Page 89 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 89
tarih çevresi
imkansız gözüküyordu, çünkü bütün bakanları Böylece Türk tarihinde Büyük Taarruz olarak
ve Harp Bakanlığı'nın önde gelenleri bu fikri, bilinen harekât başlamış oldu. Yunan ordusuna
uygulanamaz olduğu ve başarısızlığının kesin gelince, tüm bir yıl boyunca bir şeylerin olmasını
olduğu gerekçesiyle kesin bir şekilde bekleyerek Eskişehir'de oturmuşlar, yeni bir
reddetmekteydiler. Lloyd George'un kamuoyu Türk taaruzuna karşı hiçbir hazırlık
önündeki konuşmasından önce de özel olarak yapmamışlardı. Sürekli İzmir'de kalan
yaptığı teşvikler Yunan hükümetini daha fazla komutanlarının çoğu istişareler için Atina'ya
hata yapmaya itti. Bir taraftan, şehri yönetmekte dönmüşlerdi. Sonuç olarak Eskişehir bir gün
olan Müttefik Yüksek Komitelerinin direniş içinde ele geçirildi. Yunan ordusu darmadağın
göstereceklerine dair uyarısına rağmen oldu. Askerler gibi siviller de, haklı olarak,
İstanbul'u işgal etme tehditlerini yenilediler. 29 Yunan işgali sırasında uyguladıkları terörün
Temmuz'da, büyük çoğunluğu henüz Türklerin intikamına yol açacağından
Anadolu'dan gelmiş olan ordularını Trakya'ya korkmaktaydılar.
soktular ve İstanbul'un Çatalca banliyösünün
Fahreddin (Altay) Paşa tarafından komuta
hemen yakınlarına kadar sokularak, bir sonraki
edilen süvari birlikleri kaçan Yunan
hafta içinde şehre doğru ilerleme tehdidinde
askerlerinden geride kalanları silip süpürdü,
bulundular. İki gün sonra ise, yine Lloyd
kaçmakta olan Yunan askerlerinden yüzlercesi
George'un kışkırtmalarıyla, uzun bir süredir
çatışmalarda hayatını kaybetti. Türk ordusu ileri
İstanbul'da üslenmiş olan milliyetçi Amyna
doğru süpürme hareketi başlatınca, Yunanlılar
Cemiyeti tarafından planlama aşamasında olan
kaçarken tanklarını, kamyonlarını, tüfeklerini,
bir çaba meyvesini verdi ve İzmir ve Güneybatı
üniformalarını, yiyeceklerini, cephanelerini ve
Anadolu'nun Yunan Yüksek Komiseri Aristidi
bütün erzaklarını geride bıraktılar. Daha bir gün
Stergiadis resmen bağımsız İyonya devletinin
önce aşağılanan selefinin yerine Yunan
kuruluşunu ilan etti. Bu devlet kendi kontrolü
ordusunun genel komutanı olarak atanmış olan
altındaki hemen hemen bütün toprakları
General Trikopus da dahil olmak üzere Yunan
kapsamakta ve bütün hükümet Yunanlıların
askerlerinin binlercesi yakalanarak hapsedildi.
kontrolünde olmak üzere Osmanlı Sultanı'nı da
Geri çekilen Yunan ordusunun yaptığı tek şey
kendisine bağlı bir devlet olarak tanıtmaktaydı.
geçtikleri her şehri, kasabayı ve tarlaları
Bu gelişmelere bir tepki olarak Mustafa tamamen yakıp yıkmaktı. Yunan askerleri
Kemal bütün tereddütlerini bir kenara bıraktı. İzmir'e doğru kaçarken binlerce Türkü katlettiler
Taarruz için Birinci Ordu komutanlığına atanmış ve pek çok kasabayı yakıp, yıkıp yerle bir ettiler.
olan Ali İhsan (Sabis), taarruzun bir sonraki yıla Belki de kendilerine çok şeyler yapmış olan
kadar ertelenmesi gerektiğini ifade edince bu Türklerin, Yunanlıların gerçek duygularını
görevden alındı ve yerine bir taarruz dehası olan yansıtan bu katliamları hakettiğine
Nurettin Paşa atandı. 26 Ağustos 1922 günü, inanmaktaydılar. Türk süvarilerinin ilerleyen
Mustafa Kemal adamlarına çok kısa bir emir birlikleri, taarruzun başlamasından sadece iki
verdi, "Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz'dir. İleri." hafta sonra, yani 9 Eylül'de İzmir'e girdi.
87