Page 35 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021
P. 35
tarih çevresi
eden projelerin neticeye ulaştırılmasıdır. da Meşihat’ın (Makedonya İslam Birliği’nin)
daha önce Türkçe vaaz verilen camilerde
Balkanlarla ilgili son gelişmelerden biri
Arnavutça vaaz verdirmesini göstermektedir.
de, Balkanlarda ortaya çıkabilecek bir krize
Meşihat yetkilileri ise söz konusu camilere daha
müdahale edilecek çok uluslu Barış Gücü’nün
çok Arnavutların gelmesinden dolayı bu
oluşturulmasına ilişkin antlaşmanın Atina’da
durumun değiştiğini ifade etmektedirler. Yine
imzalanmış olmasıdır (12 Ocak 1999). Buna
bazı ileri gelen Türkler, Türkiye’nin bir ‘‘Kültür
göre; Barış Gücü’nün ilk karargâhı dört yıl
Merkezi’’ açmasını istemektedirler. Böylelikle
süreyle Bulgaristan’ın Filibe kenti oldu.
kendi dil ve kültürlerini devam ettirebileceklerini
Ardından Romanya’nın Köstence, Türkiye’nin
söylemektedirler. Türkiye’nin bölgedeki istekler
Edirne ve Yunanistan’ın Kilkis kentleri
doğrultusunda bir takım girişimlerde bulunması
karargâha ev sahipliği yapacak. İlk karargâhın
temennimizdir.
ilk komutanı Türk oldu. İki yıl sonra ise bu
göreve Yunan komutan geldi. Cumhuriyet döneminde önem arz eden
bir diğer gelişme ‘göç’ hadiseleridir. Balkan
25.000 askerden oluşacak Barış
ülkelerinden pek çok soydaşımız Türkiye’ye göç
gücünün komuta kadrosunda da dönüşümlü
etti ya da göç ettirildi. Bu dönemde genel olarak;
sistem geçerli. Sözgelimi; İstihbarat Dairesi
Bulgaristan, Yunanistan, Yugoslavya ve
Başkanı Yunanlı, yardımcısı Türk, buna karşın
Romanya’dan Türkiye’ye gerçekleşen göçleri
Operasyon Dairesi’nin başkanı Türk, yardımcısı
tarihleriyle birlikte şu şekilde özetleyebiliriz:
Yunanlı olacak.
Bulgaristan’dan; 1923-1940 arası 28.000,
Dayton Barışı (Kasım 1995)
1940-1980 arası 151.500, 1980 sonrası artan
doğrultusunda Bosna olayları durulduysa da
baskılar sonucunda 350.000 kişi göç etti. Ancak
bölgede huzur sağlanamadı. Zira bir süre sonra
son gelenlerin bir kısmı geri dönmüştür.
Kosova’daki olaylar patlak verdi. Kosova, eski
Yugoslavya döneminden beri sorunlu bir Yugoslavya’dan; 1923–1933 arası
bölgedir. Bölgedeki Arnavutlar Sırp yönetimiyle 108.000, 1952-1967 arası 175.000 ve
ihtilaf ve çatışma içindedirler. Arnavutlar. sonrasındaki dönemde 200.000’den fazla kişi
Kosova Cumhuriyeti’ni hayata geçirmek için Türkiye’ye göç etti.
mücadele etmektedirler. Türkiye bu konuda da Yunanistan’dan; 1923–1933 arası
temkinli davranmakta olup, kamuoyu da
384.000, 1934-1960 arası 23.800, 1960-1980
gelişmeleri izlemektedir. Bölgeye ilaç, gıda arası 20.000 kişi göç etti. Romanya’dan ise
maddesi, giyecek gibi yardımlar gönderildi.
121.300 kişi göç etti.
Kosova’da yaşayan 20.000 civarındaki
Yaklaşık olarak verdiğimiz bu rakamlar
Türk azınlık, Arnavutların kendilerine baskı neticesinde, Türkiye’ye 1.500.000’den fazla kişi
uygulamalarından şikâyetçidirler. Benzer iddia
Balkanlardan göç etti ya da ettirildi. Maalesef bu
Makedonya’daki Türkler için de söz konusudur. göçler Balkanlardaki Türk nüfusunun
Makedonya’da görüşmüş olduğum bazı
azalmasına ve bölgede kalanların baskılara
vatandaşlar, Müslüman ortak paydasında maruz kalmasına neden oldu.
Arnavutların Türk nüfusunu yok etmeye
çalıştıklarını iddia etmekteydiler. Örnek olarak Aslında Türkiye, Balkanlarda toprak
33