Page 153 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 153
tarih çevresi tarih çevresi
teklif ediyorum. Siz kabul edersiniz, etmezsiniz, geri çekilmiştir. Samsun-Sivas demiryolunun bilumum bir vekil olarak karşımıza çıkmaktadır. Mahir
72
o sizin bileceğiniz şeydir.” Sözleriyle bedelin masarifinin avans suretiyle Hazine-i Maliyeden Said Bey’in Fikir beyan ettiği konuşmalarından
Mahir Said Bey’de çok çeşitli konularda
artırılmasını savunmaktadır. tesviyesi hakkında kanun Lâyihası kimi örneklere baktığımızda onun da Mehmet
söz almıştır. Görüş belirttiği ya da söz alıp kısa
MAHİR SAİD BEY olarak konuştuğu konularda olmuştur. Mahir münasebetiyle Talat Bey gibi söz aldığı konuları bilen ve yetkin
Mahir Said Bey, Ali Mahir bey’in Said Bey’inde şu konularda söz aldığını Askerî Harcırah Kanunu Lâyihası bir kişi olduğu kanaatini uyandırmaktadır.
Özellikle mali konularda son derece bilgili bir
oğludur. 1877’de Ankara’da dünyaya gelmiştir. görüyoruz: münasebetiyle.
kişi olduğu anlaşılmaktadır.
Cenevre’de okumuştur. 16 Ekim 1908’de 109 oy Hariciye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde 1327 senesi bütçesinde Zatı Hazreti
alarak Ankara’dan seçilmiştir. Muvazene-i Postane de açılan mektuplar Hakkında Padişahî ve Hanedanı Saltanat muhassasatı Mahir Said Bey Posta ve Telgraf ve
Maliye Encümeni Zabıt Kâtipliği, aynı kısmında muharrer Hatice Sultan’ın maaşı Telefon Nezareti Bütçe Görüşmelerinde Posta
encümenin Mazbata muharrirliğini yapmıştır. Maliye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde hakkında Meclisi Ayan Riyaseti tezkiresi işleri ile ilgili olarak, “Hepimizin malûmudur ki,
1910 ve 1911 yılı Bütçe Kanunlarını Posta ve Telgraf ve Telefon Nezareti münasebetiyle. bu Posta işlerimiz pek yolunda gitmiyor,
hazırlamıştır. Mahir Said Bey, Mecliste 56 kez Bütçe Görüşmelerinde 1327 senesi varidat bütçesi hepimizin az çok şikâyetimizi mucip oluyor.
73
söz almıştır. Mecliste Talat Bey’den sonra en Fakat bu hal, Devri Meşrutiyette zuhur etmiş bir
Nafıa Nezareti Bütçe Görüşmelerinde münasebetiyle.
fazla etkinliği olan ikinci mebustur. Mahir Said şey değildir. Bilirsiniz ki Devri Sabıkada Posta
Bey, Mecliste yaptığı konuşmalarda kayıtlara Askeri Harcırah Kanunu Bütçesi Jandarma Umum Kumandanlığı 1327 daha fena sui istimalata uğramıştır. Hamdolsun,
Mahir Said Efendi olarak da geçmiştir. Münasebetiyle senesi bütçesi hakkında Meclisi Ayan Riyaseti iki seneden beri oldukça bir tariki salâha girdik.
tezkiresi münasebetiyle. (Kafiyen girmedi sedaları) Bu hususta
Ankara Mebusu Mahir Sait Efendi, Bahriye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde
Kânunu Esasi ve Hattı Hümayuna aykırı düşen İhtiyat sınıfı Darülfünun talebelerinin mütehassıslar celp edildi. Yolsuzluklar ne
Düyun-ı Umumiye Müdüriyet-i Umum cihettedir tetkik edilir. Tabii yavaş yavaş yoluna
Mürur tezkiresinin lağvı hakkında ne arzuhalleri ve İstida Encümeni mazbatası
iyesi Bütçesi Münasebetiyle
düşünüldüğünün Dâhiliye Nezaretinden istizahı münasebetiyle. girecektir, daha iyi olacaktır. Bu, şimdi bu
hakkında verdiği takriri. Bendeniz geçenlerde Hanedan-ı Saltanat Bütçesi Evkaf Nezaretinin 1327 senesi fazla esnada müzakere olamaz. Bunu şimdiye kadar
Dâhiliye Nazırı Paşa Hazretlerini görmüştüm. Münasebetiyle varidatından 60 000 liranın inşaat ve tamirat neden tamamen yoluna koymadınız diye bütçe
Bundan da bahsetmiştim. Zaten Paşa Hazretleri, Harbiye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde tertibine ilaveten sarfına mezuniyet itası esnasında tetkik edemeyiz. Bütçeyi tatil mi
bunu nazarı dikkate alıp o takriri verdikten iki, hakkındaki kanun Lâyihası münasebetiyle. edelim? Malûmdur ki bu işler beş günde, üç
Jandarma Umum Kumandanlığı Bütçesi
üç gün sonra bunu hemen lağvedecek bir karar ayda, beş ayda yoluna giremez. Yavaş yavaş
Münasebetiyle Mükellefiyet-i Askeriye Kanunu Lâyihası
verdik dediler. Reisin “— O halde geri alınız.” yoluna girecek. Fakat bizim bir söyleyeceğimiz
Sözlerine karşılık “— Efendim bunu verdikten Meclis-i Mebusan Dairesinin Bütçesini münasebetiyle. varsa, elbette memuru mahsusuna ihtar edeceğiz,
75
iki üç gün sonra yani iki üç gün evvel gördüm, tetkik etmek üzere komisyon kurulması Mahir Said Bey’in görüldüğü üzere söz bütün şikâyetlerimizi söyleyeceğiz.” Diyerek
onun için bu esasen hallolmuş demektir; fakat hakkında aldığı konular ağırlıklı olarak Bütçe ile ilgili olan konunun hassasiyetini dillendirmiştir. Ayrıca
arzu ederseniz kendisinden sorulsun. Esasen bu Sıhhiye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde meselelerdir. Seçim bölgesi olan Ankara ile ilgili Ankara Mebusu Mahir Sait Bey’in Posta hanede
mürur tezkeresi Hükümetçe hal olunmuştur. olarak doğrudan veya dolaylı olarak herhangi bir açılan mektuplar hakkında Dâhiliye
Dâhiliye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde
Hükümet bunu kaldırmış; yalnız (Kart didantite) konuyu da gündeme getirmemiştir. Ancak Nezaretinden bir soru önergesi(sual takriri)
gibi bir şey kalmıştır. Bunu kaldırdık diyor.” 74 Meclis-i Umuminin 1327 senesi Bütçesi Ankara merkez Mebusu olan diğer mebuslar ile vermiştir. “Riyaseti Celileye Posta ve Telgraf
Dolayısı ile Mahir Sait Efendi’nin verdiği takrir münasebetiyle kıyasladığımızda Mecliste daha fazla ses çıkaran bütçesi münasebetiyle muttali olduğumuz
150 151