Page 66 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Başlığın üst kısmı tahrip olmuş olmasına rağmen, bu tarz başlıkların K. Maraş ve diğer bölgelerde görülen
kabartmalar üzerinde sivri çıkıntı betimi ile sonlandığı düşünülmektedir. Başın üst kısmı, diğer Neo-Hitit kra-
liyet başlıkları ile benzerlikler taşımaktadır. Bu heykel başı, Neo-Hitit dönemi kral betimlemelerinin karakte-
ristik özelliklerini yansıtan önemli bir eserdir26.

SONUÇ

Gurgum-Maraş Kent Devleti, Neo-Hitit dönemi boyunca Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin önemli siyasi
ve kültürel merkezlerinden biri olmuştur. Bu kent devletinin kralları, güçlü birer yönetici olmanın yanı sıra,
aynı zamanda sanata ve yazıya büyük önem vermişlerdir. Gurgum krallarının betimlendiği steller ve heykeller,
sadece estetik açıdan değil, aynı zamanda tarihsel ve sosyo-politik bağlamda da büyük değer taşımaktadır.

Kral Larama I Steli, Kral Muwizi Steli ve Halparuntiya II Stel Heykeli gibi eserler, Gurgum krallarının
kendilerini tanrılarla ilişkilendirerek meşruiyet sağlama çabalarını ve bu sürecin sanat yoluyla nasıl ifade edil-
diğini göstermektedir. Bu steller, kralların soy ağacını ortaya koyan yazıtlarıyla da Gurgum’un yönetici sınıfı
hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Kral betimlemelerinde yer alan ikonografik unsurlar, dönemin inanç sis-
temini, kralların tanrısal yetkilerini ve sosyal hiyerarşiyi yansıtan önemli sembollerdir.

Heykel başları ise, Gurgum krallarının ve ileri gelenlerinin yüz hatları, giyim tarzları ve sembolik akse-
suarları hakkında detaylı bilgiler sağlamaktadır. Bu başlar, dönemin estetik ve kültürel anlayışını yansıtan özel-
likler taşımaktadır ve Neo-Hitit sanatının karakteristik unsurlarını barındırmaktadır. Özellikle, başlıklarda yer
alan boynuz motifleri ve başlıkların genel yapısı, kraliyet sembolizmi ve sosyal statünün sanatta nasıl ifade
edildiğine dair önemli ipuçları sunmaktadır.

Sonuç olarak, Gurgum-Maraş Kent Devleti kral betimlemeleri, Neo-Hitit döneminin sanat ve kültür ta-
rihine ışık tutan önemli eserlerdir. Bu betimlemeler, dönemin siyasi, dini ve sosyal yapısını anlamak açısından
büyük önem taşımaktadır. Gurgum krallarına ait bu eserler hem tarihçiler hem de sanat tarihçileri için değerli
kaynaklar olarak kabul edilmektedir. Bu eserler, Gurgum’un kraliyet soyunu, yönetim anlayışını ve kültürel
kimliğini ortaya koymakta, aynı zamanda bölgenin tarihine dair zengin bir bilgi birikimi sunmaktadır.

26 Akdağ, 2018: 347-348, Şek. 4a

64