Page 105 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 105
tarih çevresi
Yunanlılara verdiği zararların kısmen tazmini İsmet Bey'in karşılıklı yakınmalarla
için el koymaktaydı. David Lloyd George, Ankara'ya dönmesinin hemen akabinde, 17
kendisi ve Londra'daki mali destekçilerinin Şubat 1923 tarihinde İzmir İktisat Kongresi
rüyalarının gerçek olması umuduyla, ki hâlâ açıldı. Buradaki konuşmalar yeni Türkiye'nin
başarılabilirdi, konferansın son bulmasına ekonomisinin bütün boyutlarıyla yeniden inşası
sevindi. üzerinde yoğunlaşmaktaydı. Ancak bunlardan
hiçbiri İstiklâl Harbi bir neticeye vardırılamadan
İsmet Bey önce İstanbul'a oradan da
ve dış dünya ile normal ekonomik ve siyasi
Ankara'ya döndü. O iki ay önce ülkeden
ayrıldığında muhatap olduğu aynı sıcaklıkla ilişkiler içine girilmeden gerçekleştirilemezdi.
karşılanmadı. Büyük Millet Meclisi'nin hem Kıştan bahara geçilirken, Ankara hükümeti
içinde hem de dışında, Batı Trakya, Musul ve yeniden inşa ve yabancı sermayenin yatırımları
diğer yerlerdeki Türk çıkarlarına cevap vermekte için teşvike başladı, ancak bu teşvikler hiçbir
başarısız olduğundan açıkça şikayetçi olan şekilde kapitülasyonların geçmişte olduğu tarzda
grupların saldırılarına maruz kaldı. Ancak, Hem millî egemenliğe hiçbir sınırlama getirmemesine
Mustafa Kemal, hem de İsmet İnönü daha çok azami özen gösterilmekteydi. Lozan'da Türklerle
geleceğe bakmaktaydı. Bu iki lider kazandıkları müzakerelerde bulunan güçlerden hiçbiri
Türkiye'nin tamamen bir harabeye döndüğünü müzakereleri devam eden Osmanlı borçları ve
ve büyük çoğunluğu Türk topraklarında cereyan diğer mülahazalar bir çözüme ulaşmadıkça bu
eden ve yıllarca süren savaşlar tarafından tür yatırımlara müsaade etmeye istekli değildi.
altyapının tamamen yerle bir olduğunu gördüler. Bundan dolayı Türkiye'deki temsilcileri
İşgalcileri ülke dışına atan Türk Millî Ordusu kendileri, işleri ve kârlarına yeterli bir koruma
çok yorgundu ve Büyük Taarruz için toplanan sağlamak zorunda kalacaklardı. Misyonerlik ve
silahların ve erzakın hemen hemen tamamı okullar dışında kapitülasyonlardan herhangi bir
kullanılmıştı. İzmir ele geçirilmiş, Çanak Krizi avantaj sağlamamış olan ve Birinci Dünya
patlak vermiş ve sönmüş, Doğu Trakya ele Savaşı sırasında Osmanlılarla savaşmamış olan
geçirilmiş olsa bile Türk ordusunun önemli bir tek bir ülke, Amerika Birleşik Devletleri, barışın
kısmı hem mali sebeplerden, hem de orduyu sağlanmasını beklemeden yatırım yapmaya
oluşturan kişilerin çiftçiler ve sanayi işçisi olarak isteklilik göstermekteydi. Amerikan Yüksek
yeniden kendi işlerinin başlarına geçmelerini Komiseri olarak İstanbul'a geldiği ilk andan
sağlamak üzere dağıtıldı. Türkiye saldırıya itibaren Amiral Mark Bristol bu tür bir gayreti
geçme yönünde yaptığı tehditleri hayata teşvik etmiştir. Bunun sebeplerinden bir kısmını
geçirecek durumda değildi. Aslında kazanmış onun müttefik işgalini çok sert bir şekilde
oldukları her şeyi, şayet Lloyd George ve kınaması oluşturur. Ayrıca Amiral Bristol,
Churchill'in vaat etmeyi sürdürdüğü İngiliz Türklere menfur muamelelerde bulundukları
desteğini bir kez daha alabilirlerse, ordusunu şartların, savaş sonrası dünyasında normal
yeniden kuran Yunanlılara verme ihtimali de ekonomik ve siyasi ilişkileri son derece zora
vardı. sokacağını anlamıştı. Şimdi ise gayretleri
103