Page 21 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

anlay›ş›n›n en önemli belirtisidir. Diğer yandan
1931 y›l›nda Türk Tarih Kurumu Başkan› Tevfik
B›y›kl›oğlu’na yazd›ğ› mektubunda bu görüşünü Mustafa Kemal Atatürk’ün millet hayat›nda
tekrarlamaktad›r:”Tarih yazmak için tutulan dilin, tarihin, edebiyat›n, sanat›n çok önemli

yolun bilhassa ilmî olmas› şartt›r. Bu olduğu yönündeki fikirlerinin varl›ğ›
münasebetle yüksek heyetinizin reisi bulunan bilinmektedir.10 Nitekim okuduğu kitaplar
zât-› âlinize hat›rlat›r›m ki, yeni dünya aras›nda bu yönde kitaplar›n ağ›rl›ğ› göze

ufuklar›na açacağ›n›z yeni tarih semas›nda çarpmaktad›r. Ancak bu yöndeki fikirlerinin
dikkatli olunuz. Sümmettedarik bir eser vücuda temellerinin anlaş›lmas› aç›s›ndan okuduğu
getirerek ferdas›nda nadim olmaktansa hiçbir kitaplar aras›nda bulunan ve Alfred Feuillet
eser vücuda getirmemek aczini itiraf etmek taraf›nda kaleme al›nan Avrupa Milletleri

evlad›r. ‹lim sahas›nda vesveseli olmak, miskin Ruhiyat› adl› eser dikkat çekicidir. Bu kitapta
müesseselerin mezunlar›na inanmaktan geçen bir paragraf Mustafa Kemal Atatürk
evlad›r.”8 taraf›ndan kal›n çizgilerle işaretlenmiştir. Bu

Mustafa Kemal Atatürk, modern tarihçiliğin cümlede yazar : “Bir milletin özellikleri: dili,
temel taşlar›ndan biri olan tarihin neden-sonuç tarihi, edebiyat›, sanat› uzun tarihinin ortalama
ilişkisi ile ilgili de şunlar› söylemektedir: olaylar› al›narak siyasetinin incelenmesiyle
“‹nsanlar›n tarihten alabilecekleri mühim dikkat anlaş›labilir. Ayn› şekilde milletin evren ve

ve uyan›kl›k dersleri, bence devletlerin hayata verdiği k›ymet ve anlam hakk›ndaki
umumiyetle siyasi müesseselerin teşekküllerinde fikirleri de mutluluğu, felaketi ve olumlu
bu müesseselerin mahiyetlerini değiştirmede ve özellikleri üzerine etki yapar. Dininin,

bunlar›n çözülme ve sonlanmalar›nda müessir felsefesinin, edebiyat›n›n bir millet üzerine etkisi
olmuş olan sebepler ve amillerin tetkikinden buradan gelmektedir.”11
ç›kan neticeler olmal›d›r. Mesela Osmanl› Mustafa Kemal Atatürk’ün Türk tarihini
‹mparatorluğunun doğmas›n› gerektiren sebep alg›lamadaki temel taş›, ‹slam öncesi dönemdeki

ve amillerin tetkikinden ç›kan netice, mühim Türk devletlerine kadar gider. Hatta Osmanl›
olduğu gibi, bu imparatorluğun batmas›na sebep kroniklerinde detayl› olarak çizilen Türk
ve amillerden ç›kacak netice de o kadar cetvellerindeki gibi Türk’ü Nuh’un oğlu Yafes’e

mühimdir. Bu tetkiklerde şüphesiz, siyasi kadar dayand›rmakla birlikte tarihi delillerle
müesseseyi kuran milletlerin her görüş ortaya koymaya çal›şt›ğ› Türk tarihi; o’na göre
noktas›ndan harslar› derecesi mütalaa olunur; milattan sonra beşinci yüzy›ldan itibaren
şah›slar›n müsbet ve menfi tesirleri göz önüne Asya’n›n göbeğinde Türk milleti taraf›ndan

al›n›r. “9 kurulmuştur. Bu Türk devleti sefirlerini Çin’e

18