üç gün sonra bunu hemen lağvedecek bir karar             ayda, beş ayda yoluna giremez. Yavaş yavaş
 Münasebetiyle  Mükellefiyet-i Askeriye Kanunu Lâyihası
 verdik dediler. Reisin “— O halde geri alınız.”          yoluna girecek. Fakat bizim bir söyleyeceğimiz

 Sözlerine karşılık “— Efendim bunu verdikten  Meclis-i  Mebusan  Dairesinin  Bütçesini  münasebetiyle.  varsa, elbette memuru mahsusuna ihtar edeceğiz,
                                                                                          75
 iki üç gün sonra yani iki üç gün evvel gördüm,  tetkik  etmek  üzere  komisyon  kurulması  Mahir Said Bey’in görüldüğü üzere söz  bütün şikâyetlerimizi söyleyeceğiz.” Diyerek
 onun için bu esasen hallolmuş demektir; fakat  hakkında  aldığı konular ağırlıklı olarak Bütçe ile ilgili olan  konunun  hassasiyetini  dillendirmiştir.  Ayrıca
 arzu ederseniz kendisinden sorulsun. Esasen bu  Sıhhiye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde   meselelerdir. Seçim bölgesi olan Ankara ile ilgili  Ankara Mebusu Mahir Sait Bey’in Posta hanede
 mürur  tezkeresi  Hükümetçe  hal  olunmuştur.  olarak doğrudan veya dolaylı olarak herhangi bir  açılan   mektuplar   hakkında   Dâhiliye
 Dâhiliye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde
 Hükümet bunu kaldırmış; yalnız (Kart didantite)  konuyu  da  gündeme  getirmemiştir.  Ancak  Nezaretinden  bir  soru  önergesi(sual  takriri)
 gibi bir şey kalmıştır. Bunu kaldırdık diyor.” 74  Meclis-i Umuminin 1327 senesi Bütçesi  Ankara merkez Mebusu olan diğer mebuslar ile  vermiştir. “Riyaseti Celileye Posta ve Telgraf
 Dolayısı ile Mahir Sait Efendi’nin verdiği takrir  münasebetiyle  kıyasladığımızda Mecliste daha fazla ses çıkaran  bütçesi  münasebetiyle  muttali  olduğumuz



 150                                                151
   148   149   150   151   152   153   154   155   156   157   158