Page 49 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Osmanlı İstihbaratı Karakol Cemiyetin' de Kod Adı Kullanımına
Örnekler: “Nuh / Mustafa Kemal Paşa, Musa / Ali Fuat Cebesoy,

İsa / Miralay Şevket Bey, Cengiz / Kara Vasıf”

Examples of Code Name Usage in The Ottoman Intelligence
Karakol Cemiyeti: "Nuh / Mustafa Kemal Pasha, Musa / Ali Fuat Cebesoy,

Isa / Miralay Şevket Bey, Cengiz / Kara Vasıf"

Aslıhan Kılınç1

Özet

Türk tarihinde Hun’lar döneminde başlayan istihbarat faaliyetleri Osmanlı klasik dönemde çeşitli
şekillerde devam etmiş olsa da ilk olarak Sultan II. Abdülhamid zamanında teşkilatlanmaya başlamıştır.
1913 yılından sonra Enver Paşa komutasında, “Teşkilat-ı Mahsusa” çatısı altında toplanan ve İttihat
Terakki Cemiyeti üyeleri tarafından ayakta tutulan bu örgüt Osmanlı Devleti için yeri doldurulamaya-
cak işlere imza atmıştır. Mütareke döneminde faaliyet gösteren Karakol Cemiyeti de örgüt içi yazışma-
larda Mustafa Kemal Paşa “Nuh Bey” takma adını kullanarak bu teşkilattaki yerini almış, aynı şekilde
Kara Vasıf Bey “Cengiz”, Miralay Şevket Bey’de (Çanakkale Müstahkem Mevki Kumandanı) “İsa”,
adlarını kullanarak Karakol Cemiyeti’nde birçok faaliyette bulunmuştur. Bu çalışmada arşiv belgel-
eri ışığında Teşkilat-ı Mahsusa’nın dağılmasından sonra kurulan Karakol Cemiyeti üyeleri arasında
yapılan yazışmalarda kullanılan kod adları ve kullanıldıkları telgraf örnekleri ele alınacaktır

Anahtar Kelimeler: Osmanlı’da İstihbarat, Teşkilat-ı Mahsusa, Karakol Cemiyeti, İttihat ve Ter-
akki Fırkası, Nuh Bey.

Abstract
Although the intelligence activvities that started during the Hun period in Turkish history continued
in various ways in the Ottoman classical period, the first was it started to be organized during the reign
of II. Abdulhamid. This organization, which gathered under the roof of “Teşkilat-ı Mahsusa” under the
command of Enver Pasha after 1913 and was kept alive by the members of the Committee of Union

1Dr. Öğretim Üyesi, Ufuk Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, aslihan.kilinc@ufuk.edu.tr, https://orcid.org/0000-0001-8928-
2961. İlk olarak Tarih Araştırmaları Dergisinde 30.09.2021 tarihinde Cilt 40, Sayı 70 de yayınlanan bu makale tekrar gözden geçirilerek bu
sayıda yer almıştır.

49