Page 4 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 4
tarih çevresi
Fârâbî Ve İbn Sina’nın Felsefesinde Vahyin Kavramsal Muhtevası
Hidayet PEKER·
Özet
Bu makale, Fârâbî ve İbn Sina’nın vahiy ile ilgili görüşlerinin tasviri ve tahlilini amaçlamaktadır. Bu
bağlamda daha çok, nebinin sahip olduğu yetiler incelenecek, bu konunun bir parçası olan din ele
alınmayacaktır. Her iki düşünüre göre vahiy, din ve felsefenin ortak bir konusudur. Onların vahiy hakkındaki
düşüncelerini, bilgi ve siyasetle ilgili yazılarında bulabiliriz. Fârâbî ve İbn Sina’nın vahiy teorisi, Faal Akıl,
rasyonel nefs ve muhayyile gücü çerçevesinde dile gelir ve vahiy, bu üç gücün ortaklaşa çalışması sonucu açığa
çıkan bir bilgi türüdür.
Abstract
The Conceptual Content of Revelation in the Philosophies of al- Fârâbî and Avicenna
This article aims to analyze and describe the views of al- Fârâbî and Avicenna with regard to the issue
of revelation. In doing so, we will investigate the powers and faculties that a prophet is believed to posses
without getting into the religious aspect of these notions. According to al- Fârâbî and Avicenna, revelation is
the common theme of both philosophy and religion. We can find their views about revelation in their political
and epistemological writings. An Al- Fârâbî’s and Avicenna’s theory of revelation contains the notions of
active intellect, rational soul, and faculty of imagination. Revelation, then, is the kind of knowledge that all of
these three powers involve.
Anahtar kelimeler: Vahiy, nebi-nübüvvet, Faal Akıl, rasyonel nefs, muhayyile gücü.
Key Words : Revelation, prophet-prophethood, active intellect, rational soul, faculty of imagination.
Bu çalışma, Fârâbî ve İbn Sina’nın vahiyle ilgili görüşlerinin, öncelikli olarak tesbiti ve tahlilini
içermektedir. Bu bağlamda daha çok nebinin sahip olduğu ruhsal yetiler, bunların mahiyeti ve işleyişi ile nebinin
bilgilenme süreci incelenmekte olup, bu konunun bir parçası olan din ele alınmayacaktır.
Hem Fârâbî, hem de İbn Sina felsefesinde vahiy incelemesi, felsefe ile dinin bir ve aynı hakikati farklı
bir yöntem ve üslupla dile getirdiği tezinin bir açıklamasıdır. Vahiy konusu Fârâbî’de, felsefesinin zorunlu bir
· Doç. Dr. Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Felsefesi Öğretim Üyesi. Bu makale Uludağ Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Dergisi 17/1, 2008’de yayımlanmıştır.
3