Page 86 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 86
tarih çevresi
Türk ordusu yazı da Sakarya'da kazanılan siyasetçileri gibi bu politikanın Fransa'dan çok
zaferden avantaj sağlamak üzere herhangi bir İngiltere'nin işine yaradığı konusunda ikna
harekete geçmeksizin geçirdi. olmuştu. Görüldüğü gibi, Raymond Poincare'in
Fransa Devlet Başkanı olarak seçilmesi Fransız
politikalarında önemli değişimlere yol açmıştır
Fransa ile Barış ve Çukurova'nın
ve Fransız hükümeti artan bir şekilde tehlikeli
Tekrar Alınması
bir vaziyet alan Çukurova'dan kendisini
Ancak, bu sırada nihai olarak Türklerin kurtarmanın yollarını aramıştır. 1921 yılının ilk
yeniden saldırıya geçmesine ve bütün aylarına gelindiğinde, Bekir Sami ile Londra'da
topraklarını geri almasına imkan verecek önemli müzakeresi yapılan anlaşmanın Büyük Millet
değişimler olmuştu. Sakarya'daki zafer özellikle Meclisi'nde reddedilmiş olmasına rağmen, diğer
Fransızları Çukurova'daki maceralarının, önemli Fransız temsilciler benzer ama farklı barış
bir askeri gayret sarfetmeksizin bir başarı yaklaşımlarıyla Ankara'ya yaklaşmaktaydılar.
getirmeyeceği konusunda ikna etti. Böyle bir
İlk etapta, Franchet d'Esperey İstanbul'da
gayret ise onlar için, bölgede bulunan, daha önce
İngiliz küstahlığı ile dolarak ve dönüş yolunda
Fransız ordusunun ana gövdesini oluşturan ve
Edirne'de Cafer Tayyar (Eğilmez) ile konuşarak
Türklere karşı bütün savaşları yürütmüş olan
Paris'e geri dönmüştür. Daha sonra başlangıçta
Ermeni Lejyonlarının ve Kuzey Afrika
Franchet'in İstanbul'daki personeli olan Louis
birliklerinin binlerce Fransız askeriyle
Mougin, 1921 Haziran'ında Fransız Millî
değiştirilmesi anlamına gelmekteydi. Fransız
Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Franklin-
işgal ordusu, bazı Türk şehirlerini işgal etmek,
Bouillon ile birlikte Ankara'ya geldi ve burada
I. Dünya Savaşı sırasında evlerinden taşınan
Çukurova'daki Fransız macerasını sona
Ermenilerin yeniden yerleşmelerine yardım
erdirecek ve Ankara hükümeti ile Fransa
etmek gibi bazı başarılar elde etmişti.
arasında normal ilişkileri tesis edecek olan nihai
Ancak yine de nihai zafere şimdi işgale anlaşma için müzakereler başladı. Fransızlar, bu
başladığı dönemdekinden daha yakın değildi. sefer bile, özellikle Kral Constantine liderliğinde
Seferlerinin tek sonucu, Türk milliyetçilerini,
başlatılan ve başlangıçta başarılı gibi gözüken
karşılığında hiçbir şey kazanmaksızın batıdaki Yunan taarruzları yüzünden hala çok müterredit
İngiliz ve Yunanlılardan kendi üzerlerine
idiler. Ancak Sakarya'daki Türk zaferinden
çekmek olmuştu. Ayrıca, Bağımsızlık Savaşı'nn sonra, yani nihai muzaffer açıklığa kavuşunca,
sürdüğü yıllar boyunca Paris'te bulunan ve
Franklin-Bouillon tekrar Ankara'ya gelmiş, ciddi
başlarını Claude Farrere ve Pierre Loti'nin
müzakerelere başlamış ve nihai olarak Ankara
çektiği Fransız entelektüeller Fransa'nın
Antlaşması 20 Ekim 1921 tarihinde
kendisine ait bir Türk İmparatorluğu kurmak için
imzalanmıştır. Bu antlaşma bir hafta sonra da
harcadığı çabaları kınamışlardı.
Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanarak
Sonuç olarak, Fransız kamuoyu da tıpkı yürürlüğe girmiştir.
84