Page 171 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

İnönü Dönemi ve

II. Dünya Savaşı Yılları

Yrd. Doç. Dr. Necdet Ekinci

Giriş
TBMM'nin seçtiği Cumhurbaşkanı ve onun
İkinci Dünya Savaşı öncesinde tüm
seçtiği Bakanlar Kurulu aracılığı ile Meclis'te
dünyada "otoriter" ve "totaliter" yönetim
oluşmakta ve toplanmaktaydı. TBMM, ulusun
biçimleri en gözde siyasi rejimler olarak
seçtiği milletvekillerinden oluşuyor ve 22
yükselmesini sürdürmektedir. Osmanlı'nın son
yaşını dolduran her Türk erkek ve kadın
kalıntıları olan Sultanlık ve Hilafet
kurumlarını kaldıran Mustafa Kemal Atatürk, yurttaş oy kullanabiliyordu. Fakat seçim
Türk Devleti'nin yönetim biçimini Cumhuriyet sistemi anayasanın öngördüğü kadar
olarak ilan etti. Önceleri İslam, anayasada demokratik değildi. Bu sistem 1876-1878
devlet dini olarak adı kondu; sonra 10 Nisan Birinci ve 1908-1918 İkinci Meşrutiyet
1928'de bu madde kaldırıldı. Daha sonra da 5 dönemlerinin bir kalıntısıydı. Oy verenler,
Şubat 1937'de Türk Devletini "laik" olarak sonradan kendi vekillerini meclise seçen, bir
tanımlayan ilgili madde anayasaya eklendi. seçmenler topluluğunun seçtiği, dolaylı iki
Egemenlik kayıtsız ve koşulsuz bir biçimde dereceli bir sistemdi. 1946 yılında çok partili

ulusa veriliyordu. TBMM ulus adına düzene geçinceye dek yürürlükte kalan bu
egemenliği kullanabilecekti. Yasama yetkisi sistem, büyük toprak sahiplerinin ve eşrafın
doğrudan TBMM'de, yürütme yetkisi CHP'nin tüm tek parti yönetimi boyunca kendi

169