Page 6 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Hacı Bektaş Veli Dergâhı’ nın Millî Mücadele’ ye Desteği
Support of Hacı Bektaş Veli Dergâhı to The National Struggle

Aslıhan Kılınç**

Öz

Osmanlı Devleti I. Dünya Harbi’nde yenilince Mondros Mütarekesi’ni imzalayarak ağır şartlar
kabul etmek zorunda kalmıştır. İstanbul Hükümeti işgallere sessiz kalmayı tercih ederken 3. Ordu
Müfettişi olarak Samsun’a gönderilen Mustafa Kemal Paşa, buradaki görevini bırakarak kurmayları
ile Sivas Kongresi’ne giden süreci başlatmıştır. Kongrede alınan kararlar doğrultusunda Erzurum
Kongresi’nde oluşturulan Temsil Heyeti komutasında tüm direniş örgütleri tek çatı altında toplan-
mış ve Mustafa Kemal Paşa ile kurmaylarına toplumun her kesiminden büyük destek gelmiştir. Bu
bağlamda Millî Mücadele’ye dergâhların verdiği destek yadsınamaz. Bu zorlu süreçte Hacı Bektaş
Veli Dergâhı ve Kırşehir halkı da üzerine düşen görevi yerine getirmiş ve Millî Mücadele tarafında
yer almıştır. Bu konuda Hacı Bektaş Çelebisi Cemaleddin Efendi ve Hacı Bektaş Postnişini Salih
Niyazi Dedebaba, “Alevi Bektaşi” topluluklarının desteğinin sağlanmasında önemli bir görev üstle-
nmiştir. Her ikisi de Mustafa Kemal Paşa ve heyetini dergâhta saygı, sevgi ile karşılayarak her ne
şartta olursa olsun Millî Mücadele saflarında yer alacaklarını bildirmişlerdir. Zira Veliyeddin (Veled)
Çelebi “Alevi Bektaşi” halk nüfusundan oluşan bir grupla “Mücahidîn-i Mevleviye Taburunu” kur-
arak Millî Mücadele’de cephede yerini almıştır. Nitekim Mustafa Kemal Paşa’nın zafer kazanacağı-
na Çelebi ailesinin inancı tamdır ve 1919 yılı sonlarında Cemalettin Çelebi ve Mustafa Kemal Paşa
arasında geçen bir konuşmada Cumhuriyet’in ilanı bile konuşulmuştur. Daha sonraki süreçte dergâh’ın
verdiği destek neticesinde Mustafa Kemal Paşa, Çelebi Cemaleddin Efendi’yi birinci Meclise me-
bus seçmiştir. Ancak Çelebi Cemaleddin Efendi Mecliste sadece iki yıl görev aldıktan sonra Cum

* Dr. Öğretim Üyesi, Ufuk Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, aslihan.kilinc@ufuk.edu.tr https://orcid.org/0000-0001-8928-2961
*Bu makale ilk olarak 27.12.2020 tarihinde Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisinde 23.03.2022 tarihinde 101. Sayı da

yayımlanmıştır. 6