Page 47 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Bilgi Üniversitesi’nin ev sahipliğinde düzenlenen “Oyun Teorisi Dünya Kongresi 2012”ye katılmak
üzere İsrtanbul'a gelen ünlü matematikçi Oyun teorisinin mucidi, 1994 yılında gazeteci ile yaptığı
konuşmada “Sayıları sevmek için illa matematikçi olmaya gerek yok” demiştir. Profesör John Nash,
Türkiye’nin matematikte dünya sıralamasında sonlarda olduğunu öğrenince “İyi matematik bilmeyen
toplumlarda adalet yoktur” diyebilen bir bilim insanıdır.
Nash, paranoid şizofreni teşhisiyle hastaneye kaldırıldığında bile sayılara ilgisi azalmamış. Halk onu,
hayatından esinlenerek çekilen “A Beautiful Mind” filmiyle tanıdı.

Hastalığının ilk belirtileri 1958 yılında görülmeye başladı. Bir oda arkadaşı olmamasına rağmen bir
oda arkadaşından bahsedip etrafındakileri korkutmuş ve oda arkadaşıyla yaptığı hayali sohbetler onun
şizofren olduğunu ortaya çıkarmıştır. Daha sonra bu hastalığı kendi zekasını kullanarak yenmiştir.
Nash, mezun olduğu, doktorasını yaptığı Princeton Üniversitesi’nde yaşamının sonuna kadar çalışma-
larını sürdürdü.
Eğitilmiş iyi niyetli, akıllı insanların bile büyük bir bölümü “matematik nedir?” sorusunun yanıtını
vermekte zorlandıkları gibi, bu konuyla neden bazılarının uğraştıklarını da kavrayamazlar. Şimdi ken-
dimize aşağıdaki soruyu sorabiliriz.

1.2. MATEMATİK NEDİR?

Türk Dil Kurumu matematik terimleri sözlüğüne göre matematik: Biçim, sayı ve çoklukların yapılarını,
özelliklerini ve aralarındaki ilişkileri us bilim yoluyla inceleyen ve sayı bilgisi, cebir, geometri v.s. gibi
dallara ayrılan bilim dalıdır.
Belçikalı Emekli Eğitim Psikolojisi profesörü Eric De Corte (2004, 2006) tarafından “Yaşamın Soyut-
lanmış Bir Biçimidir." şeklinde yapılan tanım herhalde en gerçekçi ve en geniş haliyle matematiği
ifade eder. Matematik, zihinsel fonksiyonların gelişmesini sağlayan, yaşamı kolaylaştıran simgelerle
ifade edilebilen kendine özgü bir dili olan bir bilim dalıdır.
Matematik; dil, din, ırk ve ülke tanımadan uygarlıklarca zenginleştirilerek günümüze taşınan bir evren-
sel dildir. Yayılma alanına ve derinliğine sınır konamayan bir bilimdir, bir sanattır. Matematik, insan
aklının yarattığı en büyük ortak değerdir. Evrenselliği onun gücüdür. Kısaca Matematik bir Yaşam
biçimidir.
Aşk ve Matematik (Love and Math.) kitabının yazarı Rusya doğumlu ABD de yaşayan Profesör Ed-
ward Frenkel (1968- ) e göre Matematik tektir (unique) Yalan söylemez. Sorgulamayı öğretir. İdeo-
loji, din ve ten rengi gözetmeksizin herkes için aynıdır. Bize umut verebilir. Çünkü Dünya gittikçe
ayrımcılığa doğru gidiyor.

47