Page 30 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Elections Made İn Aydın And Menteşe Sanjaks During The Armistice
And The The Years Of National Struggle

Abstract

At the end of the XIX. century, Constitutionalism thought gradually gained strength in the Otto-
man Empire and Sultan II. Abdulhamid declared the Basis of Law on December 23, 1876. The first
Parliamentary Assembly was opened in 1877 after the announcement of the Law-i Esasi, the first
modern constitution in Turkish history, but after the 1877 Ottoman-Russian war broke out, Sultan II.
Abdulhamid took a vacation for nearly thirty years. The parliament, which was opened with the decla-
ration of the Constitutional Monarchy in 1908, served until December 1918. In the Ottoman Empire,
which went to elections again in 1919, the last Ottoman Parliamentary Assembly elections officially
started on October 7, 1919 with the election decision of the Ali Rıza Pasha Government. It was not
easy to hold elections in these regions, especially due to the heavy occupations in Western Anatolia.
Among these, elections were held in Aydın and Menteşe Sancaks, which were under Italian occupa-
tion in the south of Menderes, because of a more moderate policy than other occupation forces. As a
result of the elections held in these two regions, five deputies, three from Aydın and two from Menteşe,
were elected to the Ottoman Parliament. While Hüseyin Kazım (Kadri) Bey, Cami (Abdülkadir Cami
Baykurt) Bey, Emin Bey were elected from Aydın, Mustafa Hilmi (Uran) Bey and Halil İbrahim Efen-
di were the members of the Menteşe Sanjak. The Last Ottoman Parliament convened on 12 January
1920 and held twenty-four sessions until it was occupied by the British on 16 March 1920.

Key Words: Aydın, Menteşe, Struggle Efe’s, Sivas Congress, Elections

1. Giriş

I. Dünya savaşından sonra Osmanlı topraklarında tam bir kargaşa yaşanmıştır. Bir tarafta mütareke
gereği feshedilen bir meclis, işgal edilen topraklar ve tüm bunlara sessiz kalmayı tercih eden bir pay-
itaht, diğer tarafta ise Türk Milletinin bağımsızlık mücadelesini örgütlemeye çalışan Mustafa Kemal
Paşa vardır. 1919 yılının ilk yarısında ülkenin genel durumunu böyle özetlemek mümkündür. Mustafa
Kemal Paşa İzmir’in işgal edilmesinden sonra İstanbul Hükümeti’nin yaşanan işgaller karşısında ses-
siz kalmasına daha fazla kayıtsız kalamamış ve Samsun’a çıkarak kurtuluş mücadelesini başlatmıştır

Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıktıktan sonra ilk işi Amasya Genelgesi’ni yayınlamak olmuş-
tur. Akabinde kongreler için hazırlıklara başlamış, Erzurum ve Sivas Kongreleri toplanarak Kurtuluş
Savaşı’nın komuta kademesi (Temsil Heyeti) oluşturulmuştur. Daha sonar sıra seçimlerin yapılmasına
gelmiştir. Temsil Heyeti’ne göre biran önce meclis açılmalıdır. Ancak ülkenin işgal altında olması
bunun pekte kolay olmadığını göstermektedir. Aynı şekilde Aydın Vilayeti de işgal altında olduğu için
yapılacak 1919 seçimleri hem Temsil Heyeti’ni hem de İstanbul Hükümeti’ni oldukça endişelendirme

Dr. Öğretim Üyesi, Ufuk Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, aslihan.kilinc@ufuk.edu.tr https://orcid.org/0000-0001-8928-2961.
İlk olarak 27.12.2020 tarihinde Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt.7 Sayı. 2 de yayınlanan bu makale tekrar
gözden geçirilerek bu sayıda yer almıştır.

30