Page 19 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 19
tarih çevresi
kitaplar›n kenarlar›na düştüğü notlar ve önemli dünyas›n›n oluşumunda ve bilgi birikiminde
gördüğü yerlerin alt›n› çizdiği bölümler tarih bunun ne kadar önemli bir yer teşkil ettiği daha
bilgisinin ve bilincinin oluşumundaki etkenleri iyi anlaş›l›r. Ayn› şekilde yirmi dört ciltlik
aç›ğa ç›karmaktad›r. kitab›n yar›s›ndan fazla k›sm›n› tarih kitaplar›n›n
Mustafa Kemal Atatürk’ün devlet, asker ve oluşturduğu görülünce de tarihe olan ilgisi daha
fikir adam› olarak ortaya ç›kan kişiliğinin net anlaş›lmaktad›r.
oluşumunda tarih biliminin önemi oldukça Mustafa Kemal Atatürk’ün okuduğu
fazlad›r. Tarihe olan ilgisi daha öğrencilik kitaplar aras›nda yer alan tarih kitaplar›ndan
y›llar›nda başlayan Mustafa Kemal Atatürk’ün baz›lar› şunlard›r. Hunlar›n Türklerin Moğollar›n
Türkiye Cumhuriyetini kurmas›ndan sonra ve Sair Diğer Tatarlar›n Tarih-i Umumisi
özellikle Türk Tarih Kurumunu kurdurmas›, bu (Deguignes), Türk Tarihi (R›za Nur), Osmanl›
kurumun çal›şmalar›na kat›larak yak›ndan Tarihi (Necip As›m- Mehmet Arif), Yeniçağdan
ilgilenmesi tarihe ve tarih bilimine verdiği önemi Günümüze Türkiye Tarihi (Ahmet Hamit-
göstermesinin yan› s›ra Osmanl›dan- Mustafa Muhsin), Van Tarihi, Antalya Livas›
Cumhuriyete (ümmetten-millete) geçiş Tarihi (S. Fikri Erten), Türk Medeniyeti Tarihi
sürecinde Türk milletine, millet olma bilincini (Ziya Gökalp), Osmanl› Tarihi (Ahmet Rasim),
aş›lamak amac›n› da gütmektedir.6 Mustafa Tarih-i Osmani (Ali Reşat), şecere-i Türk
Kemal Atatürk’ün düşün dünyas›n›n (Ebulgazi Bahad›r Han), Cihan Tarihinin
oluşmas›nda ve tarih bilgisi ve bilinci Umumi Hatlar› (H. G. Wells), Tarih-i ‹slam
kazanmas›nda daha öğrencilik y›llar›ndan (Filibeli Ahmet Hilmi), Umumî Tarih (Ahmet
itibaren okuduğu kitaplar›n önemi çok büyüktür. Refik), Türk Tarihi (Necip As›m), ‹slam Tarihi
Mustafa Kemal Atatürk’ün okuduğu sanat, (Leon Caetani/terc. Hüseyin Cahit), Umumi
ekonomi, genel kültür, siyaset, düşünce dünyas›, Tarih (Ali Reşat), ‹slam Tarihi (M. şemseddin),
askeri içeriklerden oluşan kitaplar aras›nda Tevarih-i Al-i Osman (Aş›kpaşazâde), Orhun
büyük oranda yer kaplayan tarih kitaplar›n›n ayr› Abideleri (Necip As›m), Endülüs Tarihi, (Ziya
bir yer tuttuğunu hatta büyük çoğunluğunu Paşa), Tarih-i Devlet-i Osmaniye (Abdurrahman
oluşturduğunu da ilave etmek gerekir. Mustafa şeref), Büyük Tarih-i Umumî (Ahmet Refik),
Kemal Atatürk’ün okuduğu bu kitaplarda sadece Düvel-i ‹slamiye (Poole Stanley Lane/terc. Halil
önemli gördüğü yerlerinin alt›n› çizdiği ve Edhem), ‹lkçağ Tarihi (Eduard Meyer),
yanlar›na not düştüğü k›s›mlar›n günümüz Romal›lar›n Tarihi (Victor Duruy), Doğu ve
Türkçesine aktar›m›n›n yap›ld›ğ› kitab›n yirmi Yunan (Ch A›mond), Eski Çağ Doğu-Yunan-
dört cilt tuttuğu düşünülünce kitap okumak Roma (Albert Malet), Doğu Halklar›n›n Eski
konusunda ne kadar duyarl› olduğu ve düşün Tarihi (G. Maspero), Bat› ‹mparatorluğunun Son
16