Page 152 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 152

tarih çevresi                                                                                               tarih çevresi



            teklif ediyorum. Siz kabul edersiniz, etmezsiniz,  geri çekilmiştir.                                             Samsun-Sivas  demiryolunun  bilumum       bir vekil olarak karşımıza çıkmaktadır. Mahir

                                    72
            o sizin bileceğiniz şeydir.” Sözleriyle bedelin                                                             masarifinin avans suretiyle Hazine-i Maliyeden  Said Bey’in Fikir beyan ettiği konuşmalarından
                                                                   Mahir Said Bey’de çok çeşitli konularda
            artırılmasını savunmaktadır.                                                                                tesviyesi   hakkında    kanun     Lâyihası     kimi örneklere baktığımızda onun da Mehmet
                                                           söz almıştır. Görüş belirttiği ya da söz alıp kısa
                 MAHİR SAİD BEY                            olarak  konuştuğu  konularda  olmuştur.  Mahir               münasebetiyle                                  Talat Bey gibi söz aldığı konuları bilen ve yetkin

                   Mahir  Said  Bey,  Ali  Mahir  bey’in   Said  Bey’inde  şu  konularda  söz  aldığını                      Askerî  Harcırah  Kanunu  Lâyihası        bir  kişi  olduğu  kanaatini  uyandırmaktadır.
                                                                                                                                                                       Özellikle mali konularda son derece bilgili bir
            oğludur. 1877’de Ankara’da dünyaya gelmiştir.  görüyoruz:                                                   münasebetiyle.
                                                                                                                                                                       kişi olduğu anlaşılmaktadır.
            Cenevre’de okumuştur. 16 Ekim 1908’de 109 oy         Hariciye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde                      1327  senesi  bütçesinde  Zatı  Hazreti
            alarak  Ankara’dan  seçilmiştir.  Muvazene-i         Postane de açılan mektuplar Hakkında                   Padişahî  ve  Hanedanı  Saltanat  muhassasatı        Mahir  Said  Bey  Posta  ve  Telgraf  ve
            Maliye  Encümeni  Zabıt  Kâtipliği,  aynı                                                                   kısmında  muharrer  Hatice  Sultan’ın  maaşı   Telefon Nezareti Bütçe Görüşmelerinde Posta
            encümenin  Mazbata  muharrirliğini  yapmıştır.       Maliye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde                   hakkında  Meclisi  Ayan  Riyaseti  tezkiresi   işleri ile ilgili olarak, “Hepimizin malûmudur ki,

            1910  ve  1911  yılı  Bütçe  Kanunlarını             Posta  ve  Telgraf  ve  Telefon  Nezareti              münasebetiyle.                                 bu  Posta  işlerimiz  pek  yolunda  gitmiyor,
            hazırlamıştır. Mahir Said Bey, Mecliste 56 kez  Bütçe Görüşmelerinde                                             1327     senesi    varidat    bütçesi     hepimizin  az  çok  şikâyetimizi  mucip  oluyor.
                       73
            söz almıştır. Mecliste Talat Bey’den sonra en                                                                                                              Fakat bu hal, Devri Meşrutiyette zuhur etmiş bir
                                                                 Nafıa Nezareti Bütçe Görüşmelerinde                    münasebetiyle.
            fazla etkinliği olan ikinci mebustur. Mahir Said                                                                                                           şey değildir. Bilirsiniz ki Devri Sabıkada Posta
            Bey, Mecliste yaptığı konuşmalarda kayıtlara         Askeri   Harcırah   Kanunu    Bütçesi                       Jandarma  Umum  Kumandanlığı  1327        daha fena sui istimalata uğramıştır. Hamdolsun,
            Mahir Said Efendi olarak da geçmiştir.         Münasebetiyle                                                senesi bütçesi hakkında Meclisi Ayan Riyaseti  iki seneden beri oldukça bir tariki salâha girdik.
                                                                                                                       tezkiresi münasebetiyle.                        (Kafiyen  girmedi  sedaları)  Bu  hususta
                   Ankara  Mebusu  Mahir  Sait  Efendi,          Bahriye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde
            Kânunu Esasi ve Hattı Hümayuna aykırı düşen                                                                      İhtiyat  sınıfı  Darülfünun  talebelerinin  mütehassıslar  celp  edildi.  Yolsuzluklar  ne
                                                                 Düyun-ı  Umumiye  Müdüriyet-i  Umum                                                                   cihettedir tetkik edilir. Tabii yavaş yavaş yoluna
            Mürur  tezkiresinin  lağvı  hakkında  ne                                                                   arzuhalleri  ve  İstida  Encümeni  mazbatası
                                                           iyesi Bütçesi Münasebetiyle
            düşünüldüğünün Dâhiliye Nezaretinden istizahı                                                              münasebetiyle.                                  girecektir,  daha  iyi  olacaktır.  Bu,  şimdi  bu
            hakkında verdiği takriri. Bendeniz geçenlerde        Hanedan-ı       Saltanat      Bütçesi                       Evkaf  Nezaretinin  1327  senesi  fazla   esnada müzakere olamaz. Bunu şimdiye kadar
            Dâhiliye Nazırı Paşa Hazretlerini görmüştüm.   Münasebetiyle                                                varidatından  60  000  liranın  inşaat  ve  tamirat  neden tamamen yoluna koymadınız diye bütçe
            Bundan da bahsetmiştim. Zaten Paşa Hazretleri,       Harbiye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde                  tertibine  ilaveten  sarfına  mezuniyet  itası  esnasında  tetkik  edemeyiz.  Bütçeyi  tatil  mi
            bunu nazarı dikkate alıp o takriri verdikten iki,                                                           hakkındaki kanun Lâyihası münasebetiyle.       edelim?  Malûmdur  ki  bu  işler  beş  günde,  üç
                                                                 Jandarma Umum Kumandanlığı Bütçesi
            üç gün sonra bunu hemen lağvedecek bir karar                                                                                                               ayda, beş ayda yoluna giremez. Yavaş yavaş
                                                           Münasebetiyle                                                     Mükellefiyet-i Askeriye Kanunu Lâyihası
            verdik dediler. Reisin “— O halde geri alınız.”                                                                                                            yoluna girecek. Fakat bizim bir söyleyeceğimiz

            Sözlerine karşılık “— Efendim bunu verdikten         Meclis-i  Mebusan  Dairesinin  Bütçesini               münasebetiyle.                                 varsa, elbette memuru mahsusuna ihtar edeceğiz,
                                                                                                                                                                                                        75
            iki üç gün sonra yani iki üç gün evvel gördüm,  tetkik  etmek  üzere  komisyon  kurulması                        Mahir Said Bey’in görüldüğü üzere söz     bütün şikâyetlerimizi söyleyeceğiz.” Diyerek
            onun için bu esasen hallolmuş demektir; fakat  hakkında                                                     aldığı konular ağırlıklı olarak Bütçe ile ilgili olan  konunun  hassasiyetini  dillendirmiştir.  Ayrıca
            arzu ederseniz kendisinden sorulsun. Esasen bu       Sıhhiye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde                 meselelerdir. Seçim bölgesi olan Ankara ile ilgili  Ankara Mebusu Mahir Sait Bey’in Posta hanede
            mürur  tezkeresi  Hükümetçe  hal  olunmuştur.                                                              olarak doğrudan veya dolaylı olarak herhangi bir  açılan   mektuplar   hakkında   Dâhiliye
                                                                 Dâhiliye Nezareti Bütçe Görüşmelerinde
            Hükümet bunu kaldırmış; yalnız (Kart didantite)                                                            konuyu  da  gündeme  getirmemiştir.  Ancak      Nezaretinden  bir  soru  önergesi(sual  takriri)
            gibi bir şey kalmıştır. Bunu kaldırdık diyor.” 74    Meclis-i Umuminin 1327 senesi Bütçesi                 Ankara merkez Mebusu olan diğer mebuslar ile    vermiştir. “Riyaseti Celileye Posta ve Telgraf
            Dolayısı ile Mahir Sait Efendi’nin verdiği takrir  münasebetiyle                                           kıyasladığımızda Mecliste daha fazla ses çıkaran  bütçesi  münasebetiyle  muttali  olduğumuz



                                                      150                                                                                                         151
   147   148   149   150   151   152   153   154   155   156   157