Page 34 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

gelen doğu yolu, Elbistan ve Yarbuz’dan gelen güney yolu, Göksun’dan gelen güneydoğu yolu ve Hadat, Ba-
hasna ve Sumaysat’tan gelen batı yolu üzerindeki bir dörtyol ağzında konumlandığı anlatılmaktadır6. Roma
Döneminde MS 2. yüzyılda Kommegene Bölgesi’nin 4 önemli kentinden biri olan Germanicia’ya Anadolu’da
büyük kentlere tanınan sikke basma hakkı tanınmıştı. O dönem Germanicia sikkelerinde kentin iki adı bulun-
maktadır. ‘’Kaisareia ve Germanicia. Sikkelerinde Kaisareia lejantıyla anılması şehrin Roma kökenini de işaret
etmektedir.

Germanicia, Roma İmparatorluğu’nun MS. 395 ‘te doğu ve batı olarak ikiye ayrılmasından sonra Doğu
Roma (Bizans) İmparatorluğu sınırları içerisinde kalmıştır. Son yıllarda Kahramanmaraş Müzesi’nin yaptığı
bilimsel arkeolojik kazılar sonucunda Dulkadiroğlu İlçesi’nde halkın “Karamaraş” dediği bölgede 146 hektarlık
bir alanın Germanicia Antik Kenti’nin yayılım alanı olduğu sonucuna ulaşılmıştır7.

Bugüne kadar Şehir merkezinin doğusunda yer alan Dulkadiroğlu İlçesi’ne bağlı Bağlarbaşı, Şeyh Adil
ve Namık Kemal Mahallelerinde kaçak kazılarla, ihbarlarla ve kurtarma kazılarıyla toplam 35 alanda mozaik
ve kalıntı bulunmuştur. Germanicia mozaiklerini, genelde av sahnelerinin ve günlük yaşamların yer aldığı fi-
gürlü ve çeşitli geometrik süslemelerin yer aldığı geometrik desenli mozaikler olarak iki kategoriye ayırabiliriz.
Germanicia Kenti’nin bu bölgede kurulmuş ve gelişmiş olmasının temel nedeni, Kentin kurulduğu Bölgenin
topografik açıdan ovaya hakim bir yamaç olmasıdır. Diğer bir neden kentin savunması ve kontrolü açısından
Kente açılan yolların kent yerleşim sahasından izlenebilir olmasıdır. Ayrıca kentin yakınından geçen Aksu
Çayının ve Kent merkezine 20 km. uzaklıktaki Hasancıklı Köyü yakınlarından geçen Ceyhan Nehrinin yakınlığı,
kent merkezinde yer alan ve Aksu Çayının kollarını oluşturan Kanlıdere, Şeker Dere ve Uzunoluk Derelerinin
villalarda kullanılan mozaik taşları için önemli bir kaynak oluşturması da mozaik döşemeler açısından önemlidir.
Günümüzde Kent merkezinin doğusunda kalan Germanicia Antik Kenti’nin mozaiklerinin bugün zeminden
60. cm. derinlikte sağlam olarak bulunuyor olmasının nedeni nedir diye soracak olursak; Ahır Dağı yamaçla-
rında kurulan Antik Kentin zamanla yağışların etkisiyle dağ yamaçlarından akan sele maruz kalarak zamanla
yamaçların bu selden kalan alüvyon toprakla örtülmüş olması mozaikleri günümüze taşımıştır.
Dulkadiroğlu Mahallesinde 2007 yılında ev sahibi tarafından kaçak kazı sonucu bir parçası bulunan ve Kahra-
manmaraş Müzesi Başkanlığı’nda 2009-2010 yıllarında yapılan kurtarma kazısı sonucunda ortaya çıkarılan
mozaik halen in-situ olarak yerinde sergilenmektedir. 46 m2’lik bir alanı kapsayan mozaik bir Roma villasının
salonuna aittir. Üzerinde yer alan betimlemelerde Roma Dönemi Germanicia Antik Kenti’nin sosyal yaşamını
anlatmasından dolayı mozaiğe “Yaşam Mozaiği” adı verilmiştir (Res. 1) . Yaşam Mozaiği, bugüne kadar bi-
limsel kazısı yapılan ilk mozaik olması açısından önemlidir. Üç panodan oluşan taban mozaiğinde her panoda
Germanicia’nın günlük yaşamından farklı kesitler sunulmaktadır. Mozaikte üst panoda “Av Yaşamı”, orta pa-
noda “Çoban Yaşamı” alt panoda “Açık Havada Kır Yaşamı” anlatılmaktadır. Mozaiğin üzerinde yer alan 6

6 E Honigmann, Bizans Devleti’nin Doğu Sınırı,(Terc.) F. Işıltan,İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İs-
tanbul 1970 s.312

7 A. Ersoy “Kahramanmaraş Merkez Germanicia Antik Kenti Mozaikli Alan 2009-2010Yılı Kurtarma Kazısı” 20.Müze
Çalışmaları ve Kurtarma Kazıları Sempozyumu Yayınları,Ankara 2012 s. 95-117

32