Page 253 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 253
tarih çevresi
komutanına denk hale getirilmek istenmiştir. Milli Mücadele döneminin önemli
[20] olgularından biri de İstanbul’da müttefik
denetimindeki silah depolarından Anadolu’ya
TBMM’nin bu dönemde yapmış
silah kaçırma eylemleri olmuştur. Karakol,
olduğu belli başlı düzenlemeler de şunlardır.
Felah ve Mim Mim grupları bu eylemleri
42 Sayılı Seferberlik Ve Cephe Zammı
gerçekleştirmede belli başlı millici yer altı
Hakkında Kanun ile 113 Sayılı Ordu
gruplarıdır.
Maaşatı İle Cephe Zamlarının Sureti
Tesfiyesini Mübeyyin Kanun Bunun dışında Bolşevik Rusya’dan
çıkarılmıştır.[21] Büyük Taarruzdan hemen sağlanan silah ve mühimmat da
önce de Seferberlik Ve Cephe Zammı Maaş önemsenmelidir. Ancak Rusların yardımı
Kanununu Muaddil 201 Sayılı Kanun peyderpey sağlanabilmiş, asıl büyük yardım
çıkarılarak yürürlüğe konulmuştur. [22] Bu Sakarya Zaferinden sonra Türklerin eline
başka önemli düzenleme de ordu geçmiştir. Bununla birlikte Bekir Sami Bey’in
mensuplarının sosyal güvenlik rejimleri (Kuhduh) Hariciye Vekilliği döneminde
alanındadır. Büyük Taarruz öncesinde ordu başlayan Moskova ziyaretleri, Yusuf Kemal
mensuplarının, şehadetleri halinde arkalarında (Tengirşenk) [26]ve Ali Fuat (Cebesoy)
kalacak ailelerini devletin güvence altına delegasyonları ile artmış, bolşevik Rusya
alacağına dair kuvvetli bir maneviyet Anadolu Hükümeti’nin müttefiki olmuştur.
kazandıran yasa burada anılmalıdır: 255
Ordunun bir başka önemli sorunu
Sayılı Askeri Tekaüt ve İstifa Kanununu
teçhizat ve mühimmatın nakliyesi sorunu
Müzeyyel Kanun bu güvenceyi
olmuştur. Motorize nakliye kollarıyla
sağlamıştır.[23]
desteklenen Yunan ordusu karşısında,
Ordunun güçlenerek, taarruz edebilecek Eskişehir-Kütahya savaşlarından sonra
aşamaya gelmesi hiç de kolay olmamıştır. demiryolu hattından yararlanma olanağı
Mütarekeye girerken mevcudu 5.000’e kadar büyük ölçüde ortadan kalkmıştı. Bu nedenle
düşmüş iken, büyük taarruz öncesinde askeri malzemenin nakli büyük bir sorun
380.000 kişilik bir güce erişmiştir. [24] oluşturmaktaydı. Teçhizatın sevki için
Taarruz öncesi TBMM Ordusunun toplam develerden nakliye kolları, menzil teşkilatı
gücü 18 piyade tümeni, 5 süvari tümeni ve 1 kurulmuştur. Tam manasıyla verimli bir
müstakil süvari tugayından oluşmaktaydı.[25]
nakliye için gerekli tahmini deve sayısı 7500
Ordunun mühimmat ve teçhizat iken, bu sayı 3000 civarında kalmıştı. [27]
alanında ilk kaynağı hiç kuşkusuz bakiye Sivil halkı nakliye işlerinde seferber
Osmanlı kaynakları olmuştur. Bunlardan bir edebilmek için Tedarik-i Vesait-i Nakliye ve
kısmı mütareke hükümlerinden olmak üzere Mükellefiyet-i Nakliye-i Askeriye Kanunları
payitahtta envanteri yapılarak depolanmıştı. bu nedenlerle çıkarıldı. [28] Bu uygulamada
251