Page 14 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 14
tarih çevresi
belirli birer aylık verilecek, ayrıca İsmet emaneti olan Türkiye Cumhuriyetini daima
İnönü’nün çocuklarına öğrenimleri için gerekli koruyacak ve onun izinde yürüyecektir. Kemal
yardım yapılacaktı. Her sene faizden arta kalan Atatürk, Türkün tarihinde ve gönlünde daima
miktar yarı yarıya Türk Tarih ve Dil yaşayacaktır”.
Kurumlarına tahsis edilecekti.” Bütün taşınmaz Haber yurt içinde çok büyük üzüntü yarattı.
mallarını, daha önce, hazineye ve belediyelere Dünya da geniş yankılara yol açtı. Türkiye’nin
bağışlamıştı. Sonraki günlerde rahatsızlığı millî kahramanının tabutu, 16 kasım’da
iyicene artan Atatürk, çok arzu etmesine rağmen Dolmabahçe Sarayında hazırlanan katafalka
29 Ekim törenleri için Ankara’ya gidemedi. konuldu ve halkın ziyaretine açıldı. Sonsuz
Fakat sivil ve askerî erkânı kabul ederek devlet acılar içinde kıvranan halk, kurtarıcısı olan
işleriyle meşgul olmaya devam etti. Atasına saygısını, bir insan seli şeklinde
1 Kasım 1938’de TBMM toplantısının açış hıçkırıklar ve gözyaşlarıyla dile getirdi.
konuşmasını onun yerine Celâl Bayar okur. 19 Kasım’da kılınan cenaze namazından
Yakınları ile son görüşmesi 6 kasımdadır. 8 sonra Ulu Önderin tabutu 12 general tarafından
Kasımda Atatürk tekrar ağır bir komaya girer. top arabasına alınarak önce Zafer torpidosuna
Saat 19 dolaylarında başlayan koma gittikçe sonra Yavuz zırhlısına aktarıldı. Büyük Önderin
ağırlaşır. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği naaşını 101 tane top atışı ile selâmlayan Yavuz,
9 Kasım 1938’de saat 24’de yayınladığı bildiride şerefli emaneti İzmit’te özel trene aktardı. Yol
“umumî durumunun tehlikeli bir hal aldığı” boyunca halkın gözyaşlarıyla uğurladığı tren, 20
vurgulanır. Nihayet 10 Kasım Perşembe günü Kasım günü Ankara garında yeni
sevgili Atatürk, kendisini tedavi etmeye Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ve hükümet erkânı
çabalayan hekimlerinin gözyaşları arasında, saat tarafından törenle karşılandı. Ankara, kaderini
9.05’te hayata veda eder. değiştiren ebedî şefini, 101 tane top atışıyla
Hükümet acı haberi millete bir bildiri ile selâmladı. Atatürk’ün tabutu Türkiye Büyük
duyurdu. “…Türk Milleti Ulu şefini, insanlık Millet Meclisinde hazırlanan katafalka konuldu.
büyük evlâdını kaybetti. Milletimize içimiz Silâh arkadaşları, general, subay ve askerlerin
yanarak bu tarife sığmayan ziyaından dolayı ve tazim nöbeti tuttukları katafalkın önünden başta
derin taziyelerimizi sunarız… Ölmez olan onun Cumhurbaşkanı olmak üzere, Ankaralılar
büyük eseri Cumhuriyet Türkiye’sidir… Bugün saygıyla geçtiler. Atatürk’ün naaşı 21 Kasım’da
ayrılığına ağladığımız Büyük efimiz Atatürk, görkemli bir törenle, Etnograya Müzesinde
her vakit Türk Milletine güvendi… Ebedî Türk hazırlanan, geçici kabire yerleştirildi. Törende
Milleti, onun eserlerini ebediyete kadar görülen manzara çarpıcıydı. Atatürk yedi düvele
yaşatacaktır. Türk gençliği onun kıymetli karşı milli bağımsızlık bayrağını dalgalandırmış,
11
