Page 88 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 88
tarih çevresi
Fransız askerlerinin bıraktıkları bütün rağmen niçin hala Sakarya'da kazanılan zaferin
silahlar, tanklar ve diğer erzaklar Türk siviller ve devamı getirilmiyordu? Bu arada Yunanlılar
askerler tarafından toplanarak doğrudan batı neler yapıyordu? Türkler hazırlıklarını
cephesine gönderildi. Çukurova'daki demir tamamlamadan önce mi saldıracaklardı?
yolları, başlangıçta Fransız işgalciler daha sonra Mustafa Kemal, aslında, saldırısını mümkün
ise Kuvvay-i Milliye tarafından, büyük ölçüde olduğunca kasten ertelemekteydi. Çok kararlı bir
tahrip edildiğinden, ağır savaş aletleri komutandı ve hiç aptal değildi. Yunan ordusu
gönderebilmek için zoraki bir gayretle bu düşünülenden öte bir örgütlenme ve hazırlık
demiryolları yeniden inşa edilmiş ve Fransızların içindeyken Türk ordusunun hazır olmadığı bir
Anadolu'dan ayrılmasının üzerinden bir yıldan durumda Sakarya'da elde edilen bütün
az bir süre geçmeden bu aletleri Yunanlılara kazanımların yarattığı fırsatı yitirmek
karşı yapılacak olan Büyük Taarruz için istemiyordu.
zamanında yetiştirmek üzere başlatılan süreç
Nihayet, Türkiye'nin dışında cereyan eden
tamamlanmıştır. Ancak, üniformalar, yiyecek ve
iki olay, onun ve bazı komutanlarının hala bazı
diğer malzemelerin yanı sıra daha küçük
tereddütleri olmasına rağmen, taarruzu başlatma
silahların çoğu cepheye Türk kadınları, çocukları
konusunda onu ikna etti. Bunlardan birincisi,
ile birlikte savaşamayacak kadar genç ya da yaşlı
bütün bakanlarının muhalefetine rağmen Doğu
erkeklerin sırtında taşınmıştır. Tüfeklerin ve
Akdeniz'de bir Büyük Yunanistan kurmakta
mermilerin çoğu bütün Anadolu'da evlerde
kararlı olan İngiliz Başbakanı David Lloyd
kurulan tezgahlarda elle yapılmakta ve İsmet
George'un Avam Kamarası'nda yaptığı bir
(İnönü) tarafından ikinci kez inşa edilmekte olan
konuşmaydı. Lloyd George, bu konuşmasında,
Türk Millî Ordusu'nun kullanması için cepheye
bütün müslümanları ve Türkleri lanetledikten
gönderilmekteydi.
sonra, Yunanistan ve Türkiye arasındaki savaşta
İngiltere'nin tarafsız olmasına rağmen, Anadolu
Rumlarını, eski klişeleşmiş umacı olan "Türk
Büyük Taarruz
katliamları tehdidinden" kurtarmak için
1922 yazı gelip geçmeye başlarken,
İngiltere'nin artık askeri ve finansal destek
Ankara'daki insanlar Türk ordusunun gerçekten
sağlayacağına söz vermekteydi. Lloyd George
yeni bir saldırı daha yapıp yapmayacağı
bu tür vaadlerde daha önce de bulunmuştu.
konusunda meraklanmaya başlamıştı. Bu
Aslında, tamamen yetersiz olan Yunanlıları,
insanların pek çoğu hala Eskişehir'de olan
ciddi İngiliz desteği ve yardımı olmadan
Yunanlıların Ankara'ya yeni bir saldırı
girişemeyecekleri böyle bir kampanyanın altına
başlatmasından korkuyordu. İlk kez olmasa da,
girmeye bu tür fanatik destekler teşvik etmişti.
Büyük Millet Meclisi'nde Mustafa Kemal ve
Yunanlılar, İngiliz hükümetinin tarafsızlık
onun komutanlarına karşı alttan alta bir eleştiri
politikasına rağmen nihayetinde Lloyd
yükseliyordu. Türk ordusu neredeydi?
George'un ihtiyaç duydukları desteği vereceğini
Neredeyse bir yıl geçmiş olmasına düşünüyorlardı. Ancak bu sefer, bunu yapması
86