Page 63 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

siyasi ve ailevi yapısını da anlamamıza katkıda bulunur.17. Yazıttan elde edilen bilgilere göre, heykelin sahibi
olan kralın Halparuntiya II (Qalparunda) olduğu düşünülmektedir. Bu yazıtlar, Gurgum krallarının soy ağacının
tespiti için temel kaynaklardan biri olma özelliği taşır. Aynı zamanda, K. Maraş Kalesi’nde bulunan Maraş As-
lanı18 ve New York Metropolitan Müzesi’nde sergilenen Kral Larama-I Steli üzerindeki yazıtlar, Gurgum kral-
larının soy ağacını oluşturmada ek bilgiler sağlamaktadır19.

Stel Heykel Parçası

Bu stel parçası, büyük olasılıkla Astiwasus adında bir yöneticiye ait olup, Kahramanmaraş Kalesi’nde
yapılan kazılar sırasında ortaya çıkarılmıştır. 44 cm yüksekliğinde ve 23 cm genişliğinde bazalttan yontulmuş
olan bu eser, özellikle arka yüzü hariç üç kenarında yer alan beş sıra Luwi hiyeroglif yazıtıyla dikkat çekmek-
tedir. Bu yazıtlar, dönemin tarihi ve yöneticisinin kimliği hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Heykelin yal-
nızca belden dizlere kadar olan kısmı günümüze ulaşabilmiş olsa da bu parçanın sanatsal ve tarihsel önemi
büyüktür. Şu anda Kahramanmaraş Müzesi’nde sergilenen bu eser, Gurgum krallığı dönemine dair önemli bir
belge niteliği taşımaktadır20 (Fig. 4).

Heykel, stil ve işçilik açısından Halparuntiya II heykeline yakın benzerlikler sergilemekle birlikte, boyut
olarak daha küçük bir ölçekte yapılmıştır. Figür, vücudunu tamamen kaplayan bir kıyafetle tasvir edilmiş olup,
sol kalçasında bir kemer yer almakta ve bu kemerden bir kılıç ile elbise püskülleri sarkmaktadır. Yazıt, nere-
deyse tam olarak korunmuş olup, yalnızca son satırda birkaç küçük aşınma mevcuttur. Bu küçük boyutlu heykel
hem estetik hem de sembolik özellikleriyle dikkat çekerken, yazıtın okunaklılığı, bu eseri daha da değerli kıl-
maktadır.

M. Kalaç’ın çevirisine göre, yazıtta Asatiwasu’nun, ismi okunamayan bir hükümdarın sadık ve cesur bir
yöneticisi ile baş hizmetkârı olarak tanımlandığı görülmektedir. Asatiwasu, kendisine tahsis edilen topraklarda
bir yapı kompleksi inşa ettirmiş ve bu yapıların yanına kendi heykelini dikerek bir adak sunmuştur. Dilbilimsel
ve tarihsel incelemeler, bu ismi okunamayan kralın büyük olasılıkla III. Halparuntiya olduğunu işaret etmek-
tedir. Asatiwasu’nun bu adanmışlığı, onun sadece bir idareci olarak değil, aynı zamanda bağlılığını ve hizmetini
simgeleyen bir figür olarak da görülmesine olanak tanımaktadır21. Bu eser, Gurgum’un yönetici sınıfı ve krallık
düzeni hakkında önemli bilgiler sunmaktadır22.

17 Bryce, 2012: 123.
18 Konyar, 2010b: 147.
19 Hawkins, 2000: 252-253
20 Hawkins, 2000: 265.
21 Hawkins, 2000: 265-266.
22 Yazıtın M. Kalaç Tarafından yapılan çevirisinde “Be [n ….. Kişinin kahraman idarecisi, baş hizmetkârı [filan] im- Bu
bölgeyi beyim bana verdi. Ve ben bu YVARPASALİ evi yaptım. Kendi stelimi diktirdim. Benim oğlum yahut torunum veya
torunumun oğlu olacak kişi ve göğe ve yere........ Yaptım. ve Astivvasu’nun bu heykeline bu kutlama olsun(yapılsın).........ve
Astivvasu’nun bu heykeline bu kutlama olsun (yapılsın).”Bu steli bölgeden devireceğim ve onu.........yerleştireceğimi?)
veya onu…” satırları yer almaktadır. Kalaç, 1987: 281-284.

61